Ο Ραδιομαραθώνιος που για δεκαετίες παρουσιάζεται ως σύμβολο ανθρωπιάς είναι στην πραγματικότητα ο καθρέφτης ενός κράτους που μεταθέτει την ευθύνη του στους πολίτες ζητώντας τους να καλύψουν με εισφορές και εράνους αυτά που θα έπρεπε να αποτελούν αυτονόητα δικαιώματα. Όταν η πρόσβαση, η φροντίδα και η αξιοπρέπεια των ατόμων με αναπηρίες εξαρτώνται από τηλεοπτικές καμπάνιες και επιταγές τότε η κοινωνική πολιτική έχει παραδοθεί στο συναίσθημα και η ισότητα έχει αντικατασταθεί από τον οίκτο.
Οι οργανώσεις των ίδιων των ατόμων με αναπηρίες έχουν πλέον τοποθετηθεί ξεκάθαρα. Η Κυπριακή Συνομοσπονδία Οργανώσεων Αναπήρων και η Παγκύπρια Συμμαχία για την Αναπηρία έχουν δηλώσει δημόσια ότι ο Ραδιομαραθώνιος δεν ανταποκρίνεται στις αρχές της ισότητας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Όπως τονίζουν, τα άτομα με αναπηρίες δεν χρειάζονται φιλανθρωπία ούτε συμπόνια. Δεν είναι επαίτες αλλά πολίτες με δικαιώματα που το κράτος οφείλει να σέβεται και να διασφαλίζει. Η ίδια η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία, την οποία η Κύπρος έχει κυρώσει από το 2011, επιβάλλει πλήρη ένταξη και ίση μεταχείριση σε όλους τους τομείς της ζωής. Παρ’ όλα αυτά, η ρητορική και η προβολή του Ραδιομαραθωνίου παραμένουν καθηλωμένες σε παλιές λογικές που προσβάλλουν την ουσία των αγώνων τους.
Το πρόβλημα δεν είναι η αλληλεγγύη των πολιτών ούτε ο εθελοντισμός. Το πρόβλημα είναι ότι ο θεσμός αυτός συντηρεί μια κουλτούρα ελεημοσύνης και επιτρέπει στο κράτος να αποφεύγει τις ευθύνες του. Αντί να σχεδιάζει πολιτικές προσβασιμότητας, στήριξης και κοινωνικής ένταξης, η Πολιτεία περιορίζεται να επιβλέπει έναν τηλεοπτικό θεσμό που παράγει συγκίνηση αντί για λύσεις. Ο Ραδιομαραθώνιος λειτουργεί ως επικοινωνιακή κολυμβήθρα του Σιλωάμ, δίνοντας στους ίδιους θεσμούς που παραμελούν τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρίες την ευκαιρία να εμφανίζονται ως ευεργέτες.
Η πραγματική ανθρωπιά δεν εκφράζεται με τηλεοπτικά χαμόγελα ούτε με επιταγές που κατατίθενται μια φορά τον χρόνο. Εκφράζεται μέσα από σταθερές πολιτικές που εξασφαλίζουν ίσες ευκαιρίες κάθε μέρα. Ας βάλουμε ως άμεση προτεραιότητα δημόσια σχολεία και πανεπιστήμια προσβάσιμα, εργασιακές ευκαιρίες και αξιοπρεπείς μισθούς, στήριξη στην καθημερινή διαβίωση και πρόσβαση σε ποιοτικές υπηρεσίες υγείας και φροντίδας.
Η κατάργηση του Ραδιομαραθωνίου δεν είναι πράξη αντίθεσης προς την αλληλεγγύη αλλά ένδειξη κοινωνικής ωριμότητας. Η αλληλεγγύη δεν είναι υπόθεση μιας ημέρας αλλά θα έπρεπε να είναι καθημερινό καθήκον της πολιτείας να εξασφαλίζει την αξιοπρέπεια όλων των πολιτών της χωρίς διακρίσεις. Αν πράγματι θέλουμε να στηρίξουμε τα άτομα με αναπηρίες, πρέπει να απαιτήσουμε πλήρη προσβασιμότητα, σύγχρονα προγράμματα εκπαίδευσης και απασχόλησης, ουσιαστική στήριξη και κοινωνική αποδοχή. Μόνο τότε θα μπορούμε να μιλάμε για μια κοινωνία που δεν χρειάζεται Ραδιομαραθωνίους για να αποδείξει ότι είναι ανθρώπινη αλλά το αποδεικνύει με πράξεις και δικαιοσύνη.
*μέλος του Πολιτικού Συμβουλίου Volt
