«Κρατώ μικρό καλάθι για τη φορολογική μεταρρύθμιση», μας είπε στο ραδιόφωνο του «Πολίτη 107.6» και στην εκπομπή «Show me the money» ο βουλευτής της ΔΗΠΑ, Μιχάλης Γιακουμή. Και παρόλο που ο βουλευτής ανήκει στα κόμματα που στηρίζουν την κυβέρνηση και κάτι παραπάνω από εμάς θα ξέρει, εγώ θα επιμείνω να κρατώ «μεγάλο καλάθι». Άλλωστε και οι πολίτες και οι επιχειρήσεις αναμένουν πολλά από τις αλλαγές στη φορολογία που μια πρώτη εικόνα θα έχουμε τέλος του μήνα, όταν θα ανακοινωθούν οι προτάσεις του Πανεπιστημίου Κύπρου.
Την τελευταία φορά που είχαμε φορολογική μεταρρύθμιση, οι millennials που τώρα πια σαρανταρίζουν, δεν είχαν βγάλει το σχολείο και Πρόεδρος της Δημοκρατίας ήταν ο Γλαύκος Κληρίδης. Από τότε πολλά άλλαξαν και ακόμη περισσότερα πρέπει να αλλάξουν. Μέσω της φορολογικής μεταρρύθμισης θα πρέπει να απαντηθεί ποιος πληρώνει για όλα αυτά που πρέπει να γίνουν όσο πιο δίκαια αλλά και πώς καλύπτουμε τις δομικές αδυναμίες της Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσα από κίνητρα και απαλλαγές. Οι αλλαγές θα είναι οδηγός για το ποιους θέλουμε να βοηθήσουμε, αλλά και τι κράτος θέλουμε ή μπορούμε να είμαστε με το σκανδιναβικό μοντέλο και τις βαριές φορολογίες από τη μία και τα Εμιράτα του Αραβικού Κόλπου με μηδενικούς συντελεστές από την άλλη.
Όσο μικρότερος ο συντελεστής της φορολογίας, τόσο μεγαλύτερη η ανάπτυξη της οικονομίας και κατά συνέπεια και τα έσοδα του κράτους. Το δίδυμο Θάτσερ/ Ρίγκαν, αυτό το μοντέλο εφάρμοσαν και αυτό είναι το μοντέλο που ακολούθησε και η Κυπριακή Δημοκρατία για πολλά χρόνια. Οι χαμηλοί φορολογικοί συντελεστές προσέλκυσαν ξένους επενδυτές, έστω και αν κάποιοι από αυτούς αποδείχθηκαν προβληματικοί και έσπρωξαν την ανάπτυξη. Οι φορολογικές εξαιρέσεις που δόθηκαν στο πλαίσιο του Headquartering, έφεραν τα τελευταία χρόνια στην Κύπρο ποιοτικές επιχειρήσεις και ξένους εργαζομένους με υψηλά εισοδήματα. Σε μεγάλο βαθμό, σε αυτούς οφείλονται τα δημοσιονομικά πλεονάσματα και ο καλός ρυθμός ανάπτυξης που καταγράφει η οικονομία και είναι δεδομένο πως αυτά όχι μόνο δεν θα ανατραπούν, αλλά είναι δυνατό να ενισχυθούν. Ωστόσο, το μοντέλο αυτό αποδείχτηκε προβληματικό καθώς φούσκωσε τις τιμές, ειδικά στα ακίνητα και προκαλεί αθέμιτο ανταγωνισμό στις κυπριακές επιχειρήσεις από τις ξένες. Το «οξυγόνο» ωστόσο από τα φορολογικά κίνητρα, φούσκωσε μισθολόγια και άφησε άλυτα δομικά προβλήματα που θα μπορούσαν να αντιμετωπιστούν όπως οι περιττές δαπάνες στο Δημόσιο και η καθυστέρηση στην ψηφιοποίηση της δημόσιας υπηρεσίας.
Τώρα, όσον αφορά τα πολιτικά κόμματα, την περαιτέρω μείωση των φορολογικών αναμένεται να στηρίξει ο ΔΗΣΥ. Ο υπεύθυνος της Ομάδας Παραγωγής Πολιτικής για φορολογικά του ΔΗΣΥ, Μάριος Παπαγεωργίου, σε συζήτηση που είχαμε μαζί του στο ραδιόφωνο, υποστήριξε πως ο συνδυασμός από πράσινες φορολογίες που έρχονται και υψηλά δημοσιονομικά πλεονάσματα, επιτρέπουν περαιτέρω μείωση των φορολογιών για νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Μάλιστα για τις επιχειρήσεις ο ΔΗΣΥ προκρίνει μείωση της φορολογία της άμυνας στα μερίσματα που σήμερα βρίσκεται στο 17%, σε μονοψήφιο νούμερο. Στο ίδιο πνεύμα και η πρόταση του βουλευτή της ΔΗΠΑ, Μιχάλη Γιακουμή, που γίνεται πολύ πιο συγκεκριμένος με τον συντελεστή στα μερίσματα να μειώνεται στο 7%. Ωστόσο, αντίθετα με τον ΔΗΣΥ όπου θεωρεί πως το κράτος έχει πλεόνασμα, η πρόταση του κ. Γιακουμή προνοεί αύξηση του εταιρικού συντελεστή στο 15% από 12,5% που είναι σήμερα, ώστε να παραμείνει δημοσιονομικά ουδέτερη. Στο ΑΚΕΛ, προκρίνουν αύξηση της φορολογίας για τα μεγάλα εισοδήματα και μείωση για τις μικρές επιχειρήσεις. Η μάχη ωστόσο θα δοθεί για το αφορολόγητο των νοικοκυριών και τα κριτήρια που πρέπει να έχουν πέραν του εισοδήματος. Με αυτά τα δεδομένα, έχουμε μπροστά μας ίσως το σημαντικότερο οικονομικό κεφάλαιο της χώρας από την εποχή του μνημονίου. Καλό είναι να βρούμε όλοι από τώρα σε ποιο καλάθι χωράνε οι δικές μας ανάγκες.
