Η Λεμεσός των προσφύγων, το χτες και το παρόν της παραθαλάσσιας πόλης

Το θέμα των προσφυγικών ροών και πώς αυτές επηρέασαν την ιστορία της Λεμεσού, εξέτασε το φετινό Επιστημονικό Συμπόσιο Προφορικής Ιστορίας, που διοργάνωσε το Παττίχειο Δημοτικό Μουσείο – Ιστορικό Αρχείο και Κέντρο Μελετών Λεμεσού.

Η Λεμεσός ως πόλη λιμάνι, φύσει και θέσει, δεχόταν κύματα ανά τους αιώνας, ανθρώπων που αποζητούσαν ένα χώρο για να υλοποιήσουν τα όνειρά τους. Αυτό κατέστησε τη Λεμεσό μία συμβιωτική πόλη που έγινε η πατρίδα πολλών, δίνοντας ελπίδα και ευκαιρίες. Το 1974 δέχτηκε ένα μεγάλο αριθμό προσφύγων, οι οποίοι από τους πρόχειρους καταυλισμούς, κατάφεραν να ενσωματωθούν χωρίς ποτέ να ξεχνούν τους τόπους καταγωγής τους.



Κύριοι ομιλητές του συμποσίου ήταν, ο διεθνολόγος του ΤΕΠΑΚ, Χαράλαμπος Χρυσοστόμου και η Χριστίνα Κωνσταντίνου Ζαντή, από το Γραφείο Ευρωπαϊκών Θεμάτων του Δήμου Λεμεσού, ενώ χαιρετισμό απεύθυνε ο δήμαρχος Λεμεσού Νίκος Νικολαΐδης.

«Η Λεμεσός, δέχθηκε μεταναστευτικά κύματα, όπως τους πρόσφυγες της Χίου του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, τις μοδίστρες και τους φουρνάρηδες της Μικράς Ασίας, τους Τσερκέζους, που έρχονται το 1864 και διαμένουν στην περιοχή Φασουρίου, αφήνοντας πίσω τους την γνωστή κοινότητα Τσερκέζ Τσιφλίκ, ενώ ως ιδιαίτερα σημαντικό για την ιστορία της πόλης θεωρείται η άφιξη των προσφύγων της τουρκικής εισβολής του 1974», ανέφερε μεταξύ άλλων στην ομιλία του ο επιστημονικός διευθυντής του Παττιχείου Δημοτικού Μουσείου-Ιστορικού Αρχείου και Κέντρου Μελετών Λεμεσού, Μίμης Σοφοκλέους.



Αξίζει να αναφέρουμε πως το συμπόσιο υιοθέτησε στην αφίσα του το συμβολικό έργο «Immigrants» της Πόπης Νικολάου, το οποίο δημιουργήθηκε από μαθητές του Λυκείου Αποστόλου Λουκά Κολοσσίου στο πλαίσιο του 5ου Παγκύπριου Διαγωνισμού Εικαστικών Τεχνών Δευτεροβάθμιας Γενικής Εκπαίδευσης, αφιερωμένου στην «προσφυγική κρίση» του 2015.

Στο χώρο εκτίθηκε μια προθήκη με κεραμικά της Λαπήθου, μέρος της συλλογής του Παττίχειου Δημοτικού Μουσείου - Ιστορικού Αρχείου και Κέντρου Μελετών Λεμεσού, ενώ παρουσιάστηκαν και έντυπα προσφυγικών ομάδων, σε διάφορες γλώσσες, που σχετίζονται με τη πόλη.

Ο διευθυντής του Ιστορικού Αρχείου, Μίμης Σοφοκλέους, παρομοιάζει συχνά τη πόλη μας με ένα «μουσείο φιλίας». Μιλώντας στην ιστοσελίδα dialogos.com.cy και στον συνάδελφο Χρήστο Χαραλάμπους ανέφερε ότι «είναι μια πόλη που ήταν πάντα ανοικτή, που ποτέ δεν έδιωχνε κόσμο. Αντίθετα, δεχόταν τους ξένους απ’ όπου κι αν προέρχονταν και τους ενσωμάτωνε στο τοπικό στοιχείο.



Είχαμε τους Παφίτες της δεκαετίας του ’50, τους Μαραθεύτες του 1890 που δημιουργούν και τη Μαραθευτογειτονιά, τους Τουρκοκύπριους που έρχονται από τα χωριά και εγκαθίστανται στην πόλη, τους Πολωνούς που δημιούργησαν τη δική τους κοινότητα, τους Μαλτέζους, τους Ινδούς που είχαν έρθει με τον Αγγλικό Στρατό επί αποικιοκρατίας, τους Τσερκέζους, τους Ρώσους που ήρθαν σε μεγάλους αριθμούς το 1917, τους Χιώτες το 1941, τους Επτανήσιους από τους οποίους δημιουργήθηκε και η καντάδα της Λεμεσού…». Τέλος, πρόσθεσε βέβαια και όλους εκείνους τους Κύπριους πρόσφυγες του 1974 και ιδιαίτερα τους Βαρωσιώτες που επέλεξαν τη Λεμεσό για την εγκατάστασή τους.

Το θέμα του 18ου Επιστημονικού Συμποσίου Προφορικής Ιστορίας, που θα πραγματοποιηθεί στις 26 και 27 Νοεμβρίου 2022. Θα αφορά στα αστικά παιχνίδια της πόλης με τίτλο «Τα παιδία παίζει - Τα αστικά παιχνίδια στις αυλές των σχολείων, στους δρόμους και στις χωράφες της πόλης».