Αυξάνεται η λίστα των ατόμων που αφήνουν τη ζωή τους στην άσφαλτο - Υπάρχουν λύσεις για τα τροχαία ατυχήματα;

 

Παρά τις υπερπροσπάθειες που καταβάλλει η Αστυνομία και οι αρμόδιες αρχές, η θλιβερή λίστα των ατόμων που αφήνουν τη ζωή τους στην άσφαλτο ολοένα και αυξάνεται.

Συγκεκριμένα, κατά το έτος που διανύουμε, έχουν ήδη χάσει τη ζωή τους 23 άτομα από 21 οδικές συγκρούσεις, εκ των οποίων οι εννέα άφησαν στην άσφαλτο την τελευταία τους πνοή μέσα στον Ιούλιο. Όσον αφορά τον αριθμό των προσώπων που έχασαν τη ζωή τους από οδικές συγκρούσεις το 2021, ανέρχονται στα 45 σε σύνολο 44αρων οδικών συγκρούσεων, ένας ελαφρός μειωμένος αριθμός, συγκριτικά με το 2020, καθώς πριν δύο χρόνια θρηνήσαμε 48 πρόσωπα που «έσβησαν» σε τροχαία ατυχήματα.

Τα στατιστικά των τροχαίων ατυχημάτων και δυστυχημάτων βλέπουν το φως της δημοσιότητας, χτυπώντας σαν κώδωνας του κινδύνου. Την ίδια ώρα, όμως, το ζήτημα που προκύπτει είναι τι κάνουμε για να περιορίσουμε την εμφάνισή τους. Υπάρχουν στρατηγικές που θα μπορούσαν να συμβάλουν στη μείωση των τροχαίων ατυχημάτων και δυστυχημάτων; Ο Δικαστικός Εμπειρογνώμονας και Αναλυτής Τροχαίων Ατυχημάτων Λουκάς Στεργίου εξηγεί στον «Π» πως υπάρχουν στρατηγικές, οι οποίες εάν εφαρμοστούν θα οδηγήσουν στη μείωση των τροχαίων συγκρούσεων.

Τα αίτια

Καταρχάς, θα πρέπει να αναλύσουμε τα κύρια αίτια των αυτοκινητιστικών δυστυχημάτων, τα οποία είναι τέσσερα: Η μεγάλη ταχύτητα, το αλκοόλ, οι παραβιάσεις των σηματοδοτών, αλλά και η κατάσταση των οχημάτων.

Σε δηλώσεις του στον «Π», o κ. Στεργίου ανέφερε πως η μεγάλη ταχύτητα αυξάνει κατακόρυφα τις πιθανότητες μίας ενδεχόμενης σύγκρουσης να οδηγηθεί σε θανατηφόρο, καθώς η σφοδρότητα διαδραματίζει μεγάλο ρόλο στις δυνάμεις που δέχεται το ανθρώπινο σώμα. Παράλληλα, σημείωσε πως οι παραβιάσεις των σηματοδοτών παρατηρούνται συνήθως από τους οδηγούς που ξεπερνούν το επιτρεπτό όριο ταχύτητας και ως εκ τούτου, το προφίλ των οδηγών των δύο αυτών κατηγοριών είναι πανομοιότυπο.

Όσον αφορά την οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ, όπου σύμφωνα με έρευνες το ποσοστό ατυχήματος αυξάνεται κατά 200 φορές από αυτό των νηφάλιων οδηγών, θα μπορούσε να τερματιστεί από τις ίδιες τις κατασκευάστριες εταιρείες.

Ο κ. Στεργίου τόνισε πως οι κατασκευάστριες εταιρείες θα μπορούσαν να διαθέσουν σε όλα τα νέα αυτοκίνητα μία συσκευή ανίχνευσης αλκοόλ, η οποία να είναι ικανή να μπλοκάρει τον κινητήρα.

Περνώντας στην κατάσταση των οχημάτων που κυκλοφορούν στους δρόμους, αρκετά δεν πληρούν τις προδιαγραφές, με αποτέλεσμα να θέτουν σε κίνδυνο τους οδηγούς. «Πολλά αμάξια δεν έπρεπε να περάσουν ποτέ από έλεγχο ΜΟΤ», διαπίστωσε.

Αναφερόμενος στους λόγους που αρκετοί οδηγοί επιλέγουν να μην φοράνε τη ζώνη ασφαλείας, παρά το γεγονός πως έχει καθιερωθεί υποχρεωτικά εδώ και δύο δεκαετίες, ο κ. Στεργίου υπογράμμισε πως υπάρχει το χάσμα γενεών.

«Η μη χρήση ζώνης παρατηρείται στα άτομα 50 ετών και άνω, δηλαδή στη γενιά που δεν ήταν υποχρεωτική η χρήση της. Αυτό μεταφέρεται και στα παιδιά τους, καθώς λειτουργούν ως πρότυπα», εξήγησε. «Θα πρέπει να λάβουμε υπ' όψιν πως μία τροχαία σύγκρουση μπορεί να σημειωθεί και από άλλους παράγοντες, καθώς όσο καλοί οδηγοί και εάν είμαστε, δεν οδηγούμε μόνοι μας στον δρόμο», πρόσθεσε.

Πού οφείλεται η αύξηση

Η μεγάλη αύξηση που σημειώνεται στα τροχαία δυστυχήματα κατά το έτος που διανύουμε έχει τις ρίζες της στα (αναγκαία) μέτρα που λήφθηκαν κατά της πανδημίας.

«Η έξαρση των θανατηφόρων δυστυχημάτων έγκειται στο γεγονός ότι πολλοί πολίτες, με την επιστροφή τους στην κανονικότητα και μετά την άρση των περιοριστικών μέτρων, ένιωσαν την ανάγκη να βγουν έξω και να απολαύσουν τη ζωή. Αυτό τους ωθεί να οδηγήσουν με μεγάλη ταχύτητα, αλλά και να καταναλώσουν ποσότητες αλκοόλ», σημείωσε ο κ. Στεργίου.

Κάμερες τροχαίας

Η σωστή χρήση των καμερών τροχαίας θα μπορούσε να διαδραματίσει μεγάλο ρόλο στη μείωση των τροχαίων περιστατικών. «Οι κάμερες τροχαίας θα πρέπει να τοποθετηθούν σε σημεία που γνωρίζουν οι αρμόδιες αρχές ότι γίνονται πολλά τροχαία και κυρίως θανατηφόρα, και να μην αναλώνονται στα αστικά κέντρα. Όταν γνωρίζει ο οδηγός πως υπάρχει κάμερα σε ένα σημείο που παρατηρούνται συχνά αυξημένες ταχύτητες, όπως για παράδειγμα στον αυτοκινητόδρομο, θα το σκεφθεί διπλά και τριπλά να ξεπεράσει το όριο ταχύτητας», ανέφερε. Πρόσθεσε ότι στην Κύπρο θα μπορούσε να διεξαχθεί σε πιλοτικό επίπεδο η τοποθέτηση των καμερών τροχαίας σε «θανατηφόρα» σημεία, να καταγραφούν οι μετρήσεις για έναν χρόνο και να αναλυθούν μετά τα στοιχεία που θα προκύψουν.

Το καρότο 

Δύο είναι οι κύριες σχολές αντιμετώπισης της μείωσης των τροχαίων συγκρούσεων ανά το παγκόσμιο. Η μία έχει να κάνει με τη σωστή καλλιέργεια της οδικής παιδείας, η οποία συναντάται στα σκανδιναβικά κράτη, το λεγόμενο «καρότο». «Διεξάγονται πολλές σχετικές καμπάνιες στα σκανδιναβικά σχολεία. Τα παιδιά που φοιτούν στα σχολεία μαθαίνουν τι σημαίνει η ταχύτητα και πόσα μέτρα χρειάζονται για να σταματήσουμε από τα 100 χλμ, από τα 80 και από τα 60 χλμ. Επίσης, προβάλλονται σχετικά βίντεο με παιδιά που καθοδηγούν τους γονείς τους να διασταυρώσουν έναν δρόμο από τη διάβαση», υπογράμμισε ο κ. Στεργίου.

Φέρνοντας ένα άλλο παράδειγμα, αναφέρθηκε σε μία καμπάνια στη Δανία και συγκεκριμένα σε ένα σημείο αυτοκινητόδρομου που έχουν καταγραφεί πολλές τροχαίες συγκρούσεις.

«Στο εν λόγω σημείο, οι δανικές αρχές είχαν τοποθετήσει μία μεγάλη ταμπέλα στην οποία υπήρχαν δύο κοπέλες που κρατούσαν μία οδική πινακίδα, με το ανώτατο επιτρεπτό όριο ταχύτητας. Μέσα σε έναν χρόνο, υπήρξε μία αξιοσημείωτη μείωση των τροχαίων συγκρούσεων. Άρα, στο υποσυνείδητο των οδηγών καλλιεργήθηκε η σωστή οδική συμπεριφορά», παρατήρησε.

Το μαστίγιο

Η δεύτερη σχολή σκέψης για τη μείωση των τροχαίων συγκρούσεων είναι αυτή που επιβάλλεται μέσω των μεγάλων χρηματικών προστίμων. Ο κ. Στεργίου ανέφερε την περίπτωση της Ιαπωνίας, όπου τα πρόστιμα για την παραβίαση του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας (ΚΟΚ) είναι πραγματικά δυσβάστακτα και ανέρχονται σε πολλές χιλιάδες ευρώ. «Η φιλοσοφία αυτή βασίζεται στην επιβολή του φόβου προς τον οδηγό, μέσω τεράστιων χρηματικών προστίμων», σημείωσε ο εμπειρογνώμονας. Τόνισε ότι, αν και αποφέρει αποτελέσματα, εντούτοις περιορίζονται σε συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα.

H μακροπρόθεσμη λύση

Ερωτηθείς ποια από τις δύο στρατηγικές μπορεί να αποφέρει περισσότερα αποτελέσματα, ο κ. Στεργίου απάντησε πως αυτή του καρότου είναι η πιο ορθή, χωρίς απαραίτητα να αποκηρύσσεται πλήρως αυτήν του μαστιγίου. «Η οδική παιδεία μπορεί να επιφέρει μακροπρόθεσμα αποτελέσματα. Στα κράτη που εφαρμόζεται, παρατηρείται ένα ωραίο φαινόμενο, με τις νεαρότερες γενιές να είναι αυτές που παροτρύνουν τους μεγαλύτερους να υιοθετήσουν τον ΚΟΚ. Για παράδειγμα, τα παιδιά έρχονται και λένε στους γονείς τους να φορέσουν τη ζώνη, τους παροτρύνουν πώς να διασταυρώσουν, αλλά και πώς να συμπεριφερθούν στον δρόμο», τόνισε.

Πρόσθεσε ότι με τη φιλοσοφία του «καρότου», η ευθύνη μεταφέρεται στον ίδιο τον πολίτη, πώς να προστατευθεί και πώς να συμπεριφερθεί στον δρόμο. Ως εκ τούτου, η κοινωνία ωριμάζει στον τρόπο που αντιμετωπίζει την οδήγηση, με τα οφέλη να διαρκούν μακροπρόθεσμα και όχι σποραδικά.