Κάτω από το μικροσκόπιο της Επιτροπής Οικονομικών της Βουλής θα τεθούν, την ερχόμενη Δευτέρα, 10 συνολικά προτάσεις νόμου που στόχο έχουν να επιλύσουν οριστικά και αμετάκλητα το προκλητικό φαινόμενο των πολλαπλών συντάξεων που λαμβάνουν νυν και πρώην κρατικοί και αιρετοί αξιωματούχοι. Οι επτά προτάσεις νόμου κατατέθηκαν από τους βουλευτές Δημήτρη Δημητρίου (ΔΗΣΥ), Ειρήνη Χαραλαμπίδου (ΑΚΕΛ), Σταύρο Παπαδούρη (Κίνημα Οικολόγων) και Αλεξάνδρα Ατταλίδου (ανεξάρτητη), ενώ οι υπόλοιπες τρεις προτάσεις νόμου, που εκκρεμούν από το 2016, φέρουν τις υπογραφές των Αβέρωφ Νεοφύτου και Νικόλα Παπαδόπουλου.
Η Βουλή προχωρεί απο μόνη της στη ρύθμιση του ζητήματος. Και αυτό διότι το νομοθετικό πλαίσιο που ανακοίνωσε η κυβέρνηση ότι θα προωθήσει δεν αντιμετωπίζει το φαινόμενο των πολυσυνταξιούχων αλλά, αντίθετα, το διαιωνίζει καθώς αφήνεται στη διακριτική ευχέρεια των αξιωματούχων να αποφασίζουν εάν θα λαμβάνουν ή όχι τις συντάξεις τους. Για το δεύτερο νομοσχέδιο που ανακοίνωσε ότι θα προωθήσει η κυβέρνηση υπάρχουν, ήδη, κατατεθειμένες προτάσεις νόμου στη Βουλή για τερματισμό του προκλητικού προνομίου που απολαμβάνουν σήμερα ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ο πρόεδρος της Βουλής, οι υπουργοί-υφυπουργοί και οι βουλευτές, οι οποίοι δικαιούνται σύνταξη από το 60ό έτος της ηλικίας τους. Η πρόθεση είναι να επεκταθεί το όριο συνταξιοδότησης στο 65ο έτος, όπως ισχύει για τους κοινούς θνητούς.
Οι προτάσεις νόμου των τεσσάρων
Με τις επτά προτάσεις νόμου των βουλευτών Δημήτρη Δημητρίου, Ειρήνης Χαραλαμπίδου, Σταύρου Παπαδούρη και Αλεξάνδρας Ατταλίδου επιδιώκονται, μεταξύ άλλων, τα ακόλουθα:
1 Προτείνεται ο συμψηφισμός σύνταξης που θεμελιώνεται από υπηρεσία σε θέση στον ευρύτερο δημόσιο τομέα και στο αξίωμα του δημάρχου με τις συντάξεις που προκύπτουν απο θητεία στα αξιώματα του Προέδρου της Δημοκρατίας, του προέδρου της Βουλής, των υπουργών, υφυπουργών και βουλευτών, έτσι που η καταβλητέα σύνταξη να ισούται με το ανώτατο όριο σύνταξης που αξιωματούχος δύναται να λάβει, ήτοι με τα δύο τρίτα (2/3) των υψηλότερων συντάξιμων απολαβών εκάστου. Προτείνεται, επίσης, η επέκταση του ηλικιακού ορίου καταβολής σύνταξης σε αξιωματούχους από το 60ό έτος,, που ισχύει σήμερα, στο 65ο έτος της ηλικίας.
2 Προτείνεται όπως η σύνταξη υπαλλήλου του δημοσίου ή του ευρύτερου δημόσιου τομέα ή του δημάρχου που αναλαμβάνει λειτούργημα, αξίωμα ή θέση είτε στην Κυπριακή Δημοκρατία είτε στην ΕΕ αναστέλλεται. Προτείνεται, επίσης, ο συμψηφισμός της εν λόγω σύνταξης με σύνταξη κερδηθείσα από οποιοδήποτε άλλο ανάλογο αξίωμα, λειτούργημα ή θέση, έτσι που το ανώτατο όριο σύνταξης που αξιωματούχος δύναται να λάβει να ισούται με τα δύο τρίτα (2/3) των υψηλότερων συντάξιμων απολαβών αυτού.
3 Προτείνεται όπως θεμελιωθείσα σύνταξη του προέδρου και των μελών της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας (ΕΔΥ), όπως και του προέδρου και των μελών της Επιτροπής Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας (ΕΕΥ) από υπηρεσία στον δημόσιο τομέα ή στο αξίωμα του δημάρχου συμψηφίζεται με κάθε άλλη καταβλητέα σύνταξη, η οποία ήδη συμψηφίζεται με άλλη ή άλλες στο ανώτατο όριο σύνταξης που κρατικός αξιωματούχος δύναται να λάβει, ήτοι στα δύο τρίτα (2/3) των υψηλότερων συντάξιμων απολαβών εκάστου, βάσει των διατάξεων του περί Συντάξεων (Ορισμένοι Αξιωματούχοι της Δημοκρατίας) Νόμου.
Επισημαίνεται ότι, βάσει του υπό αναφορά νόμου, η θεμελιωθείσα σύνταξη στο αξίωμα του Προέδρου της Δημοκρατίας, του προέδρου της Βουλής, του υπουργού και του βουλευτή συμψηφίζεται ήδη στα δύο τρίτα (2/3) των υψηλότερων συντάξιμων απολαβών εκάστου, επομένως για κάθε δικαιούχο η θεμελίωση σύνταξης έγινε με δεδομένο τον συμψηφισμό. Παρά ταύτα, ανάλογη ρύθμιση δεν υφίσταται για θεμελιωθείσα σύνταξη προσώπου σε θέση στον ευρύτερο δημόσιο τομέα και στο αξίωμα του δημάρχου, με αποτέλεσμα τέτοιες συντάξεις να μην υπόκεινται σε συμψηφισμό.
4 Φορολόγηση των πολυσυνταξιούχων. Η συγκεκριμένη πρόταση νόμου φέρει την υπογραφή της Ειρήνης Χαραλαμπίδου και αφορά πρόσωπα τα οποία υπηρέτησαν σε διάφορα αξιώματα και λαμβάνουν σήμερα δυο ή και τρεις συντάξεις. Σύμφωνα με την κ. Χαραλαμπίδου, σε κάποιες περιπτώσεις αυτές οι πολλαπλές συντάξεις ξεπερνούν τις €10.000 τον μήνα. Με την πρόταση νόμου της κ. Χαραλαμπίδου προτείνονται τα εξής: Το ετήσιο ποσό των συντάξεων ενός πρώην αξιωματούχου που υπερβαίνει τις €70.000 να φορολογείται με συντελεστή ύψους 90%. Οι πρώτες €70.000 να φορολογούνται με τους συνήθεις συντελεστές.
Οι δυο προτάσεις νόμου Αβέρωφ
Η πρώτη πρόταση νόμου του Αβέρωφ Νεοφύτου ρυθμίζει το ζήτημα της ταυτόχρονης καταβολής σύνταξης και μισθού σε κρατικούς και αιρετούς αξιωματούχους.
Ειδικότερα, προτείνεται όπως σε περίπτωση που αξιωματούχος ή συνταξιούχος διορίζεται σε οποιοδήποτε δημόσιο λειτούργημα ή αξίωμα ή θέση, να λαμβάνει, αφενός, την πλήρη μηνιαία σύνταξη που δικαιούται προς συμμόρφωση με τις αποφάσεις του Ανωτάτου Δικαστηρίου και, αφετέρου, για όσο χρόνο διαρκεί η θητεία του μηνιαίο μισθό ή αντιμισθία ύψους χαμηλότερου από αυτό που θα λάμβανε κατά την ανάληψη του αξιώματος, έτσι ώστε το ποσό που τελικά θα λαμβάνει προστιθέμενο στη μηνιαία σύνταξή του να ισούται με το ποσό του μηνιαίου μισθού που θα λάμβανε κανονικά στο εν λόγω αξίωμα αν δεν δικαιούτο σύνταξη. Για παράδειγμα, ένας υπουργός με μισθό €5.000 λαμβάνει και σύνταξη ύψους €3.000 ως πρώην υψηλόβαθμος δημόσιος υπάλληλος. Με την ψήφιση της πρότασης νόμου, ο συγκεκριμένος αξιωματούχος δεν θα βάζει στην τσέπη €8.000 τον μήνα, όπως γίνεται σήμερα, αλλά €5.000, ως εξής: Θα λαμβάνει τη σύνταξή του ύψους €3.000 για να μην προκύψουν ζητήματα αντισυνταγματικότητας, ενώ η μισθοδοσία από τα υπουργικά του καθήκοντα θα μειωθεί στις €2.000 προκειμένου το σύνολο των μηνιαίων αποδοχών του μαζί με τη σύνταξή του να ανέρχεται στις €5.000, όσα δηλαδή λαμβάνουν οι υπόλοιποι υπουργοί που δεν δικαιούνται σύνταξη.
Με τη δεύτερη πρόταση νόμου, ο Αβέρωφ Νεοφύτου εισηγείται όπως επεκταθεί το όριο συνταξιοδότησης του Προέδρου της Δημοκρατίας, του προέδρου της Βουλής, των βουλευτών και των υπουργών στο 65ο έτος.
Η πρόταση νόμου Νικόλα
Με την πρόταση νόμου του προέδρου του ΔΗΚΟ, Νικόλα Παπαδόπουλου, σκοπείται η θέσπιση νέας νομοθεσίας για την καταβολή συνταξιοδοτικών ωφελημάτων στους αξιωματούχους ώστε να τερματισθεί η υφιστάμενη στρέβλωση που επιτρέπει την καταβολή σύνταξης και μισθού σε εν ενεργεία αξιωματούχους. Με την ίδια πρόταση νόμου καθορίζεται ότι η επαγγελματική σύνταξη που κερδήθηκε για υπηρεσία στον κρατικό και ευρύτερο δημόσιο τομέα εξαιρείται από τον συμψηφισμό των συντάξεων αξιωματούχου. Η εξαίρεση αυτή κρίνεται επιβεβλημένη, σύμφωνα με τον κ. Παπαδόπουλο, λαμβανομένου υπόψη του γεγονότος ότι καταβάλλεται δυνάμει επαγγελματικού σχεδίου συντάξεων και στις πλείστες των περιπτώσεων κερδήθηκε με μακροχρόνια υπηρεσία στον κρατικό και ευρύτερο δημόσιο τομέα.
Eφαρμογή με τη νέα Βουλή
Για να αποκλειστεί το ενδεχόμενο οι προτάσεις νόμου να κριθούν αντισυνταγματικές, εάν και εφόσον ψηφιστούν, δεν θα έχουν αναδρομική ισχύ. Μάλιστα, οι σκέψεις που γίνονται είναι να υπάρξει μια μεταβατική περίοδος και, συγκεκριμένα, οι πρόνοιές τους να τεθούν σε εφαρμογή με τη νέα Βουλή, το 2026. Αυτό σημαίνει ότι οι νυν πολυσυνταξιούχοι αξιωματούχοι θα παραμείνουν αλλά δεν θα δημιουργηθούν νέοι. Έτσι, με το πέρας του χρόνου το φαινόμενο των πολυσυνταξιούχων θα εκλείψει.