Οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις στους υγροβιότοπους της Αλυκής Ακρωτηρίου και της Λίμνης Μακριά ως αποτέλεσμα ανθρωπογενών δραστηριοτήτων στις παρακείμενες περιοχές, θα απασχολήσουν την Τετάρτη την Επιτροπή Περιβάλλοντος της Βουλής, στον απόηχο των διαμαρτυριών, τόσο από πλευράς κατοίκων όσων και περιβαλλοντικών οργανώσεων για περιβαλλοντική ζημιά στον σημαντικότερο υγρότοπο της Κύπρου, για «υγειονομική βόμβα» μετάδοσης νοσημάτων μέσω των κουνουπιών και για υποβάθμιση της περιοχής, που φιλοξενεί -και προορίζεται να φιλοξενήσει περισσότερες- μεγάλες αναπτύξεις.
Όπως είναι σε θέση να γνωρίζει ο «Π», σε κεκλεισμένων των θυρών σύσκεψη εμπλεκόμενων κρατικών υπηρεσιών, τοπικών αρχών και των Βρετανικών Βάσεων, που πραγματοποιήθηκε σε έντονο κλίμα στις 9 Ιανουαρίου στη Λεμεσό, μετά από πρωτοβουλία του Τμήματος Περιβάλλοντος, γνωστοποιήθηκε ότι μεγάλες επιχειρήσεις στην περιοχή της Αλυκής Ακρωτηρίου, ακόμα και ορισμένες που λειτουργούν εδώ και χρόνια, όπως και κατοικίες, δεν έχουν συνδεθεί ή έχουν συνδεθεί μερικώς με το αποχετευτικό σύστημα, με αποτέλεσμα να ανακοινωθούν πρωτοβουλίες προς συγκεκριμένη κατεύθυνση. Αυτή η παραδοχή, που έγινε από τον ΕΟΑ Λεμεσού, ήρθε να επιβεβαιώσει τις ανησυχίες όσων από το περασμένο καλοκαίρι διαμαρτύρονται, στηριζόμενοι σε επιτόπια δείγματα, για δυσωδία και ενδείξεις ευτροφισμού στους δύο υγροβιότοπους. Συγκεκριμένα, αποφασίστηκε όπως ο ΕΟΑ Λεμεσού παρουσιάσει λίστα όλων των υποστατικών στην περιοχή που δεν έχουν συνδεθεί με το αποχετευτικό σύστημα, όπως και έγινε. Ακολούθησε η εκπόνηση σχεδίου δράσης για να προγραμματιστεί η σύνδεσή τους με το αποχετευτικό.
Συγχρόνως, οι εμπλεκόμενοι αποφάσισαν την ετοιμασία μελέτης, η οποία θα καλύπτει ευρύτερα το θέμα της διαχείρισης των όμβριων υδάτων στην περιοχή. Η Επιτροπή Περιβάλλοντος στη συνεδρίαση της Τετάρτης θα εξετάσει εάν είναι έτοιμο το περίγραμμα της μελέτης και το χρονοδιάγραμμα εκπόνησης μοντέλου ανάπτυξης της περιοχής, για αντιμετώπιση του προβλήματος από τη διοχέτευση μεγάλων ποσοτήτων όμβριων υδάτων.
Ενδιαφέρον θα έχει εάν στη συνεδρίαση της Τετάρτης τόσο το Τμήμα Περιβάλλοντος όσο και οι Βρετανικές Βάσεις παρουσιάσουν επίσημα τα αποτελέσματα των αναλύσεων από τα δείγματα που λήφθηκαν από τις περιοχές όπου παρατηρήθηκε εισροή λυμάτων, τα οποία κρατούν μέχρι σήμερα ως επτασφράγιστο μυστικό. Όπως πληροφορείται ο «Π», στη σύσκεψη της 9ης Ιανουαρίου λέχθηκε ότι λύματα καταλήγουν στην αλυκή, ενώ από την πλευρά του Τμήματος Περιβάλλοντος ειπώθηκε ότι έχουν εντοπιστεί στο νερό ουσίες που παραπέμπουν σε λύματα. Οι αναφορές αυτές έρχονται να προστεθούν στις αναλύσεις στις οποίες προέβησαν οι Βρετανικές Βάσεις, οι οποίες σύμφωνα με πολύ καλά ενημερωμένες πηγές εντός των Βάσεων, είναι απογοητευτικές, καθώς δείχνουν ότι διοχετεύονται στην αλυκή λύματα και άλλοι χημικοί οργανισμοί, που θέτουν σε κίνδυνο την περιοχή.
Τρεις πηγές διοχέτευσης
Οι ίδιες πηγές τόνισαν στον «Π» ότι η περσινή ανομβρία, που είχε ως αποτέλεσμα να αποξηρανθεί η αλυκή, βοήθησε τις Βάσεις να εξακριβώσουν ότι οι τρεις κύριες πηγές διοχέτευσης νερού στην αλυκή είναι στα ανατολικά η λίμνη Μακριά στο Ζακάκι, στα βορειοανατολικά της αλυκής και στα βόρεια, απέναντι από το άλσος με τους ευκαλύπτους. Αυτή η εξακρίβωση ήρθε να επιβεβαιώσει τις καταγγελίες του μη κερδοσκοπικού περιβαλλοντικού οργανισμού Terra Cypria, ο οποίος πρώτος έφερε το θέμα στην επιφάνεια, τον περασμένο Σεπτέμβριο. Η πρώτη περίπτωση φαίνεται να αφήνει εκτεθειμένο τον ΕΟΑ Λεμεσού, καθώς μέσω της λίμνης κατακράτησης των ομβρίων υδάτων που διαχειρίζεται, διοχετεύονται συνεχώς λύματα στη λίμνη Μακριά, από όπου περνάνε στην αλυκή. Ωστόσο, όπως προαναφέρθηκε, το πρόβλημα που παρουσιάζεται στην αλυκή είναι πολυπαραγοντικό, με τις τρεις κύριες κατευθύνσεις των λυμάτων που προαναφέρθηκαν.
«Έβλεπαν και δεν έκαναν τίποτα»
«Η εικόνα στην αλυκή Ακρωτηρίου είναι απαράδεκτη. Οι αρμόδιοι έβλεπαν την καταστροφή του υγροβιότοπου και δεν έκαναν τίποτα», σχολίασε στον «Π» ο πρόεδρος της Επιτροπής Περιβάλλοντος της Βουλής, Χαράλαμπος Θεοπέμπτου, σημειώνοντας ότι η αύξηση των καλαμιών λόγω του ευτροφισμού από τα πολλά οργανικά στα ακάθαρτα νερά, δεν είναι κάτι που συμβαίνει από τη μία μέρα στην άλλη, αλλά σιγά-σιγά.
Χαρακτηρίζοντας το όλο ζήτημα ως μία μεγάλη ντροπή, υπενθύμισε ότι ακριβώς το ίδιο πρόβλημα παρατηρήθηκε στο παρελθόν και στην αλυκή της Λάρνακα, χωρίς, όπως φάνηκε, οι αρμόδιοι να έχουν λάβει «μαθήματα».
«Άλλη χώρα»
Η υποβάθμιση των δύο υγροβιότοπων της περιοχής επαναφέρει το ζήτημα των στρεβλώσεων στη χάραξη των οικιστικών ζωνών, αυτή τη φορά εις βάρος του περιβάλλοντος και των συνθηκών υγιεινής των κατοίκων. Ο κ. Θεοπέμπτου ανέφερε ότι σε προηγούμενη συνεδρίαση της Επιτροπής για το ίδιο θέμα, όταν οι βουλευτές ρώτησαν τους αρμόδιους γιατί στο παρελθόν δημιουργήθηκαν οικιστικές ζώνες τόσο κοντά στον υγροβιότοπο Ακρωτηρίου, από τη στιγμή που η περιοχή είναι προστατευόμενη και θα έπρεπε να υπάρχει ανησυχία για αρνητικές συνέπειες στο νερό και τη βιοποικιλότητα, η απάντηση που πήραν ήταν ότι η αλυκή Ακρωτηρίου είναι «άλλη χώρα», καθώς εμπίπτει στο έδαφος που ελέγχουν οι Βρετανικές Βάσεις. «Αντιλαμβάνεστε ότι αυτή η απάντηση ήταν δικαιολογία για να δίνονταν άδειες αναπτύξεων», πρόσθεσε ο κ. Θεοπέμπτου.
Η υπηρεσία Θήρας ανησυχεί - Κατακόρυφη μείωση των φλαμίνγκο
Η Υπηρεσία Θήρας και Πανίδας του υπουργείου Εσωτερικών ανησυχεί ιδιαίτερα, καθώς τα τελευταία χρόνια καταγράφεται σημαντική μείωση στους αριθμούς των φλαμίνγκο που επισκέπτονται την αλυκή κατά τη χειμερινή κυρίως περίοδο. Ο κυριότερος λόγος έχει να κάνει με την πρόσβαση σε τροφή. Τα πτηνά αντιλαμβάνονται την απουσία κατάλληλης τροφής και φεύγουν, δήλωσε στον «Π» ο ανώτερος λειτουργός στην Υπηρεσία, Νίκος Κασίνης. «Όταν εισέρχονται στην αλυκή παράγοντες, οι οποίοι υποβαθμίζουν το νερό και την ανάπτυξη της τροφής τους, όπως είναι το φυτοπλαγκτόν, η γαρίδα και διάφορα ασπόνδυλα, τότε αυτές οι συνθήκες οδηγούν σε ένα σημείο, όπου τα φλαμίνγκο φεύγουν, δεν έχουν λόγο να είναι εκεί», εξήγησε. Παράλληλα χαρακτήρισε τραγικό το να παρουσιαστούν στο Ακρωτήρι μόνο 25-30 φλαμίνγκο τον Ιανουάριο του 2024, όταν τον ίδιο μήνα σε μικρότερες λίμνες, όπως αυτές του Παραλιμνίου και της Ορόκλινης, φιλοξενούνταν περίπου 1000 φλαμίνγκο, αντίστοιχα. Την περίοδο 2023 - 2024, αν και υπήρχε αρκετό νερό στην αλυκή, παρατηρήθηκαν χαμηλότεροι αριθμοί από το 2008, που σημειώθηκε η μεγάλη ανομβρία, τόνισε.
Εξάλλου, τα τελευταία 10 χρόνια αυξήθηκαν οι αριθμοί των καλαμιών στην ανατολική περιοχή της αλυκής, λόγω των ακάθαρτων νερών από τη δυτική Λεμεσό. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, είπε ο κ. Κασίνης, είναι η λίμνη Μακριά στο Ζακάκι, όπου γίνεται ευτροφισμός από τα πολλά οργανικά που περιέχονται στα ακάθαρτα νερά. Σήμερα ένας επισκέπτης στη λίμνη, όπου στήθηκε παρατηρητήριο πουλιών με θέα προς αυτή, δεν θα δει ούτε ίχνος νερού ή κάποιο πτηνό, λόγω της κάλυψης της λίμνης από τα καλάμια.
