Τέσσερις περιβαλλοντικές οργανώσεις καταγγέλλουν δημόσια ότι το Τμήμα Δασών συνεχίζει να υπεραμύνεται της ορθότητας των έργων στο οδικό δίκτυο του Ακάμα, που υλοποιήθηκαν μέχρι τον Δεκέμβριο του 2023 και διακόπηκαν μετά από απόφαση το Υπουργικού Συμβουλίου, σε επιβεβαίωση δημοσιεύματος του «Π» για «καταιγίδες» στη συνεδρίαση της Ad hoc επιτροπής για την Έκθεση Ειδικής Οικολογικής Αξιολόγησης (ΕΟΑ), που ορίστηκε για τις 16 Απριλίου.
Σύμφωνα με κοινή ανακοίνωση από τέσσερεις περιβαλλοντικές οργανώσεις (Terra Cypria, BirdLife Cyprus, Cyprus Wildlife Society και Πρωτοβουλία για την Διάσωση των Φυσικών Ακτών), το Τμήμα Δασών εξακολουθεί να μην παραδέχεται την παράβαση νομικά δεσμευτικών όρων και να μην αποδέχεται την εφαρμογή νέων συμπληρωματικών όρων, υπονομεύοντας τη διαδικασία επαναξιολόγησης των έργων και αποκατάστασης της περιοχής.
Συγχρόνως καλούν την υπουργό Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος να δώσει άμεσα στη δημοσιότητα τα συμπεράσματα του πορίσματος της πειθαρχικής έρευνας.
«Η Κυβέρνηση καλείται να διασφαλίσει τη συμμόρφωση του Τμήματος Δασών με τις αποφάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου, ημερομηνίας 20/12/2023 και 19/03/2024», προστίθεται.
Ειδικότερα, δηλώνουν δημόσια «ότι το Τμήμα Δασών εξακολουθεί να μην αναγνωρίζει την παράβαση νομικά δεσμευτικών όρων της Έκθεσης Ειδικής Οικολογικής Αξιολόγησης (ΕΟΑ) και ουσιωδών όρων της Γνωμάτευσης Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) για το Σχέδιο Αειφόρου Ανάπτυξης Εθνικού Δασικού Πάρκου (ΕΔΠ) Ακάμα, καθώς και ειδικών όρων της Αιτιολογημένης Διαπίστωσης για τη Φάση Α’ του έργου βελτίωσης του κύριου οδικού δικτύου του ΕΔΠ Ακάμα. Επιπρόσθετα, το Τμήμα Δασών δεν αποδέχεται την εφαρμογή νομικά δεσμευτικών όρων της Συμπληρωματικής Έκθεσης ΕΟΑ για τη Φάση Α’ του έργου βελτίωσης του κύριου οδικού δικτύου του ΕΔΠ Ακάμα, η υλοποίηση των οποίων μάλιστα προνοείται από σχετικές αποφάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου, ημερομηνίας 20/12/2023 και 19/03/2024.
»Συγκεκριμένα, στα πλαίσια ολοκλήρωσης της διαδικασίας επαναξιολόγησης της Φάσης Α’ του έργου βελτίωσης του κύριου οδικού δικτύου του ΕΔΠ Ακάμα, το Τμήμα Δασών υπέβαλε συμπληρωματικά στοιχεία στο Τμήμα Περιβάλλοντος στις 06.03.2025. Ακολούθως, το Τμήμα Περιβάλλοντος προέβη στη σύγκληση νέας συνεδρίας της Ad-hoc Επιτροπής για την ΕΟΑ, η οποία αναμένεται να πραγματοποιηθεί την Τετάρτη, 16/04/2025. Σύμφωνα με σχετικό έγγραφο, με τίτλο ‘‘Θέση του Τμήματος Δασών για τη συνέχιση των έργων της Α’ Φάσης του οδικού δικτύου του ΕΔΠ Ακάμα’’ (σελ. 1): ‘‘Η θέση του Τμήματος Δασών είναι ότι η αξιολόγηση που έγινε έχει καταδείξει ότι οι σχεδιασμοί, οι οποίοι υλοποιούνται, είναι εντός των πλαισίων και είναι οι ενδεδειγμένοι για την περιοχή’’. Δηλαδή, το Τμήμα Δασών εξακολουθεί να θεωρεί ότι όλα έγιναν σωστά, παρά την αντίθετη γνώμη όλων των υπόλοιπων Αρχών (Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Υπουργικό Συμβούλιο, Περιβαλλοντική Αρχή, Μέλη Ad-hoc Επιτροπής για την ΕΟΑ, Κοινοβουλευτική Επιτροπή Περιβάλλοντος, Ελεγκτική Υπηρεσία, ΕΤΕΚ, κ.α.)
»Όπως προκύπτει από τα σχετικά έγγραφα που υπέβαλε το Τμήμα Δασών, από τους συνολικά δεκαεννιά (19) νομικά δεσμευτικούς όρους της Έκθεσης ΕΟΑ, η οποία εκδόθηκε από το Τμήμα Περιβάλλοντος στις 11/03/2024:
- Το Τμήμα Δασών αποδέχεται τους ακόλουθους πέντε (5) όρους:
- Αντιμετώπιση επιπτώσεων και αποκατάσταση της περιβαλλοντικής ζημιάς που έχει προκληθεί από παρακείμενα έργα οδοποιίας και διαχωρισμού οικοπέδων, τα οποία υλοποιήθηκαν από τον Δήμο Πέγειας, χωρίς να υποβληθούν σε Ειδική Οικολογική Αξιολόγηση (Όροι 1 και 2).
- Διάνοιξη περασμάτων διέλευσης της άγριας πανίδας και πτηνοπανίδας κατά μήκος των τοίχων αντιστήριξης (Όρος 9).
- Αποκατάσταση των οικοτόπων και της βλάστησης (Όρος 11).
- Κλείσιμο παράνομων δρόμων και αυθαίρετων προσβάσεων κατά μήκος της ακτογραμμής (Όρος 17).
- Το Τμήμα Δασών δεν αποδέχεται τους ακόλουθους δέκα (10) όρους:
- Κατάργηση των τοίχων αντιστήριξης, καθώς και υποβάθμιση και βελτίωση της μηκοτομής του δρόμου Άσπρος – Τοξεύτρα – Λάρα (Όρος 3).
- Κατάργηση των τοίχων αντιστήριξης κατά μήκος των σπηλαιοειδών βραχωδών σχηματισμών στην Τοξεύτρα (Όρος 4).
- Απαγόρευση κατασκευής νέων τοίχων αντιστήριξης κατά μήκος του δρόμου Τοξεύτρα – Άβακας (Όρος 5).
- Κατάργηση των υπερεκσκαφών για την αντιμετώπιση εδαφολογικών προβλημάτων στο δρόμο Άσπρος – Τοξεύτρα – Λάρα (Όρος 6).
- Μείωση των απαιτούμενων εκσκαφών σε βραχώδες υπέδαφος για την κατασκευή του οδοστρώματος στο δρόμο Άσπρος – Τοξεύτρα – Λάρα (Όρος 7).
- Έγκριση νέας διατομής με μειωμένες διαστάσεις και ύψος ρείθρου στο δρόμο Άσπρος – Τοξεύτρα – Λάρα (Όρος 8).
- Αφαίρεση ολόκληρου του μήκους του λάστιχου υδροδότησης και του καλωδίου ηλεκτροδότησης κατά μήκος του δρόμου Άσπρος – Τοξεύτρα – Λάρα με περιβαλλοντικά αποδεκτό τρόπο, καθώς και μεταφορά τους εκτός του ΕΔΠ Ακάμα (Όρος 10).
- Κατάργηση όλων των τοίχων αντιστήριξης στο δρόμο Τοξεύτρα – Άβακας (Όρος 12).
- Εφαρμογή της σχετικής απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου για αφαίρεση του μεγαλύτερου μέρους του δρόμου Άβακας – Λίπατη από το τρέχον κατασκευαστικό συμβόλαιο και επανεξέταση της προτεινόμενης λύσης, με στόχο την αντιμετώπιση των σοβαρών γεωτεχνικών προβλημάτων που έχουν προκύψει (Όρος 13).
- Διασφάλιση της λειτουργικότητας των υδραυλικών έργων (γεφυριών και κιβωτιοειδών οχετών) στο δρόμο Τοξεύτρα – Άβακας, σε σχέση με τη διακίνηση του Κρισίμως Κινδυνεύοντος είδους Ευρωπαϊκό χέλι (Anguilla anguilla) και τη συνδεσιμότητα του ενδιαιτήματος του (Όρος 14).
- Στα σχετικά έγγραφα, δεν αναφέρεται η θέση του Τμήματος Δασών για τους ακόλουθους τέσσερεις (4) όρους:
- Υποβολή τελικών κατασκευαστικών σχεδίων (Όρος 15).
- Υποβολή χρονοδιαγράμματος υλοποίησης έργων (Όρος 16).
- Έκδοση Διαταγμάτων Προστασίας και Διαχείρισης των περιοχών του Δικτύου Natura 2000 Ειδική Ζώνη Διατήρησης (ΕΖΔ) και Ζώνη Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) Χερσόνησος Ακάμα (Όρος 18).
- Έκδοση Ειδικών Κανονισμών Λειτουργίας του ΕΔΠ Ακάμα (Όρος 19)».
Ζητούν τα συμπεράσματα της πειθαρχικής
Σύμφωνα με την ανακοίνωση, σε αυτά τα πλαίσια οι τέσσερις περιβαλλοντικές οργανώσεις καλούν την υπουργό Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος να δώσει άμεσα στη δημοσιότητα τα συμπεράσματα του πορίσματος της πειθαρχικής έρευνας, το οποίο υποβλήθηκε πριν από περίπου ένα μήνα από ανώτερο λειτουργό της Νομικής Υπηρεσίας της Δημοκρατίας και αφορά την παράβαση όρων της περιβαλλοντικής έγκρισης, στα πλαίσια των κατασκευαστικών εργασιών της Φάσης Α’ για το έργο βελτίωσης του κύριου οδικού δικτύου του ΕΔΠ Ακάμα. Σημειώνουν ότι για το ίδιο θέμα προηγήθηκε η διενέργεια τριών (3) διοικητικών ερευνών, ενώ παράλληλα αναμένεται η διενέργεια διαχειριστικού ελέγχου από την Ελεγκτική Υπηρεσία της Δημοκρατίας.
Έκκληση στην Κυβέρνηση για συμμόρφωση του Τμ. Δασών
Παράλληλα, οι τέσσερεις περιβαλλοντικές οργανώσεις καλούν την Κυβέρνηση να διασφαλίσει τη συμμόρφωση του Τμήματος Δασών με τις δύο σχετικές αποφάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου, με θέμα «Αλλαγές που αφορούν την υλοποίηση των έργων του Σχεδίου Αειφόρου Ανάπτυξης ΕΔΠ Ακάμα», ημερομηνίας 20/12/2023 και «Ρύθμιση και προγραμματισμός των αλλαγών που αφορούν την υλοποίηση των έργων του Σχεδίου Αειφόρου Ανάπτυξης ΕΔΠ Ακάμα», ημερομηνίας 19/03/2024. Τονίζουν ότι, σύμφωνα με την απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, ημερομηνίας 19/03/2024, το Υπουργικό Συμβούλιο, μεταξύ άλλων, αποφάσισε «να εγκρίνει την προώθηση των απαραίτητων ενεργειών για την υλοποίηση μέτρων για τη βελτίωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος του έργου, που αφορά τη Φάση Α’ του έργου βελτίωσης του κύριου οδικού δικτύου του ΕΔΠ Ακάμα, στη βάση και της Συμπληρωματικής Έκθεσης ΕΟΑ που εκδόθηκε στις 11/03/2024, με τη συμβολή ειδικών εμπειρογνωμόνων και σε θέματα οδοποιίας».
Τα χρονοδιαγράμματα
Οι τέσσερεις περιβαλλοντικές οργανώσεις αναφέρουν ότι δεν έχουν τηρηθεί τα καθορισμένα χρονοδιαγράμματα, που είχαν τεθεί με βάση τις σχετικές αποφάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου, με αποτέλεσμα τη σοβαρή καθυστέρηση της διαδικασίας επαναξιολόγησης των έργων και αποκατάστασης της περιβαλλοντικής ζημιάς. Καταλήγοντας, δηλώνουν εκ νέου ότι, η μη συμμόρφωση του Τμήματος Δασών, η μη εφαρμογή των δεσμευτικών όρων και η μη τήρηση των καθορισμένων χρονοδιαγραμμάτων δεν διασφαλίζουν ούτε την ολοκλήρωση των έργων, αλλά ούτε και τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος και την αποκατάσταση της περιβαλλοντικής ζημιάς, διακυβεύοντας έτσι τους στόχους διατήρησης και την ακεραιότητα μίας τόσο σημαντικής και αυστηρά προστατευόμενης περιοχής, όπως είναι η Χερσόνησος Ακάμα.
