«Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αποφάσισε από 5 Ιουνίου 2025 να αυξήσει την εισαγωγή μελιού χωρίς δασμούς από την Ουκρανία, από 6.000 σε 35.000 τόνους ετήσια. Αυτό σημαίνει ακόμα πιο φθηνό μέλι να εισρέει στη χαβούζα νοθευμένου μελιού που λέγεται Ευρώπη. Πέραν όμως από τις εξευτελιστικές τιμές υπάρχει ακόμα ένα τεράστιο πρόβλημα. Στην Ουκρανία χρησιμοποιούνται αντιβιοτικά, τα οποία δεν επιτρέπονται στις ευρωπαϊκές χώρες. Ιδιαίτερα ανησυχία προκαλεί το αντιβιοτικό μετρονιδιαζόλη για το οποίο μαζί με τη χλωρομφαινικόλη δεν υπάρχει επιτρεπτό όριο καταλοίπων στο μέλι λόγω της επικινδυνότητάς τους στην ανθρώπινη υγεία (παράρτημα ΙV, Καν. 37/2010)».
Αυτή είναι ανάρτηση στο Facebook, στην οποία προχώρησε πρόσφατα ο κυπριακής καταγωγής ομότιμης καθηγητής Γεωπονίας στο Αριστοτέλιο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και εγνωσμένου κύρους ερευνητής μελισσοκομίας (μεταξυ άλλων, το βιβλίο του «Πρακτική Μελισσοκομία» αποτελεί τη «Βίβλο» για τον μέσο Ελλαδίτη και Κύπριο μελισσοκόμο), Ανδρέας Θρασυβούλου. Με την τελευταία απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία σαφώς συνδέεται με τα ευρωπαϊκα μέτρα στήριξης της Ουκρανίας λόγω του πολέμου, προκύπτουν, σύμφωνα με τον καθηγητή δύο ανησυχητικές εξελίξεις για τον κλάδο των μελισσοκόμων της Ευρώπης αλλά και για τους καταναλωτές. Η πρώτη αφορά τον άνισο ανταγωνισμό μεταξύ μελιών παραγωγής τρίτων χωρών και ευρωπαϊκών, όπου τοποθετείται, σύμφωνα με καταγγελίες μελισσοκομικών συνδέσμων και η βάφτιση μελιών τρίτων χωρών ως ευρωπαϊκών. Η δεύτερη αφορά τους κινδύνους για την ανθρωπινη υγεία, καθώς σύμφωνα με τον κ. Θρασυβούλου στην Ουκρανία οι μελισσοκόμοι χρησιμοποιούν αντιβιοτικά, τα οποία δεν επιτρέπονται στις ευρωπαϊκές χώρες.
Διαβάστε επίσης:
- Ανάπτυξη καινοτομίας υπέρ της κυπριακής μέλισσας
- Οχύρωση για τον δράκο των εσπεριδοειδών: Συνεργασία με εξωτερικό και κατεχόμενα
Επηρεάζεται η Κύπρος;
Καίριο ερώτημα είναι εάν επηρεάζεται η Κύπρος από αυτούς τους κινδύνους και σε ποιον βαθμό. Σε δηλώσεις του στον «Π» ο πρόεδρος του Παγκύπριου Συνδέσμου Μελισσοκόμων, Πολύδωρος Κώστα, διαβεβαίωσε ότι το πρόβλημα αυτό, το οποίο χαρακτήρισε σοβαρό, αναμένεται να επηρεάσει αρνητικά και την Κύπρο. Είπε ότι ο Σύνδεσμος είναι ενήμερος και μάλιστα έχει θέσει το ζήτημα σε πρόσφατη συζήτηση με το Τμήμα Γεωργίας.
Αναφερόμενος στην πτυχή της τιμής του μελιού, είπε ότι αναμένεται μα ταλαιπωρηθεί πάρα πολύ η κυπριακή αγορά μελιού, όπως και της υπόλοιπης Ευρωπης. «Ένας Κυπριος μελισσοκόμος δεν μπορεί να ανταγωνιστεί την τιμή με την οποία θα φτάσει ένα ουκρανικό μέλι. Όπως πληροφορηθήκαμε, εκτός από αφαίρεση δασμών, το ουκρανικό μέλι θα πωλείται σε πολύ μειωμένη τιμή, 2 – 3 ευρώ ανά κιλό. Πώς μπορεί να ανταγωνιστεί τους Ουκρανούς συναδέρφους του ένας Κύπριος μελισσοκόμος, ο οποίος έχει μέσο όρο κόστος παραγωγής 5 – 6 ευρώ ανά κιλό μελιού και το πωλεί στον έμπορο στα 7 ευρώ ανά κιλό και στο ράφι στα 10 Ευρώ ανά κιλό;» διερωτήθηκε ο κ. Κώστα.
Όπως τόνισε, ειδικά στην Κύπρο είναι μεγαλύτερο το πρόβλημα σε σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Ελλάδα, διότι οι Κύπριοι μελισσοκόμοι μπορούν να εκμεταλλεύονται μόνο δύο βασικές ανθοφορίες, η ανοιξιάτικη από τα εσπεριδοειδή και άλλα άνθη, και την καλοκαιρινή του θυμαριού. «Αν ο Κύπριος μελισσοκόμος χάσει μία από αυτές, λόγω καιρικών συνθηκών, όπως τη φετινή Άνοιξη, όπου λόγω χαμηλών θερμοκρασιών η νεκταροέκκριση ήταν ελάχιστη, τότε οι συνέπειες στα εισοδήματά του είναι μεγάλες», ανέφερε.
Παράλληλα σημείωσε ότι στην κυπριακή αγορά φτάνουν παρτίδες μελιού από άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Ελλάδα. Εκεί, είπε, ορισμένες ποσότητες μελιού βαφτίζονται «ελληνικό μέλι», αν και προέρχονται από τρίτες χώρες και είναι αμφιβόλου ποιότητας. Το ίδιο ισχύει και για μέλι που φτάνει στην Κύπρο από άλλες χώρες της ΕΕ και έχει βαφτιστεί ως «ευρωπαϊκό», πρόσθεσε. Η τελευταία απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για αύξηση των εισαγωγών από την Ουκρανία χωρίς δασμούς και με χαμηλές τιμές, έρχεται να ενισχύσει ένα ήδη υπαρκτό πρόβλημα, σύμφωνα με τον πρόεδρο του Παγκύπριου Συνδέσμου Μελισσοκόμων.
«Ο έλεγχος στους συνοριακούς σταθμούς είναι υποτυπώδης»
Με τις αναφορές του κ. Κώστα δείχνει να συμφωνεί και ο καθηγητής Θρασυβούλου. Στην ίδια ανάρτηση στο Fαcebook, υποδεικνυεί στις αρμόδιες αρχές της Ελλάδας τα εξής: «Επειδή οι εισαγωγές από τη χώρα αυτή (σ.σ. Ουκρανία) θα αυξηθούν σημαντικά λόγω του αφορολόγητου, είναι απαραίτητο, όταν οι αρχές ελέγχου εντοπίσουν «ελληνικό» μέλι με υπολείμματα αντιβιοτικών τερραμυκίνης, σουλφαδιαζόλης, χλωρομφαινικόλης, μετρονιδιαζόλης κ.ά., να βεβαιωθούν πρώτα για τη γεωγραφική προέλευσή του και μετά να προβούν σε οποιαδήποτε ανακοίνωση».
Σύμφωνα με τον καθηγητή, «το θέμα είναι αρκετά σοβαρό εάν λάβουμε υπόψη μας ότι, η έρευνα της ΕΕ για το μέλι το 2023 (From the Hive), έδειξε ότι ο έλεγχος του εισαγόμενου μελιού στους συνοριακούς σταθμούς είναι υποτυπώδης, η ιχνηλασιμότητα ανύπαρκτη, η ανησυχία για τις ελληνοποιήσεις εξασθενημένη και το ισοζύγιο μελιού στην Ελλάδα παραμένει στις υποσχέσεις του 2022».
Οι έλεγχοι για αντιβιοτικά
Ελέγχους στο εισαγόμενο μέλι από άποψη ανίχνευσης αντιβιοτικών, διενεργούν στα σημεία εισόδου εμπορευμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας (αεροδρόμια και λιμάνια) οι Κτηνιατρικές Υπηρεσίες, ανέφερε στον «Π» ο αρμόδιος διευθυντής Χριστόδουλος Πίπης. Όπως είπε, προτού λάβει έγκριση από την ΕΕ μία τρίτη χώρα για εξαγωγή ενός προϊόντος σε κράτη μέλη, η ΕΕ θέτει προϋποθέσεις που βασίζονται στη νομοθεσία και τις οδηγίες της. Ακολούθως έαν στην πρώτη ενωσιακή χώρα εισόδου του προϊόντος εντοπιστούν μετά από επαναλαμβανόμενες δειγματοληψίες τα απαγορευμένα αντιβιοτικά, τότε, τόνισε, μέσω του συστήματος ταχείας ενημέρωσης ενημερώνονται και τα άλλα κράτη μέλη, ώστε να διεξάγουν ελέγχους δειγματοληψίας και να αποσυρθούν τα προϊόντα.
Σε δηλώσεις του στον «Π» ο αναπληρωτής προϊστάμενος των Υγειονομικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Υγείας, Ηρόδοτος Ηροδότου, ανέφερε ότι ελέγχουν το μέλι τόσο στα σημεία εισόδου της Κυπριακής Δημοκρατίας όσο και στα ράφια της αγοράς από άποψη νοθείας και ποιότητας.
Εισαγωγές κυρίως από Ελλάδα, Κίνα, Ινδία και Βουλγαρία
Σύμφωνα με στοιχεία από τη Στατιστική Υπηρεσία, το 2023 εισήχθησαν στην Κύπρο 801.257 κιλά μελιού, αξίας €2.318.889. Το 2024 εισήχθησαν 1.010.554 κιλά, αξίας €3.136.751. Το 2025 (μέχρι τον Μάιο) έφτασαν στην Κύπρο 500.587 κιλά, αξίας 1.598.021.
Σε σχέση με την τριάδα των χωρών, από όπου γίνονται οι περισσότερες εισαγωγές, το 2023 εισήχθησαν από την Ελλάδα 527.148 κιλά, αξίας 1.647.567 ευρώ. Ακολουθούν η Κίνα με 154.280 κιλά, αξίας 199.828 ευρώ, και η Ινδία με 36.400 κιλά, αξίας 57.442 ευρώ.
Το 2024 εισήχθησαν από την Ελλάδα 664.634 κιλά, αξίας 2.183.786 ευρώ. Από την Κίνα 109.040 κιλά, αξίας 147.731 ευρώ και από τη Βουλγαρία 90.070 κιλά, αξίας 356.931 ευρώ.
Το 2025 (Ιανουάριος - Μάιος) εισήχθησαν από την Ελλάδα 271.924 κιλά μέλι (€943.185), από τη Βουλγαρία 91.416 κιλά (€293.101) και από την Κίνα 89.604 κιλά (€113.047).
