Σαφή όρια στον χρόνο και από ποιον μπορούν να ζητηθούν αλλαγές μετά από την έκδοση δικαστικής απόφασης, καταγράφονται σε πρόσφατη, ομόφωνη απόφαση του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου, το οποίο κλήθηκε να συνεκδικάσει αριθμό προσφυγών από αξιωματούχους (εφεσίβλητοι) των οποίων, με βάση τον περί Συντάξεων Κρατικών Αξιωματούχων (Γενικές Αρχές) Νόμο του 2011, η σύνταξη ανεστάλη από το Γενικό Λογιστήριο όταν αυτοί, μετά τη σύνταξή τους, ανέλαβαν αξίωμα ή θέση στον ευρύτερο δημόσιο τομέα.
Ισχυρισμός των εφεσίβλητων ήταν ότι η σχετική διάταξη του νόμου ήταν αντισυνταγματική. Ο ισχυρισμός τους εδράστηκε σε ευρήματα απόφασης της Πλήρους Ολομέλειας του τότε Ανωτάτου Δικαστηρίου το 2014 (απόφαση Κουτσελίνη-Ιωαννίδου, 7.10.2014), που δικαίωσε τους αξιωματούχους που τότε είχαν προσφύγει, αφού κρίθηκε δικαστικώς ότι η επίμαχη διάταξη παραβίαζε άρθρα του Συντάγματος. Απότοκο της Κουτσελίνη-Ιωαννίδου ήταν το Γενικό Λογιστήριο:
- Στους κρατικούς αξιωματούχους που είχαν προσφύγει να επιστρέψει αναδρομικά, από την ημερομηνία ισχύος του Νόμου (6.5.2011), τα ποσά των συντάξεων των οποίων η καταβολή είχε ανασταλεί, και
- από την ημερομηνία έκδοσης της Κουτσελίνη-Ιωαννίδου (7.10.2014), να επαναφέρει την καταβολή της σύνταξης για όλους τους επηρεαζόμενους κρατικούς αξιωματούχους.
Οι εφεσίβλητοι, με αιτήματα προς το Γενικό Λογιστήριο, ζήτησαν όπως επιστραφεί και σε αυτούς αναδρομικά το ποσό της ανασταλθήσας σύνταξής τους για την περίοδο από 6.5.2011 μέχρι 7.10.2014. Το Γενικό Λογιστήριο απέρριψε τα αιτήματα, στη βάση γνωμάτευσης της Νομικής Υπηρεσίας της Δημοκρατίας ότι το Κράτος δεν είχε υποχρέωση να καταβάλει αναδρομικά τη σύνταξη σε όσους δεν είχαν καταχωρήσει προσφυγή στο Ανώτατο Δικαστήριο πριν από την έκδοση της Κουτσελίνη-Ιωαννίδου. Οι εφεσίβλητοι προσέφυγαν στο Διοικητικό Δικαστήριο που τους δικαίωσε. Ο Γενικός Εισαγγελέας της Δημοκρατίας καταχώρισε έφεση κατά της απόφασης του Διοικητικού Δικαστηρίου.
Το Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο, ενεργώντας ως Εφετείο και εκδικάζοντας την υπόθεση, έκρινε ότι οι εφεσίβλητοι αξιωματούχοι απέτυχαν να υποβάλουν την έντασή τους εντός των 75 ημερών που προβλέπεται από το Σύνταγμα. Έτσι, έκανε δεκτή την έφεση του Γενικού Εισαγγελέα, ανατρέποντας την απόφαση του Διοικητικού Δικαστηρίου.
Με βάση την απόφαση του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου, το Γενικό Λογιστήριο είχε συμμορφωθεί με τα όσα διατάσσονταν στην Κουτσελίνη-Ιωαννίδου καθώς προχώρησε στην καταβολή των συντάξεων, αναδρομικά, για τους αιτητές της, και από την ημερομηνία έκδοσης της Κουτσελίνη-Ιωαννίδου για όλους τους υπόλοιπους επηρεαζόμενους αξιωματούχους αφού δεν είχε συγκεκριμένη νομική υποχρέωση να επαναφέρει αυτόματα τις συντάξεις ή να καταβάλει αναδρομικά ποσά προς τους μη αιτητές. Ξεκαθάρισε δηλαδή ότι, όταν ένα Δικαστήριο ακυρώνει, λόγω συνταγματικότητας, ένα νόμο ή μια διάταξη, η απόφασή του προσδίδει δικαιώματα για αναδρομική απόδοση δικαιωμάτων μόνο στους διάδικους που συμμετείχαν στην υπόθεση και δεν εφαρμόζεται αυτόματα και σε άλλους που δεν ήταν διάδικοι.
Η απόφαση του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου υπενθυμίζει δύο βασικά ζητήματα: πρώτον, ότι οι προθεσμίες για καταχώριση προσφυγής στο δικαστήριο είναι αυστηρές και δεν παρατείνονται επειδή αργότερα εκδίδεται μια νέα δικαστική απόφαση, και δεύτερον, ότι οι αποφάσεις των δικαστηρίων που ακυρώνουν έναν νόμο δεν έχουν αναδρομική ισχύ αυτόματα για όλους, αλλά μόνο για όσους συμμετείχαν στην υπόθεση.
Εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατία τις υποθέσεις χειρίστηκαν η Ανώτερη Δικηγόρος της Δημοκρατίας κα Έλενα Συμεωνίδου και οι Δικηγόροι της Δημοκρατίας κα Μαρία Κοτσώνη και κ. Παύλος Βασιλείου.
