Σε μία καυτή διαδρομη δύο χιλιομέτρων, από το Προεδρικό Μέγαρο μέχρι το Σπίτι της Ευρώπης στη Λόρδου Βύρωνος, απλώθηκε την Πέμπτη η οργή των Κυπρίων αγροτών απέναντι στη γεωργική πολιτική της ΕΕ και σε εγχώρια ζητήματα.
Οι τόνοι υψώθηκαν μπροστά από το Προεδρικό Μέγαρο, όταν υπό το εξαγριωμένο βλέμμα διαμαρτυρομένων που έφτασαν με τα τρακτέρ τους στη Λευκωσία από όλα τα μέρη της Κύπρου, ο γενικός διευθυντής του Υπουργείου Γεωργίας Ανδρέας Γρηγορίου προσπάθησε να δώσει εξηγήσεις για καθυστερήσεις που καταγράφονται στις πληρωμές των εκταρικών επιδοτήσεων, ειδικά για κατόχους κρατικών και τουρκοκυπριακών τεμαχίων, με αποτέλεσμα να τίθεται εν αμφιβόλω η δυνατότητα αρκετών οικογενειών να εξασφαλίσουν τα απαραίτητα εισοδήματα τις ημέρες των γιορτών.
Έναντι των προειδοποιήσεων ότι τα Χριστούγεννα θα βγουν ξανά στους δρόμους και θα μείνουν απέναντι από το Προεδρικό μέχρι να ικανοποιηθούν, ο κ. Γρηγορίου, ο οποίος παρέλαβε εκ μέρους του Προέδρου της Δημοκρατίας τα υπομνήματα των αγροτικών οργανώσεων, είπε ότι ξεκίνησε από την Τρίτη η καταβολή των εκταρικών επιδοτήσεων και το μεγαλύτερο μέρος έχει πληρωθεί. Ωστόσο παραδέχτηκε ότι για τα κρατικά και τουρκοκυπριακά τεμάχια η καταβολή θα γίνει τις επόμενες μέρες, ενώ για κάποιες προβληματικές, όπως τις χαρακτήρισε, περιπτώσεις, θα καταβληθούν τα χρήματα στις αρχές Ιανουαρίου. Όπως εξήγησε ο κ. Γρηγορίου, έχουν διαπιστωθεί, κάποια προβλήματα με τη νόμιμη κατοχή τους, για να σημειώσει ότι μετά από συνεννόηση με το Υπουργείο Εσωτερικών και το Τμήμα Κτηματολογίου και Οικήσεως, ξεκίνησε η καταβολή αυτών των χορηγιών.
Διαβάστε επίσης: Αγροτικός ξεσηκωμός σε Λευκωσία και Ευρώπη - Τα 3 κύρια ευρωζητήματα και η κυπριακή διάσταση
Οι εκπρόσωποι των αγροτικών οργανώσεων ζήτησαν οριστική λύση, μέσω νομοθετικής ρύθμισης για κρατικά και τουρκοκυπριακά τεμάχια, ώστε να μην παρουσιάζονται καθε χρόνο ζητήματα με τη νόμιμη κατοχή. Μεταξύ άλλων, ζητούν τροποποίηση της νομοθεσίας, ώστε όλοι οι επαγγελματίες γεωργοί, ανεξαρτήτως προσφυγικής ιδιότητας, να μπορούν να ενοικιάζουν και να καλλιεργούν τ/κ γη. Όπως πληροφορείται ο «Π» αυτή τη στιγμή από τους 28.000 δικαιούχους που αναμένουν μερίδιο από το συνολικό ποσό των 47,6 εκατ. ευρώ, ένας σημαντικός αριθμός παραμένει «εγκλωβισμένος» στη γραφειοκρατία, λόγω του υφιστάμενου καθεστώτος παράνομης κατοχής.
Το πιο πάνω ζήτημα περιλαμβάνεται στα εγχώρια προβλήματα, σύμφωνα με υπόμνημα που παρέδωσαν οι συντεχνίες στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Τα άλλα δύο, για τα οποία ζητούν άμεση πολιτική παρέμβαση είναι τα εξής:
α) Οικονομική στήριξη για την κλιματική κρίση: Οι αγρότες ζητούν την ενεργοποίηση του Μέτρου 23 του Στρατηγικού Σχεδίου της ΚΑΠ 2023-2027. Η παρατεταμένη ανομβρία και οι αντίξοες καιρικές συνθήκες του 2025 έχουν εξαντλήσει τα οικονομικά αποθέματα των γεωργών, καθιστώντας την έκτακτη ενίσχυση επιτακτική.
β) Πάταξη της γραφειοκρατίας: Καταγγέλθηκαν καθυστερήσεις – ρεκόρ στο Κτηματολόγιο, με αιτήσεις για εκμίσθωση κυβερνητικής χαλίτικης γης να εκκρεμούν ακόμη και δέκα χρόνια.
Κατά της νέας ΚΑΠ μετά το 2027 και της συμφωνίας με το μπλοκ «Mercosur»
Οι Κύπριοι παραγωγοί ένωσαν τις φωνές τους με τους 10.000 αγρότες από όλη την Ευρώπη και περίπου 40 γεωργικές οργανώσεις, οι οποίοι κινητοποιήθηκαν την ίδια ώρα στις Βρυξέλλες, σε μια μεγάλη διαμαρτυρία κατά της γεωργικής πολιτικής της ΕΕ. Εξάλλου πορείες από τρακτέρ έγιναν και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, οι οποίες είναι μακριά από την πρωτεύουσα του Βελγίου. Μέσα από υπομνήματα που έδωσαν τόσο στο Προεδρικό όσο και στο Σπίτι τη Ευρώπης, οι Κύπριοι αγρότες απευθύνονται στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Νίκο Χριστοδουλίδη, στην Πρόεδρο της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και στην Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Ρομπέρτα Μέτσολα, εκφράζοντας τις ανησυχίες τους για την επιβίωση του κλάδου. Ταυτισμένοι με τις αποφάσεις των ευρωπαϊκών αγροτικών οργανώσεων COPA-COGECA ζήτησαν να μη μειωθούν οι δαπάνες (κατά €86,5 δισ. ευρώ, ποσοστό 30% μικρότερο σε σχέση με πριν) για την αγροτική οικονομία στον νέο επταετή προϋπολογισμό της ΕΕ. Επίσης τάσσονται κατά της εμπορικής συμφωνίας της ΕΕ με το λατινοαμερικανικό εμπορικό μπλοκ «Mercosur», ανησυχώντας, όπως και οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι αγρότες, για αθέμιτο ανταγωνισμό, εξαιτίας των εισαγωγών φθηνότερων γεωργικών και κτηνοτροφικών προϊόντων με χαμηλότερες προδιαγραφές.
Σύμφωνα με το υπόμνημα, οι τρεις πυλώνες των ευρωπαϊκών αγροτικών διεκδικήσεων είναι η ισχυρή ΚΑΠ μετά το 2027, το δίκαιο εμπόριο (έλεγχος των εισαγωγών από την Ουκρανία, αναθεώρηση της συμφωνίας ΕΕ-Μαρόκου και επιδίωξη μηδενικών δασμών με τις ΗΠΑ για βασικά προϊόντα και η νομική βεβαιότητα – λιπάσματα (άμεση αναβολή της ένταξης των λιπασμάτων στον Μηχανισμό Συνοριακής Προσαρμογής Άνθρακα για την 1η Ιανουαρίου 2026, διότι το κόστος κρίνεται μη βιώσιμο).
Επεισόδια και δακρυγόνα στις Βρυξέλλες
Σε αντίθεση με τις κινητοποιήσεις στη Λευκωσία και την Πάφο, οι οποίες ήταν ειρηνικές και χωρίς επεισόδια, στις Βρυξέλλες οι δρόμοι μετατράπηκαν σε «πολεμικό πεδίο». Καταγράφηκαν επεισόδια, με αγρότες να πετούν αντικείμενα στις αστυνομικές δυνάμεις που απάντησαν με χρήση δακρυγόνων. Αξίζει μάλιστα, να σημειωθεί ότι η κινητοποίηση αιφνιδίασε τις αρχές, καθώς οι αγρότες έφτασαν με περίπου 400 τρακτέρ από τα ξημερώματα. Άμεσα αναπτύχθηκαν ισχυρές αστυνομικές δυνάμεις, με τη συνδρομή ελικοπτέρων, προκειμένου να αποτραπεί περαιτέρω κλιμάκωση και να διατηρηθεί ο έλεγχος γύρω από τα ευρωπαϊκά θεσμικά κτίρια.
Η πανευρωπαϊκή κινητοποίηση έλαβε χώρα σε μία στρατηγική στιγμή. Πρώτον, μία σημαντική Σύνοδος Κορυφής του Συμβουλίου της ΕΕ συνεδρίαζε την ίδια ώρα για το επόμενο πολυετές πλαίσιο προϋπολογισμού της ΕΕ και δεύτερον, στο τέλος της εβομάδας η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν αναμένεται να πετάξει για τη Βραζιλία, για να συζητήσει την προγραμματισμένη εμπορική συμφωνία ανάμεσα στην ΕΕ και το λατινοαμερικανικό εμπορικό μπλοκ «Mercosur», η οποία αποτελεί «κόκκινο πανί» για τους Ευρωπαίους αγρότες.
Στο μεταξύ, Γαλλία και Ιταλία έχουν εκφράσει την αντίθεσή τους στη συμφωνία, και έχουν απαιτήσει πρόσθετα μέτρα για την προστασία των αγροτών τους. Σε μια προσπάθεια να βρουν κοινό έδαφος, η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα συναντήθηκαν με εκπροσώπους των αγροτών. Η συμφωνία βρίσκεται ακόμα στον «αέρα», με την Φον ντερ Λάιεν να ελπίζει ότι θα υπογραφεί το Σάββατο, στη Βραζιλία. «Πρόκειται για μια αγορά με 700 εκατομμύρια καταναλωτές, χώρες με παρόμοια νοοτροπία που επιθυμούν το ελεύθερο εμπόριο στη Μερκοσούρ, οπότε είναι εξαιρετικά σημαντικό να λάβουμε το πράσινο φως», δήλωσε η Φον ντερ Λάιεν.
