Σε επιφυλακή βρίσκεται η Ελλάδα μετά την συμφωνία - στα όρια της πρόκλησης, που υπεγράφη μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης για έρευνες σε τέσσερις θαλάσσιες περιοχές νότια και νοτιοδυτικά της Κρήτης.
Οι εταιρείες πετρελαίου των δύο χωρών, υπέγραψαν μνημόνιο που προβλέπει τη διεξαγωγή γεωλογικών και γεωφυσικών μελετών σε τέσσερις θαλάσσιες περιοχές, που ακόμη δεν προσδιορίζονται.
Ο χάρτης απεικονίζει τις τέσσερις θαλάσσιες περιοχές νότια και νοτιοδυτικά της Κρήτης, για έρευνες βάση του μνημονονίου κατανόησης που υπεγράφη μεταξύ της Εθνικής Εταιρείας Πετρελαίου της Λιβύης (NOC) (MoU) με την Τουρκική Εταιρεία Πετρελαίου (TPAO)
Λιβυκή Εταιρεία ΠετρελαίουΣύμφωνα με πληροφορίες, πρόκειται για μία κίνηση που η Άγκυρα προετοίμαζε εδώ και καιρό εκμεταλλευόμενη και το κλίμα που στην αφρικανική χώρα, μετά τις προκλητικές ανακοινώσεις της κυβέρνησης Ντμπειμπά στην Τρίπολη, αλλά και του στρατοπέδου Χαφτάρ στη Βεγγάζη, με τις οποίες καταγγέλλουν την Ελλάδα για «παραβίαση κυριαρχικών δικαιωμάτων» της αφρικανικής χώρας νότια της Κρήτης.
Ενδεικτικό είναι το «πανηγυρικό» δημοσίευμα της φιλοκυβερνητικής εφημερίδας Turkiye υπό τον τίτλο «Νέα κίνηση στη Γαλάζια Πατρίδα! Τουρκία και Λιβύη ανέλαβαν δράση κατά της Ελλάδας! Ξεκινούν σεισμικές εργασίες σε τέσσερις θαλάσσιες περιοχές».
Η Εθνική Εταιρεία Πετρελαίου της Λιβύης (NOC) ήταν εκείνη που ανακοίνωσε ότι υπέγραψε μνημόνιο κατανόησης (MoU) με την Τουρκική Εταιρεία Πετρελαίου (TPAO) που προβλέπει γεωλογικές και γεωφυσικές μελέτες σε τέσσερις θαλάσσιες περιοχές. Η συμφωνία τέθηκε σε εφαρμογή μετά από συναντήσεις μεταξύ των δύο μερών στην Κωνσταντινούπολη.
Στην ανακοίνωση δεν αποσαφηνίζεται ποιες είναι αυτές οι περιοχές, ωστόσο αναφέρεται πώς καλύπτουν συνολικά 10 χιλιάδες γραμμικά χιλιόμετρα, ενώ τα δεδομένα αναμένεται να υποβληθούν σε επεξεργασία το αργότερο εντός 9 μηνών.
Η πρώτη αντίδραση της Αθήνας
Η Αθήνα προσπάθησε να αποκωδικοποιήσει ποια σημεία περιλαμβάνονται στη συμφωνία – αν υπάρχει παραβίαση από πλευρά Λιβύης και αν επηρεάζονται τα οικόπεδα νότια της Κρήτης για τα οποία έχει καταθέσει αίτημα ο αμερικανικός κολοσσός Chevron. Αλλά σε κάθε περίπτωση, το νέο μνημόνιο κατανόησης Λιβύης- Τουρκίας «πατάει» πάνω στο παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο.
Σε πρώτη φάση φαίνεται να μην παραβιάζεται η μέση γραμμή, ωστόσο αυτό δεν σημαίνει πώς η Αθήνα δεν είναι σε εγρήγορσή. Μάλιστα προειδοποιεί Λιβύη και Τουρκία.
«Σε κάθε περίπτωση η Ελλάδα δεν θα δεχθεί καμία παραβίαση των κυριαρχικών της δικαιωμάτων», διαμηνύουν διπλωματικές πηγές.
Οι ίδιες πηγές επισημαίνουν ότι ο χάρτης που φέρεται να έχει κυκλοφορήσει από τη λιβυκή εταιρεία πετρελαίου «εκ πρώτης όψεως φαίνεται κινείται νοτίως της μέσης γραμμής».
Οι κινήσεις της Λιβύης δείχνουν ότι Άγκυρα και Τρίπολη έχουν την ίδια αντίληψη στο ζήτημα της διευθέτησης των θαλάσσιων ζωνών.
Η ελληνική πλευρά έχει εκφράσει την πρόθεση της για εποικοδομητικό διάλογο με τη Λιβύη σε όλα τα διμερή ζητήματα, συμπεριλαμβανομένης και της οριοθέτησης των θαλάσσιων ζωνών. Η χώρα της βορείου Αφρικής από το 1973 είχε κλείσει επικαλούμενη λόγους ασφαλείας τον Κόλπο της Σύρτης με ευθεία γραμμή βάσης μήκους 306 ναυτικών μιλίων.
Οι δύο χώρες είχαν φτάσει κοντά σε μία συμφωνία οριοθέτησης τη δεκαετία του 2000.
Υπενθυμίζεται πώς τον περασμένο Μάρτιο σε δική της αδειοδότηση οικοπέδων, η Λιβύη έδειξε ότι σέβεται τη μέση γραμμή της Ελλάδας, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο και τη διεθνή πρακτική.
Η Ελλάδα προκρίνει την αρχή της μέσης γραμμής ενώ η Λιβύη την αρχή της ευθυδικίας.
Η Αθήνα πάντως έχει υπογραμμίσει πώς δεν εγκαταλείπει τον διάλογο, στο πλαίσιο πάντοτε του διεθνούς δικαίου και του Δικαίου της Θάλασσας.
Στον «αέρα» η επίσκεψη Γεραπετρίτη στη Λιβύη
Η επικείμενη επίσκεψη του Υπουργού Εξωτερικών, Γιώργου Γεραπετρίτη στη Λιβύη για επαφές με τις όλες πλευρές, φαίνεται πώς είναι στον «αέρα» καθώς η Λιβύη προχωρά σε μία σειρά από κινήσεις που δυσχεραίνουν τις σχέσεις των δύο χώρων.
Στο τραπέζι υπήρχαν 3 ημερομηνίες στις αρχές Ιουλίου. Ωστόσο, υπάρχει η εκτίμηση πώς αν η αφρικανική χώρα συνεχίσει να αυξάνει τα μέτωπα σύγκρουσης με την Αθήνα δεν θα υπάρχει λόγος για την επίσκεψη.
Ο πρωθυπουργός θέτει ζήτημα για τη Λιβύη στην ΕΕ
Ζήτημα για τη Λιβύη έθεσε στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στη Χάγη ο Κυριάκος Μητσοτάκης, για τις αυξημένες ροές μεταναστών από την αφρικανική χώρα, επισημαίνοντας ότι οι προκλήσεις ασφαλείας στην ευρύτερη περιοχή συνδέονται και με την εργαλειοποίηση τους. Ο πρωθυπουργός υπογράμμισε πώς η πρόθεση της Αθήνας είναι να υπάρξει συνεργασία με τις λιβυκές αρχές, έτσι ώστε «όχι απλά να περιοριστούν αλλά να μηδενιστούν είναι εφικτό αυτές τις ροές». Και γι' αυτό η Ελλάδα αποστέλλει, όπως τόνισε, πλοία του Πολεμικού μας Ναυτικού έξω από τα χωρικά ύδατα της Λιβύης, χαρακτηρίζοντας το «ξεκάθαρα μήνυμα προς τους διακινητές».
Την ίδια ώρα, σύμφωνα με τον Υπουργό Μετανάστευσης και Ασύλου, οι μεταναστευτικές ροές από τη Λιβύη στην Κρήτη σημειώνουν αύξηση της τάξεως
του 350%, μόνο το πρώτο εξάμηνο του 2025 σε σχέση με πέρυσι. Την αναστολή χορήγησης ασύλου σε μετανάστες από την αφρικανική χώρα εξετάζει η κυβέρνηση όπως αποκάλυψε ο Μάκης Βορίδης στο ραδιόφωνο του ΣΚΑΪ, ο οποίος φέρεται στις 8 Ιουλίου να επισκέπτεται τη Λιβύη μαζί με τον Ιταλό ομόλογό του.
Το ζήτημα των αυξημένων ροών μεταναστών από την αφρικανική χώρα, αλλά και το έκνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο, του οποίου την κύρωση φέρεται να εξετάζει η Βεγγάζη, θα θέσει ο πρωθυπουργός στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Πέμπτης.
Η Αθήνα παράλληλα θα ζητήσει να συμπεριληφθούν πάλι στα συμπεράσματα αυτούσια όσα είχαν ειπωθεί το Δεκέμβριο του 2019. Η συμφωνία Άγκυρας - Τρίπολης δε αναγνωρίζεται από την Ε.Ε. και κατά συνέπεια δεν μπορεί να παράγει κανένα έννομο αποτέλεσμα.
Πηγή: cnn.gr
