Δεκάδες πανεπιστημιακοί και ερευνητές που εργάζονται σε Ανώτατα & Ανώτερα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα της Κύπρου, συνυπόγραψαν επιστολή, καταγγέλλοντας τη γενοκτονία που συντελείται στη Γάζα «από το κράτος-δολοφόνο του Ισραήλ σε βάρος του παλαιστινιακού λαού, με τη στήριξη των ΗΠΑ, του ΝΑΤΟ, της ΕΕ».
Όπως αναφέρουν, ζητούν από την κυβέρνηση να σταματήσει κάθε σχέση και διευκόλυνση με το Ισραήλ, καθώς και την «έμπρακτη καταδίκη των εγκλημάτων του Ισραήλ και την εναντίωση στα σχέδια των Ισραήλ-ΗΠΑ για ολοκληρωτική κατοχή της Γάζας».
Τονίζουν ότι θα πρέπει να αρθεί ο αποκλεισμός στη Γάζα, ώστε να μπορέσει να φτάσει ανθρωπιστική και ιατρική βοήθεια. Ταυτόχρονα ζητούν ν' αναγνωριστεί το Παλαιστινιακό κράτος στα σύνορα του 1967, με πρωτεύουσα την Ανατολική Ιερουσαλήμ.
Με αφορμή αυτή, αλλά και άλλες πρωτοβουλίες, ο «Π» επικοινώνησε με τον Κώστα Γουλιάμο, έναν από τους υπογράφοντες την επιστολή, τακτικό μέλος της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Επιστημών και Τεχνών και πρώην πρύτανη του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου.
1) Με ποιά αφορμή οι πανεπιστημιακοί πήραν την πρωτοβουλία της συλλογής υπογραφών για το συγκεκριμένο κείμενο ;
Από την αρχή οφείλω να διευκρινίσω πως δεν ήταν μια ενικού χαρακτήρα αφορμή αλλά ένας πληθυντικός αριθμός ενεργειών, εναυσμάτων, κινήτρων και λόγων, άμεσα συνδεδεμένων με τη συστημική και συστηματική διάπραξη γενοκτονίας κι εγκλήματων πολέμου από το κράτος-δολοφόνο Ισραήλ, που εξακολουθητικά και προκλητικά στηρίζεται στην ανοχή κι`ενίσχυση των ΗΠΑ-ΕΕ-ΝΑΤΟ. Πραγματικά, διαθέτοντας πλήρη στήριξη και στρατιωτικό εξοπλισμό από τις ΗΠΑ-ΕΕ-ΝΑΤΟ, το Ισραήλ έχει προχωρήσει -και προχωρεί- σε κατα συρροήν και κατ' εξακολούθηση μαζικές γενοκτονικές επιθέσεις και πράξεις γενοκτονίας. Ιδιαίτερα μετά την αποκάλυψη της επιχείρησης “Τα Άρματα του Γεδεών” με στόχο την οριστική κατάκτηση ολόκληρης της Γάζας, το κράτος του Ισραήλ προσπαθεί πολύτροπα να κανονικοποιήσει ή φυσικοποιήσει την κτηνώδη πολιτική του, εφαρμόζοντας συν τοις άλλοις καθεστώς apartheid στα κατεχόμενα Παλαιστινιακά εδάφη.
Με αυτά και άλλα δεδοδομένα, θεωρώ εξαιρετικά σημαντικό το γεγονός ότι ο κόσμος των Ανώτατων & Ανώτερων Εκπαιδευτικών Ιδρύματων (ΑΕΙ) της Κύπρου δεν ορρωδεί προ ουδενός. Καταγγέλλει τη συστημική και συστηματική γενοκτονική πολιτική στην Γάζα. Στέκεται αλληλέγγυος στην αντίσταση του παλαιστινιακού λαού. Πάνω απ`όλα, η συμμετοχή διδασκόντων κι`ερευνητών ανέτρεψε το μύθο της «αιωρούμενης διανόησης» που ταλανίζει το νεοφυές οικοσύστημα των ΑΕΙ της Κύπρου. Η επιστολή-καταγγελία από δεκάδες διδάσκοντες και καθηγητές αποτελεί υποδειγματική μορφή κοινωνικής δράσης και, συνάμα πολιτικής συνειδητοποίησης πως η επώαση του αυγού του φιδιού, με άλλα λόγια ο εκφασισμός της καθημερινής ζωής, δεν αντιμετωπίζεται με σιωπή, ανοχή και αποχή, ούτε και με παραχάραξη της ιστορίας και νόθες δικαιολογίες.
2) Πως το Παλαιστινιακό συνδέεται με την Κύπρο ;
Στο πλαίσιο του συνολικότερου ιμπεριαλιστικού ανασχεδιασμού και της ανάφλεξης στην περιοχή, εντάσσεται αφενός η στοχευμένη από το Ισραήλ δολοφονία αμάχων, παιδιών, γιατρών, διασωστών και εργαζομένων ανθρωπιστικών οργανώσεων, αφετέρου ο εκτοπισμός του παλαιστινιακού πληθυσμού. Όλ`αυτά συνιστούν κατάφωρη παραβίαση του διεθνούς δικαίου, όπως και του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου. Ταυτόχρονα, οι κυβερνήσεις των ΗΠΑ-ΕΕ-ΝΑΤΟ φέρουν τεράστια πολιτική ευθύνη. Για παράδειγμα, η Ελλάδα που ανέλαβε την Προεδρία του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ την 1η Μαΐου 2025, δεν διεκδίκησε τον άμεσο τερματισμό της σφαγής. Τουναντίον, συντάχθηκε με τους σχεδιασμούς των ΗΠΑ-ΝΑΤΟ-ΕΕ, καλύπτοντας και συγκαλύπτοντας πολιτικά το κράτος του Ισραήλ.
Ειδικότερα, παρατηρούμε πως απο το μια πλευρά κλιμακώνεται παντοιοτρόπως η αντιλαϊκή επίθεση, οξύνονται οι ενδοκαπιταλιστικοί ανταγωνισμοί, συνεχίζονται οι γενοκτονικές επιθέσεις και εντείνεται επικίνδυνα η οικονομία πολέμου. Από την άλλη, οι ΗΠΑ με την αρωγή του Ισραήλ θέτουν σε πλήρη εξέλιξη το από 15ετίας σχέδιο τους για τη “Νέα Μέση Ανατολή”. Μέρος του εν λόγω σχεδίου είναι η προώθηση της συνεργασίας των ΗΠΑ με την Ελλάδα, την Κύπρο και το Ισραήλ στο πλαίσιο του σχήματος «3+1». Και βέβαια κρίκος στην αλυσίδα του σχεδίου αποτελεί ο δεύτερος πενταετής οδικός χάρτης αμυντικής συνεργασίας ΗΠΑ-Κύπρου, καθώς και ο πρώτος διμερής στρατηγικός διάλογος μεταξύ Ουάσιγκτον-Λευκωσίας το 2024.
Κι`ενώ λοιπόν οι ΗΠΑ και ΕΕ με τα προκλητικά τους σχέδια ρίχνουν λάδι στη φωτιά του Παλαιστινιακού και της Μέσης Ανατολής, φουντώνουν οι διαπραγματεύσεις για την έμμεση ή και άμεση ΝΑΤΟποίηση της Κύπρου, όπου ήδη οι στρατιωτικές βρετανικές βάσεις αξιοποιούνται τα μέγιστα στις πολεμικές συγκρούσεις στην περιοχή. Πρόδηλα, αυτή η πολιτική δεν υπηρετεί τα λαϊκά συμφέροντα ούτε και την ειρήνη, αλλά τους γενικότερους στόχους της οικονομικής ολιγαρχίας, καθώς εμπλέκει την Κύπρο όλο και βαθύτερα στις σφοδρές ενδο-ιμπεριαλιστικές αντιθέσεις ΗΠΑ-ΝΑΤΟ και ΕΕ με επίκεντρο το Παλαιστινιακό. Εξάλλου οι ΝΑΤΟικοί στόχοι στη νοτιοανατολική πτέρυγα της Μεσογείου, τα ενεργειακά και η Γάζα ως η κατά Τράμπ “Ριβιέρα της Μέσης Ανατολής” ανοίγουν το δρόμο για επώδυνες ή/και επικίνδυνες διευθετήσεις, του κυπριακού συμπεριλαμβανομένου.
3) Ποιες θεωρείτε ότι είναι οι ευθύνες της κυπριακής κυβέρνησης σχετικά με το θέμα και τι πρωτοβουλίες την καλείτε να πάρει ;
Μιλώντας για τις σχέσεις της Κυπριακής Δημοκρατίας με το Ισραήλ, αναφύεται μια επισήμανση καθοριστικής σημασίας. Πιο συγκεκριμένα: όταν η κυβέρνηση της Κύπρου -ενός κράτους που για πάνω από 50 χρόνια υφίσταται την τουρκική κατοχή και τον εποικισμό που είναι έγκλημα πολέμου-, συμπράττει ή/κι`ενισχύει το Ισραήλ, ένα κράτος που έχει επιβάλλει κατοχικό καθεστώς εγκληματώντας κατά του παλαιστινιακού λαού, τότε κάθε δαήμων πολίτης μπορεί ν` αντιληφθεί ότι συστημικά εξυφαίνεται ζημιά πολλαπλών διαστάσεων και συνεπειών με πολλούς αποδέκτες. Ζημιά ενάντια στους Παλαιστίνιους, ζημιά ενάντια στην ειρηνική συνύπαρξη των λαών της Μέσης Ανατολής, ζημιά κατά του κυπριακού λαού, και, βέβαια, ανήκεστη βλάβη στην ίδια την πορεία του κυπριακού.
Ας μην τρέφουμε αυταπάτες με την κίβδηλη προπαγάνδα που μεθοδικά και δια αντιπροσώπων καλλιεργούν οι κύκλοι της οικονομικής ολιγαρχίας και της χρηματομεσιτικής αριστοκρατίας, ότι δηλαδή τα ιμπεριαλιστικά κράτη μπορούν να διασφαλίσουν την ειρήνη, την ασφάλεια και τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου. Αλήθεια, ποιός ξεχνά τις εγκληματικές ευθύνες των ΗΠΑ, του ΝΑΤΟ, της Αγγλίας, της Αμερικανοκίνητης χούντας των Αθηνών και της εγχώριας πολιτικής αβελτηρίας στην επιβολή πραξικοπήματος στην Κύπρο ; ποιός, αλήθεια, ξεχνά τις εγκληματικές ευθύνες των ΗΠΑ, του ΝΑΤΟ και της Αγγλίας για την εισβολή της Τουρκίας, την κατοχή, τον εποικισμό και τη διχοτόμηση του νησιού;
Γενικά, οι εξελίξεις στη Γάζα εκθέτουν την κυβέρνηση της Κύπρου και όσους υπερασπίζονται τη γενοκτονία, την ΑμερικανοΝΑΤΟική προοπτική της Νήσου, ψαρεύοντας στα θολά και επικίνδυνα νερά μιας ψευδεπίγραφης ασφάλειας, αποσιωπώντας ταυτόχρονα τον πραγματικό χαρακτήρα της όξυνσης του ιμπεριαλισμού στην περιοχή. Ας έχουμε πάντα κατά νου πως ο καπιταλισμός γεννά και θα γεννά ιμπεριαλιστικούς πολέμους με χιλιάδες ή/και εκατομμύρια θύματα και προσφυγικά κύματα. Αυτός άλλωστε είναι και ο στόχος του νέου χρηματοδοτικού εργαλείου SAFE της ΕΕ που εντάσσεται στην οικονομία πολέμου, ήτοι στο πρόγραμμα στρατιωτικού εξοπλισμού ReARM Europe.
Στο SAFE εντάχθηκε και η Τουρκία, όπου με ειδική πλειοψηφία από το Συμβούλιο -και όχι με ομοφωνία,όπως διακήρυτταν Αθήνα και Λευκωσία- θα λαμβάνει στρατιωτικά κονδύλια. Έτσι γι`ακόμα μια φορά το προπαγανδιστικό αφήγημα περί “ασπίδας ασφάλειας” που θ`απολαμβάνει η συμμετοχή της Κύπρου στις ιμπεριαλιστικές ενώσεις, αποτελεί γράμμα κενό περιεχομένου. Άλλωστε αποτελεί επικίνδυνη πρόκληση για τον λαό η κούρσα των εξοπλισμών. Εν πάση περιπτώσει, η κυβέρνηση είναι υπόλογη απέναντι στον Κυπριακό λαό, που διαχρονικά στέκεται αλληλέγγυος στον δίκαιο αγώνα του Παλαιστινιακού λαού. Γι` αυτό και οφείλει να σταματήσει την καλλιέργεια αβάσιμου εφησυχασμού ή πυλώνα σταθερότητας, καθώς και άλλων ηχηρά παρόμοιων φληναφημάτων. Η κυβέρνηση έχει υποχρέωση την απεμπλοκή της χώρας από τα ευρωατλαντικά σχέδια. Εξάλλου είναι πολιτικά, τουλάχιστον, οξύμωρο σχήμα η κυβέρνηση ν`αναζητά “λύσεις” και “ασφάλεια” από εκείνα ακριβώς τα ιμπεριαλιστικά κέντρα που την διχοτόμησαν.
4) Στην επιστολή-καταγγελία γίνεται αναφορά σε εκδήλωση του Υπουργείου Παιδείας με την πρεσβεία του Ισραήλ σε δημοτικό σχολείο, γιατί καταγγείλατε αυτή τη πρωτοβουλία
Αποτελεί όνειδος να συνεχίζεται η γενοκτονία στη Γάζα, και η πρεσβεία του Ισραήλ μαζί με το Υπουργείο Παιδείας της Κυπριακής Δημοκρατίας να μετατρέπουν Δημοτικό Σχολείο σε χώρο ισραηλινής προπαγάνδας. Βέβαια κάτω από τη μεγάλη λαϊκή κατακραυγή και αντίδραση ακυρώθηκε η συνδιοργάνωση. Μολοταύτα, οι τρόποι και οι συμβολισμοί όλης αυτής της διαδικασίας συνδιοργάνωσης, συμπυκνώνουν το φαινόμενο που ορίζω ως πολιτικά αφασικό λόγο. Η πολιτική αφασία δεν αποτελεί σύμπτωμα αλλά νέα μορφή κοινωνικής οργάνωσης της αστικής δημοκρατίας, που καθοδηγούμενη από οργανικές δυνάμεις του ηγεμονικού λόγου, εμπεδώνει συστημικά και συστηματικά πολιτικές και σχέδια ανοχής, ενίσχυσης ή/και ξεπλύματος άλλοτε της γενοκτονίας -στην προκειμένη περίπτωση, της γενοκτονίας των Παλαιστινίων-, κι` άλλοτε της αποικιοκρατίας, του ιμπεριαλισμού, της κατοχής και του εποικισμού. Συνολικά, η πολιτική αφασία είναι το άθροισμα της πραγμοποίησης, των αλλοτριωμένων σχέσεων. Είναι ο κοινός παρονομαστής της αποϊδεολογικοποίησης και αποταξικοποίησης ζητημάτων. Κι`ακόμα –είναι ο συστημικός τρόπος απόκρυψης ότι υπάρχουν θεμελιώδη, δομικά, ιστορικά και κοινωνικο-οικονομικά προβλήματα. Από πολλές απόψεις, η πολιτική αφασία είναι η ομογενοποιητική κουλτούρα του καπιταλισμού. Η συναινετική κουλτούρα, προσαρμοσμένη στην “ανθρωπιστική” ανάγνωση του ιμπεριαλισμού ώστε να δικαιολογεί τόσο την γενοκτονία στη Γάζας, όσο και η απόκρυψη, η ανοχή ή η σιωπή με την οποία αντιμετωπίζεται αυτή η βαρβαρότητα. Γι`αυτούς και άλλους λόγους καταγγείλαμε τη συγκεκριμένη πρωτοβουλία.
5) Θα πάρετε αντίστοιχες πρωτοβουλίες το επόμενο διάστημα ;
Εξ όσων έχω πληροφορηθεί, μετά τη δημοσίευση της επιστολής-καταγγελίας, πολλοί συνάδελφοι έσπευσαν να ενημερώσουν πως επιθυμούν να προσθέσουν τ`όνομά τους στον κατάλογο. Ο κατάλογος είναι ανοικτός. (σύνδεσμος)
Όσο συνεχίζονται οι πολιτικές “στρατηγικής συνεργασίας” του νεοταξικού μετώπου με το κράτος-τρομοκράτη του Ισραήλ, όσο ΗΠΑ-ΕΕ-ΝΑΤΟ εξακολουθούν τη μιλιταριστική συνεργασία με το κράτος-τρομοκράτη, και όσο στρατιωτικοποιείται η πολιτική, έχουμε καθήκον να παλέψουμε πολιτικά. Εξάλλου, ο εκφασισμός της καθημερινής ζωής συνδεέται με τη στρατιωτικοποίηση της πολιτικής που αποτελεί τη μεγάλη μηχανή των ιμπεριαλιστικών στόχων. Το χορό σέρνουν οι χώρες του ΝΑΤΟ, της ΕΕ και των ΗΠΑ. Ειδικότερα όμως η αύξηση των ευρωπαϊκών στρατιωτικών δαπανών αυξάνει το παγκόσμιο σύνολο. Ιδιαίτερα, χώρες της Κεντρικής και Δυτικής Ευρώπης προχώρησαν σε πρωτοφανείς αυξήσεις στις στρατιωτικές τους δαπάνες. Τα δε ευρωπαϊκά μέλη του ΝΑΤΟ δαπάνησαν 454 δισ. δολάρια συνολικά, που αντιπροσωπεύουν το 30% των συνολικών δαπανών σε ολόκληρη τη συμμαχία. Σύμφωνα με το SIPRI, οι στρατιωτικές δαπάνες σε όλη την Ευρώπη αυξήθηκαν κατά 17%, αγγίζοντας τα 693 δισεκατομμύρια δολάρια.
Οι ΗΠΑ πάντως κατατάσσονται πρώτες παγκοσμίως ως προς τις στρατιωτικές δαπάνες, αγγίζοντας το 1 τρισεκατομμύριο δολάρια (κατ`ακρίβεια, 997 δισ. Δολάρια). Πρόδηλα πρόκειται για τεράστιες δαπάνες στην κούρσα του ανταγωνισμού στο ιμπεριαλιστικό σύστημα. Δαπάνες που πληρώνουν με αίμα οι λαοί του κόσμου, ενώ γύρω μας αυξάνονται με ραγδαίους ρυθμούς η φτώχεια, οι ανισότητες, ο ρατσισμός, η ακροδεξιά και ο σωβινισμός.
Για τούτο ακριβώς και η πάλη μας, ο πολιτικός μας αγώνας δεν αποτελεί αφηρημένο καθήκον. Κάθε άλλο, είναι πεδίο ρηγμάτωσης, με στόχο την ανατροπή του μιλιταρισμού της πολιτικής και της βαρβαρότητας. Η πάλη μας είναι πολιτική πράξη.
