Καθώς οι ΗΠΑ απομακρύνουν προσωπικό από τη Μέση Ανατολή, το Ισραήλ εντείνει τις προετοιμασίες για πιθανή επίθεση κατά των πυρηνικών εγκαταστάσεων του Ιράν.
Αν και ο Ντόναλντ Τραμπ έχει προειδοποιήσει το Ισραήλ να μην προχωρήσει, έχει ταυτόχρονα απειλήσει το Ιράν με στρατιωτική δράση, αν δεν σταματήσει τον εμπλουτισμό ουρανίου.
Το Bloomberg σε μια ανάλυση εξετάζει πόσο πιθανό είναι το Ισραήλ να επιτεθεί όντως στο Ιράν και τι συνέπειες θα έχει μια τέτοια κίνηση.
Προετοιμάζεται το Ισραήλ για επίθεση στο Ιράν;
Η απλή απάντηση είναι «ναι». Εδώ και δεκαετίες, το Ισραήλ παρακολουθεί στενά την Ισλαμική Δημοκρατία, την οποία θεωρεί θανάσιμο εχθρό.
Το Ιράν έχει κηρύξει το εβραϊκό κράτος παράνομο και εξοπλίζει αντιαποικιοκρατικές και αντιαμερικανικές οργανώσεις, όπως η Χεζμπολάχ, η Χαμάς και οι Χούθι.
Ωστόσο, αυτό που διαφοροποιεί την τρέχουσα κατάσταση είναι το αδιέξοδο στις συνομιλίες ΗΠΑ-Ιράν για τον περιορισμό του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος. Παρά τους πέντε γύρους διαπραγματεύσεων, συμφωνία δεν έχει επιτευχθεί, και το Ισραήλ δεν δείχνει διατεθειμένο να εμπιστευθεί κανέναν ενδεχόμενο συμβιβασμό.
Πόσο πιθανό είναι να εξαπολύσει το χτύπημα
Σύμφωνα με την Κάρολιν Γκλικ, σύμβουλο διεθνών σχέσεων του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου, η επιθυμία του Ισραήλ είναι σαφής: ο πλήρης τερματισμός του εμπλουτισμού ουρανίου από το Ιράν. Αν και μια τέτοια απαίτηση φαίνεται απίθανο να γίνει αποδεκτή από την Τεχεράνη, η Γκλικ δηλώνει πως αν υπάρξει επίθεση θα είναι «περιορισμένη». Όμως τέτοιες επιχειρήσεις εύκολα μπορεί να κλιμακωθούν.
Οι στρατιωτικές δυνατότητες του Ισραήλ είναι ισχυρές, αλλά περιορισμένες απέναντι σε ένα τόσο εκτεταμένο και καλά προστατευμένο πυρηνικό πρόγραμμα. Οι εγκαταστάσεις του Ιράν είναι διάσπαρτες, κρυμμένες βαθιά σε βραχώδεις περιοχές, προστατευμένες από προηγμένα αντιαεροπορικά συστήματα. Χωρίς υποστήριξη από τις ΗΠΑ, το Ισραήλ ενδέχεται να μπορέσει να καθυστερήσει μόνο για λίγους μήνες την εξέλιξη του προγράμματος.
Η διεθνής εταιρεία ανάλυσης κινδύνου Eurasia Group υπολογίζει την πιθανότητα κλιμάκωσης στο 30%, αν και θεωρεί μια μονομερή ισραηλινή επίθεση «πολύ απίθανη». Παράλληλα, πρώην αξιωματούχοι των ΗΠΑ εκτιμούν ότι το ενδεχόμενο επίθεσης είναι υψηλότερο από ποτέ, αλλά όχι αναπόφευκτο.
Ποιες θα είναι οι συνέπειες
Ο Νετανιάχου ηγείται μιας ιδιαίτερα δεξιάς και επιθετικής κυβέρνησης, η οποία δείχνει μεγαλύτερη ετοιμότητα για στρατιωτική δράση από προηγούμενες διοικήσεις.
Σε αντίθεση με το παρελθόν, οι σημερινοί στρατιωτικοί του σύμβουλοι φαίνεται να υποστηρίζουν ένα τέτοιο εγχείρημα. Ωστόσο, οι οικονομικές επιπτώσεις ενδέχεται να είναι καταστροφικές, καθώς εκτιμάται πως μια σύγκρουση με το Ιράν θα μηδενίσει την ετήσια οικονομική ανάπτυξη του Ισραήλ.
Στο μεταξύ, ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας (IAEA) κατηγορεί το Ιράν ότι δεν επιτρέπει επαρκή έλεγχο στο πυρηνικό του πρόγραμμα.
Η απάντηση της Τεχεράνης ήταν να ανακοινώσει τη δημιουργία νέου κέντρου εμπλουτισμού ουρανίου, κάτι που περιπλέκει περαιτέρω τις διαπραγματεύσεις.
Εάν το Ισραήλ επιλέξει τελικά να χτυπήσει, ενδέχεται να στοχεύσει όχι μόνο πυρηνικές εγκαταστάσεις, αλλά και κρίσιμες υποδομές, όπως πετρελαϊκές μονάδες, οι οποίες είναι πιο ευάλωτες. Αν όμως εμπλακούν και οι ΗΠΑ, τότε η επίθεση θα αποκτήσει πολύ μεγαλύτερες διαστάσεις, με χρήση προηγμένων όπλων, όπως οι τεράστιες «βόμβες διατρήσεως» (bunker busters) των B-2 βομβαρδιστικών.
Αντιδρώντας, το Ιράν είναι πιθανό να στοχεύσει αμερικανικές βάσεις στη Μέση Ανατολή, να μπλοκάρει τη διέλευση από τα Στενά του Ορμούζ ή να επιτεθεί σε πετρελαιοφόρα, προκαλώντας παγκόσμια ενεργειακή κρίση. Σε αυτή την περίπτωση, οι τιμές του πετρελαίου ενδέχεται να εκτοξευτούν πάνω από τα 130 δολάρια το βαρέλι.
Πηγή: Bloomberg/iefimerida.gr
