Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου θα πραγματοποιήσει μια κρίσιμη συνάντηση στο Λευκό Οίκο με τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ απόψε, εν μέσω δηλώσεων από την Ουάσινγκτον ότι ένα φιλόδοξο σχέδιο για τον τερματισμό του είναι σχεδόν έτοιμο.
Όπως μεταδίδει το Bloomberg η συνάντηση, η τέταρτη μεταξύ των δύο συμμάχων από την ανάληψη των καθηκόντων του Τραμπ τον Ιανουάριο, έρχεται μετά την κοινοποίηση από τον Αμερικανό ηγέτη μιας πρότασης 21 σημείων με στόχο τον τερματισμό της σύγκρουσης μεταξύ Ισραήλ και Χαμάςσε άλλους περιφερειακούς ηγέτες στη Νέα Υόρκη την περασμένη εβδομάδα.
«Έχουμε μια πραγματική ευκαιρία για μεγαλεία στη Μέση Ανατολή», δήλωσε ο Τραμπ στον λογαριασμό του στο Truth Social την Κυριακή. «Όλοι είναι έτοιμοι για κάτι ξεχωριστό, για πρώτη φορά στην ιστορία. Θα το πετύχουμε».
Ο Τραμπ και ο Νετανιάχου θα συναντηθούν στις 11:35 π.μ. ώρα Ουάσιγκτον (18:35 ώρα Ελλάδος), σύμφωνα με το πρόγραμμα του προέδρου, και θα δώσουν συνέντευξη Τύπου στις 1:15 μ.μ (20:15 ώρα Ελλάδος).
Το ισραηλινό σέκελ ενισχύθηκε περισσότερο από 1% στις πρώτες συναλλαγές της Δευτέρας, φτάνοντας τα 3,32 ανά δολάριο, η καλύτερη απόδοση μεταξύ ενός καλαθιού με περισσότερα από 30 σημαντικά νομίσματα που παρακολουθεί το Bloomberg. Αυτό σηματοδοτεί ότι ορισμένοι επενδυτές είναι αισιόδοξοι για τις πιθανότητες κατάπαυσης του πυρός.
Οι ισχυρισμοί του Τραμπ δεν επιβεβαιώνονται πάντα, και τόσο το Ισραήλ όσο και η Χαμάς δηλώνουν ότι πρέπει να μελετήσουν το σχέδιο. Την Παρασκευή, ένας ανώτερος Ισραηλινός αξιωματούχος δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου σε Αμερικανούς συντάκτες ότι το Ισραήλ θα σχολιάσει το σχέδιο μόνο μετά τη συνάντηση της Δευτέρας. Η Χαμάς δήλωσε ότι δεν έχει δει ακόμα το σχέδιο.
Τι προβλέπει το σχέδιο των 21 σημείων
Αναφορές στην Washington Post και την Times of Israel υποδηλώνουν ότι, σύμφωνα με την πρόταση, η Χαμάς θα απελευθερώσει και τους 48 ζωντανούς και νεκρούς ομήρους εντός 48 ωρών, ενώ οι ισραηλινές στρατιωτικές επιχειρήσεις θα σταματήσουν και τα στρατεύματά της θα αποσυρθούν σταδιακά. Το Ισραήλ θα συμφωνήσει να απελευθερώσει Παλαιστίνιους κρατούμενους και να επιτρέψει την είσοδο σημαντικά περισσότερης βοήθειας στη Γάζα.
Από την πλευρά της, η Χαμάς θα αποστρατευθεί και δεν θα έχει κανένα ρόλο στη διακυβέρνηση των παλαιστινιακών εδαφών, θα συσταθεί μια μεταβατική διοίκηση και θα καταρτιστεί ένα σχέδιο για την αποριζοσπαστικοποίηση των σχολείων και των τζαμιών.
Ισραηλινοί αξιωματούχοι αρνήθηκαν να επιβεβαιώσουν ή να διαψεύσουν τις λεπτομέρειες. Ένας ανώτερος ισραηλινός αξιωματούχος, μιλώντας υπό τον όρο της ανωνυμίας, χαρακτήρισε ορισμένα από τα σημεία που αναφέρθηκαν ως ψεύτικα
Ο Πρόεδρος του Ισραήλ Ισαάκ Χέρτσογκ δεν έδωσε καμία ένδειξη ότι έχει δει το τελικό σχέδιο, αλλά εξέφρασε αισιοδοξία για τις προοπτικές του.
«Το σχέδιο που προτείνεται έχει ως στόχο να τερματίσει την κυριαρχία της Χαμάς στη Γάζα», δήλωσε στο ισραηλινό ραδιόφωνο Kan. «Από τις πληροφορίες που έχω στη διάθεσή μου, πρόκειται για ένα σοβαρό, επαναστατικό και σημαντικό σχέδιο».
Η συνάντηση στο Λευκό Οίκο θα πραγματοποιηθεί καθώς το Ισραήλ εντείνει την επίθεσή του στην πόλη της Γάζας, την de facto πρωτεύουσα του εδάφους, με στόχο την εξάλειψη των εναπομείναντων στρατιωτικών οχυρών της Χαμάς. Οι ισραηλινές δυνάμεις έχουν εκδιώξει 700.000 από τον 1 εκατομμύριο κατοίκους της πόλης και έχουν καταστρέψει πολυώροφα κτίρια που, όπως λένε, περιέχουν εξοπλισμό της Χαμάς, καθώς και τούνελ όπου δραστηριοποιούνται μαχητές της Χαμάς.
Οι ισραηλινές χερσαίες δυνάμεις προχώρησαν βαθύτερα στην πόλη της Γάζα το βράδυ της Κυριακής, φτάνοντας περίπου 1 χιλιόμετρο (0,6 μίλια) από το κεντρικό νοσοκομείο στο κέντρο της πόλης, στο βόρειο τμήμα της Γάζα, σύμφωνα με μαρτυρίες και βίντεο που δημοσιεύτηκαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Αυτά έδειχναν άρματα μάχης και στρατιωτικά οχήματα σε κεντρικές περιοχές.
Ο πόλεμος, που την επόμενη εβδομάδα συμπληρώνει δύο χρόνια, έχει σκοτώσει περίπου 66.000 Παλαιστινίους, σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας της Χαμάς στη Γάζα. Οι άμαχοι έχουν εκτοπιστεί επανειλημμένα και αντιμετωπίζουν άθλιες συνθήκες διαβίωσης και υγείας, καθώς και σοβαρή έλλειψη τροφίμων, με έναν οργανισμό που υποστηρίζεται από τα Ηνωμένα Έθνη να ανακοινώνει λιμό σε τμήματα της Λωρίδας πριν από ένα μήνα.
Ο ανώτερος Ισραηλινός αξιωματούχος που ενημέρωσε τους Αμερικανούς συντάκτες είπε ότι υπάρχουν πέντε προϋποθέσεις στις οποίες επιμένει το Ισραήλ για να τερματιστεί ο πόλεμος:
- Η Χάμας να αφοπλιστεί,
- Να επιστραφούν όλοι οι όμηροι,
- Η Γάζα να αποστρατιωτικοποιηθεί,
- Το Ισραήλ να είναι υπεύθυνο για την ασφάλεια και
- Να συσταθεί μια διοίκηση που δεν θα προέρχεται ούτε από τη Χάμας ούτε από την Παλαιστινιακή Αρχή, η οποία κυβερνά τμήματα της Δυτικής Όχθης.
Αυτές οι προϋποθέσεις έρχονται σε αντίθεση με τα αιτήματα που έχει από καιρό διατυπώσει η Χάμας, συμπεριλαμβανομένης της πλήρους αποχώρησης του Ισραήλ. Η οργάνωση που υποστηρίζεται από το Ιράν έχει χαρακτηριστεί τρομοκρατική οργάνωση από τις ΗΠΑ και την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η προσοχή στην κατάσταση των Παλαιστινίων ήταν έντονη στην ετήσια συνάντηση της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ που πραγματοποιήθηκε την περασμένη εβδομάδα στη Νέα Υόρκη, όπου 10 χώρες, μεταξύ των οποίων η Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο και ο Καναδάς, ένωσαν τις φωνές τους με τη συντριπτική πλειοψηφία των μελών για την αναγνώριση του κράτους της Παλαιστίνης, καταδικάζοντας παράλληλα τις ενέργειες του Ισραήλ στη Γάζα και τη Δυτική Όχθη.
Οι ΗΠΑ και το Ισραήλ αντιτάχθηκαν έντονα, λέγοντας ότι η αναγνώριση αποτελεί ανταμοιβή για την τρομοκρατία, καθώς έρχεται μετά την επίθεση της Χαμάς εναντίον του Ισραήλ τον Οκτώβριο του 2023, η οποία πυροδότησε τον πόλεμο. Οι μαχητές της Χαμάς σκότωσαν 1.200 άτομα σε αυτή την επίθεση και απήγαγαν άλλα 250.
Το Ισραήλ θεωρεί τη Χαμάς μέρος του ιρανικού άξονα που στοχεύει αμείλικτα στην καταστροφή του και, ως εκ τούτου, υποστηρίζει ότι δεν πρέπει να σταματήσει τον πόλεμο μέχρι να εξαλειφθεί η Χαμάς. Μεγάλο μέρος του κόσμου θεωρεί την ισραηλινή επίθεση ως κάτι άλλο — μια δυσανάλογη πράξη εκδίκησης που έχει χάσει κάθε νομιμότητα.
Περίπου 160 χώρες αναγνωρίζουν πλέον την παλαιστινιακή κρατική υπόσταση και χρησιμοποιούν τη διπλωματική πίεση για να αναγκάσουν το Ισραήλ να σταματήσει τον πόλεμο. Το Ισραήλ, το οποίο για χρόνια ήταν επίσης ανοιχτό σε ένα παλαιστινιακό κράτος, το θεωρεί πλέον αναθεματικό, υποστηρίζοντας ότι θα διακινδύνευε μια επίθεση παρόμοια με αυτή της 7ης Οκτωβρίου.
Το Ισραήλ έχει επίσης μετακινηθεί σαφώς προς τα δεξιά τα τελευταία τρία χρόνια, με τη χώρα να διοικείται από μια κυβέρνηση συνασπισμού υπό τον Νετανιάχου, η οποία περιλαμβάνει εθνικιστές εποίκους που θέλουν να προσαρτήσουν τόσο τη Γάζα όσο και τη Δυτική Όχθη, όπου περίπου 600.000 Ισραηλινοί έποικοι ζουν ανάμεσα σε 3 εκατομμύρια Παλαιστινίους.
Ο Τραμπ δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ότι δεν θα επιτρέψει στο Ισραήλ να προσαρτήσει τη Δυτική Όχθη. Ο ανώτερος Ισραηλινός αξιωματούχος αρνήθηκε να σχολιάσει το θέμα την Παρασκευή, αν και αρκετοί Ισραηλινοί υπουργοί έχουν ζητήσει την προσάρτηση ως την κατάλληλη απάντηση στην αποδοχή της Παλαιστίνης ως κράτους από τον υπόλοιπο κόσμο και στην απομόνωση του Ισραήλ.
Μεταξύ των ατόμων που συμμετέχουν στη διαμόρφωση του ειρηνευτικού σχεδίου για τη Γάζα είναι ο πρώην πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου Τόνι Μπλερ, ο ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ Στιβ Γουίτκοφ και ο γαμπρός του Τραμπ Τζάρεντ Κούσνερ.
