Την ώρα που οι διπλωμάτες διαπραγματεύονται τα βασικά στοιχεία μιας συμφωνίας ειρήνης για την Ουκρανία, μία πτυχή του προσχεδίου φαίνεται να περνά σε μεγάλο βαθμό απαρατήρητη: τα «ανταλλάγματα» που βασίζονται στο άνοιγμα των αμερικανορωσικών επιχειρηματικών σχέσεων.
Σύμφωνα με προτάσεις που επεξεργάστηκαν κυρίως ο Κίριλ Ντμιτρίεφ, επικεφαλής ενός από τα κρατικά επενδυτικά ταμεία της Ρωσίας, και ο Αμερικανός απεσταλμένος Στιβ Γουίτκοφ, συζητείται ένα «μακροπρόθεσμο σχέδιο οικονομικής συνεργασίας» μεταξύ των δύο χωρών.
Το σχέδιο καλύπτει την ενέργεια, τις σπάνιες γαίες και τα data centers, ενώ προβλέπει τη δημιουργία ενός κοινoύ επενδυτικού ταμείου που, κατά τους εισηγητές, θα λειτουργούσε ως «ισχυρό κίνητρο αποτροπής επιστροφής στη σύγκρουση».
Μία διαφορετική ανάγνωση, που επιχειρεί το Bloomberg, υποδηλώνει ότι οι δύο άνδρες επιχειρούν να διαμορφώσουν ένα ισχυρό κίνητρο για να φτάσουν σε συμφωνία, ώστε ο Ντόναλντ Τραμπ, να παραμείνει δεσμευμένος στη διαδικασία. Η εμπλοκή του Αμερικανού προέδρου σε διεθνείς πρωτοβουλίες έχει συχνά συνδυαστεί με εμπορικά σχέδια· πριν από την εκεχειρία στη Γάζα είχε περιγράψει το όραμά του για τη μετατροπή της περιοχής σε «μεσογειακή Ριβιέρα», ενώ στη διάρκεια της προσέγγισής του με τον Κιμ Γιονγκ Ουν μιλούσε για τις «υπέροχες παραλίες» της Βόρειας Κορέας και τις δυνατότητες ανάπτυξης συγκροτημάτων κατοικιών.
Στο υπό διαμόρφωση ειρηνευτικό πλαίσιο, μια τέτοιου τύπου επιχειρηματική διάσταση φαίνεται, σύμφωνα με τον πρώην επικεφαλής της CIA για την Κεντρική Ευρασία, Ρομπ Ντένενμπεργκ, να αποτελεί υπολογισμένη προσπάθεια του Βλαντίμιρ Πούτιν και των συνεργατών του να απευθυνθούν στο επιχειρηματικό ένστικτο του Τραμπ. «Δεν πιστεύω ότι ο Πούτιν ενδιαφέρεται με ουσιαστικό τρόπο για εμπορικές συμφωνίες με τις ΗΠΑ», σημείωσε. «Τον ενδιαφέρουν στο βαθμό που ενδιαφέρουν τον διαπραγματευτικό του συνομιλητή, τον Ντόναλντ Τραμπ».
Το αρχικό προσχέδιο που περιελάμβανε αυτές τις επιχειρηματικές προβλέψεις ενδέχεται τελικά να αλλάξει, καθώς Αμερικανοί, Ουκρανοί και Ευρωπαίοι διπλωμάτες διαπραγματεύονται μια νέα εκδοχή. Οι Ευρωπαίοι αντιτίθενται ιδιαίτερα στη χρήση ρωσικών παγωμένων περιουσιακών στοιχείων για τη χρηματοδότηση του προτεινόμενου επενδυτικού ταμείου, υποστηρίζοντας ότι τα κεφάλαια πρέπει να κατευθυνθούν στην Ουκρανία.
Παρόμοιες ιδέες έχουν εμφανιστεί και στο παρελθόν: στις αρχές του έτους η αμερικανική κυβέρνηση είχε πιέσει το Κίεβο να υπογράψει συμφωνία για δικαιώματα εξόρυξης ορυκτών, υποστηρίζοντας ότι θα λειτουργούσε ως μορφή εγγύησης ασφάλειας. Το σχέδιο αυτό έκτοτε έχει αποσυρθεί από τη δημόσια συζήτηση.
Ερωτηθείσα για τις επιχειρηματικές πτυχές της τρέχουσας πρότασης, η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Άννα Κέλι παρέπεμψε στις δηλώσεις του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο, στη Γενεύη. Ο Ρούμπιο χαρακτήρισε το κείμενο «ζωντανό, εξελισσόμενο έγγραφο», σημειώνοντας ότι έχει σημειωθεί μεγάλη πρόοδος, χωρίς να εισέλθει σε λεπτομέρειες.
Στην πλευρά της Ρωσίας, έχουν διατυπωθεί διάφορες ιδέες - μεταξύ αυτών και μια - εξαιρετικά αμφίβολη ως προς την υλοποίησή της - πρόταση του Ντμιτρίεφ για την κατασκευή σήραγγας κάτω από τον Βερίγγειο πορθμό από τον Έλον Μασκ. Ακόμη και αν υπάρξει τελική συμφωνία και ο Πούτιν την αποδεχθεί, ένα νέο κεφάλαιο αμερικανορωσικής οικονομικής συνεργασίας θα παραμείνει, πάντως, εξαιρετικά δύσβατο. Οι εμπορικοί δεσμοί μεταξύ των δύο χωρών ήταν πάντα περιορισμένοι· το 2023 οι συναλλαγές ανήλθαν μόλις στα 4,4 δισ. δολάρια, ενώ ακόμη και πριν από τις εισβολές του 2014 και του 2022 η Ρωσία δεν βρισκόταν καν στους 15 πρώτους εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ.
Μετά από πάνω από μία δεκαετία έντονων κυρώσεων, οι αμερικανικές επιχειρήσεις θα αντιμετώπιζαν σημαντικούς κινδύνους στη ρωσική αγορά. Επιπλέον, ο Τραμπ δεν μπορεί να εγγυηθεί άρση κυρώσεων χωρίς την έγκριση του Κογκρέσου, όπως υπενθύμισε η γερουσιαστής Ελίζαμπεθ Γουόρεν. Ακόμη και αν ο πόλεμος λήξει, η σχέση θα μπορούσε εύκολα να επιδεινωθεί ξανά.
Οι περισσότερες δυτικές εταιρείες εμφανίζονται απρόθυμες να επιστρέψουν στη Ρωσία, ενώ και το Κρεμλίνο δείχνει να μην επιθυμεί την επιστροφή τους. Παράλληλα, ορισμένες επιχειρήσεις εξακολουθούν να προσπαθούν να αποχωρήσουν, καθώς η Μόσχα έχει επιβάλει περιορισμούς στις εξόδους ξένων εταιρειών. Ο Πούτιν έχει ήδη ξεκαθαρίσει ότι δεν θα υπάρξει «κόκκινο χαλί» για δυτικούς ομίλους στο μέλλον.
Παρά τις αντιξοότητες, η Ρωσία φαίνεται να βλέπει ορισμένες ευκαιρίες σε μια πιθανή επιχειρηματική προσέγγιση με τις ΗΠΑ, ιδίως σε τομείς όπως η ανάπτυξη πόρων στην Αρκτική και η τεχνητή νοημοσύνη —κρίσιμα πεδία για τη μακροπρόθεσμη οικονομική της στρατηγική. Πρόκειται, όπως επισημαίνει ο Τόμας Γκράχαμ από το Council on Foreign Relations, για τομείς «όπου οι ΗΠΑ διαθέτουν σημαντική τεχνογνωσία και όπου η Ρωσία επιθυμεί πρόσβαση».
Το ενδεχόμενο οικονομικής συνεργασίας πάντως δεν δείχνει να αλλάζει τους όρους με τους οποίους η Μόσχα προσεγγίζει τον τερματισμό του πολέμου. Αυτό, όμως, δεν εμποδίζει τον Τραμπ να διατυπώνει τις δικές του προσδοκίες. «Νομίζω ότι θέλει να έρθει σε συνεργασία και να κάνει εμπόριο μαζί μας — να βγάλει πολλά χρήματα για τη Ρωσία», είπε για τον Πούτιν σε πρόσφατη συνέντευξή του στο CBS. «Και θεωρώ ότι αυτό είναι καλό. Αυτό μου αρέσει».
Πηγή: protothema.gr
