Στην είδηση πως τις επόμενες μέρες ο υπουργός Εργασίας, Γιάννης Παναγιώτου, αρχίζει διάλογο με τους κοινωνικούς εταίρους για το «επόμενο στάδιο της συζήτησης για την ανανέωση της συμφωνίας για την ΑΤΑ», η σκέψη πάει στο ποδόσφαιρο. Ομόνοια εναντίον ΑΠΟΕΛ, συνδικαλιστικές οργανώσεις εναντίον εργοδοτών και στη μέση διαιτητής η κυβέρνηση. Αν πάει έτσι, θα γίνει μεγάλη ζημιά. Εργοδότες και συνδικαλιστικές οργανώσεις έχουν μόνο να κερδίσουν αν ο διάλογος αφήσει στην άκρη την ΑΤΑ και ασχοληθεί με τις συλλογικές συμβάσεις, που σε αυτήν εμπεριέχεται και η τιμαριθμική αύξηση των μισθών. Μπορούν όμως να συνθέσουν απόψεις χωρίς νικητές και χαμένους; Και το κυριότερο, μπορεί η κυβέρνηση και τα πολιτικά κόμματα να καταθέσουν πολιτικές προτάσεις ή θεωρούν πως είναι υπόθεση των τεχνοκρατών; Το κυριότερο, θα τολμήσουν να πουν ποιους πρέπει να συμπεριλάβουν ή θα κερδίσει ο δυνατότερος;
«Οι συντεχνίες είναι παντοδύναμες» ήταν το μήνυμα ακροατή στη ραδιοφωνική εκπομπή «Show me the Money», στον «Πολίτη 107.6». Δεν διαφωνώ, μαζί του. Κάποιες είναι, όχι γιατί έχουν ηγεσίες και μηχανισμούς, αλλά γιατί τα μέλη τους είναι σε θέσεις-κλειδιά. Έχουν μέλη μέσα στο δωμάτιο που λαμβάνονται οι σημαντικότερες αποφάσεις για τη χώρα, κρατούν την οικονομία στα χέρια τους και τους πολιτικούς με την ψήφο τους. Με τους υπόλοιπους είναι το θέμα. Αυτούς που δεν έχουν πρόσβαση και που η ψήφος τους εδώ και χρόνια καταγράφεται στην αποχή και στα κόμματα διαμαρτυρίας. Να τους πετάξουμε και αυτήν τη φορά ή μήπως ήρθε η ώρα, ακόμη και εκεί που δεν αναμένουμε κάτι, η Πολιτεία να σταθεί στο πλευρό τους; Μπορούν οι συνδικαλιστικές οργανώσεις να θυσιάσουν κάποια από τα «κεκτημένα» των πιο προνομιούχων μελών τους για να πάρουν και οι υπόλοιποι ή θα έχουν το «θράσος» να μας πουν πως «όλους τους εργαζόμενους θέλουν να τους κάνουν προνομιούχους» αλλά μέχρι τότε οι υπόλοιποι θα πρέπει να αρκεστούν να βλέπουν την ΑΤΑ από τη βιτρίνα...
Γιατί αυτό ακριβώς συνέβη με την ΑΤΑ που δόθηκε τις χρονιές του υψηλού πληθωρισμού που μας πέρασαν. Όσο πιο υψηλόμισθος, τόσο πιο μεγάλη η αύξηση. Σε κάποια στιγμή, αξιωματούχοι του κράτους και μεγαλοστελέχη του ιδιωτικού τομέα, βρέθηκαν να λαμβάνουν μηνιαία αύξηση πολλών εκατοντάδων ευρώ, την ώρα που περισσότερο από τους μισούς εργαζόμενους δεν πήραν ούτε σεντ. Η απάντηση εδώ δεν είναι ή όλοι ή κανένας. Η απάντηση είναι πως η «πίτα» της ΑΤΑ είναι δεδομένη και πως πρέπει όλοι να συμμετέχουν με τρόπο ίσο. Για όλους το σουπερμάρκετ, ο φούρνος, τα καύσιμα και το ηλεκτρικό ρεύμα έγιναν πιο ακριβά. Είναι γι' αυτό που μια δίκαιη λύση θα είναι η ΑΤΑ να έχει πλαφόν. Δηλαδή να δίνεται μέχρι ενός ποσού αναλογικά και να μην συνεχίζει να αυξάνεται μετά από ένα ποσό. Αν θέλουμε να είναι ακόμη πιο δίκαιη, να δίνεται στο 100% σε όλους με βάση τον κατώτατο μισθό. Οι συνδικαλιστικές οργανώσεις έχουν ηθική υποχρέωση να το προτείνουν οι ίδιες ακόμη και αν αυτό ψαλιδίζει «κεκτημένα» των δικών τους «παιδιών» και ωφελεί αυτούς που αρνούνται να γίνουν μέλη τους. Αυτή πρέπει να είναι η γραμμή και της κυβέρνησης και της Βουλής.
Τώρα, στο πώς θα αναγκάσεις τομείς του ιδιωτικού τομέα να συμμετέχουν σε εργασιακές συμβάσεις; Όπως συμβαίνει και αλλού. Όσοι κάνουν δουλειές με το δημόσιο χρήμα, όσοι μπαίνουν σε προγράμματα κρατικά θα πρέπει να τηρούν μίνιμουμ εργασιακές σχέσεις. Στην ανάγκη, μπορεί να παίξεις και με τους φορολογικούς συντελεστές και να υποχρεώσεις όσους έχουν στοιχειώδη ESG να ωφελούνται καλύτερων συντελεστών. Στο τέλος της μέρας, και οι εργοδότες θα ωφεληθούν από λογικές συλλογικές συμβάσεις καθώς οι επιχειρήσεις θα γίνουν πιο ανταγωνιστικές στην προσέλκυση εργαζομένων ή θα συγκρατήσουν εργαζόμενους που είναι με τη βαλίτσα στο χέρι να φύγουν. Η υπόθεση της ΑΤΑ, των προσαυξήσεων και του υποχρεωτικού ταμείου προνοίας, είναι αυτή που θα καθορίσει τι αγορά εργασίας είμαστε, και πού θέλουμε να πάμε. Φτάνει αυτό να γίνει με ρεαλισμό, ειλικρίνεια και αλληλεγγύη για τους πιο αδύνατους.
