Δέσμη νομοσχεδίων για την αποτελεσματική εφαρμογή του Κανονισμού (ΕΕ) 2024/886 όσον αφορά τις άμεσες μεταφορές πίστωσης σε ευρώ για, θα συζητηθεί σήμερα στην Κοινοβουευτική Επιτροπή Οικονομικών.
Τα νομοσχέδια είναι:
Νομοσχέδιο Α: «O Περί του Αμετάκλητου του Διακανονισμού στα Συστήματα Πληρωμών και στα Συστήματα Διακανονισμού Αξιογράφων (Τροποποιητικός) Νόμος του 2025»
Ο Κανονισμός τροποποιεί την Οδηγία 98/26/ΕΚ σχετικά με το αμετάκλητο του διακανονισμού στα συστήματα πληρωμών και στα συστήματα διακανονισμού αξιογράφων η οποία έχει μεταφερθεί στο εθνικό δίκαιο με τον περί του Αμετάκλητου του Διακανονισμού στα Συστήματα Πληρωμών και στα Συστήματα Διακανονισμού Αξιογράφων Νόμο.
Επεκτείνει τον ορισμό του «ιδρύματος» (institution) για να περιλαμβάνει και τα ιδρύματα πληρωμών (PIs) και τα ιδρύματα ηλεκτρονικού χρήματος (EMIs). Αυτό επιτρέπει σε αυτούς τους μη τραπεζικούς παρόχους να συμμετέχουν σε συστήματα πληρωμών που έχουν χαρακτηριστεί ως «συστήματα διακανονισμού» σύμφωνα με την Οδηγία 98/26/ΕΚ.
Διευκολύνει τη συμμετοχή των μη τραπεζικών παρόχων σε συστήματα πληρωμών, ενισχύοντας τον ανταγωνισμό και την καινοτομία στον τομέα των πληρωμών.
Οι πάροχοι υπηρεσιών πληρωμών (PSPs) που προσφέρουν υπηρεσίες αποστολής και λήψης πιστωτικών μεταφορών σε ευρώ, πρέπει να προσφέρουν και τις αντίστοιχες άμεσες πληρωμές (instant credit transfers) σε όλους τους λογαριασμούς πληρωμών που διατηρούν για τους χρήστες τους.
Οι υποχρεώσεις αυτές ισχύουν από τις εξής ημερομηνίες: 9 Ιανουαρίου 2025: Υποχρέωση λήψης άμεσων πληρωμών. 9 Οκτωβρίου 2025: Υποχρέωση αποστολής άμεσων πληρωμών. 9 Απριλίου 2027: Η υποχρέωση επεκτείνεται και στους μη τραπεζικούς PSPs στην ΕΕ.
Αλλαγές που επιφέρει
Εξασφαλίζει ότι όλοι οι χρήστες πληρωμών στην ΕΕ μπορούν να στέλνουν και να λαμβάνουν άμεσες πληρωμές σε ευρώ, ενισχύοντας την ταχύτητα και την αποδοτικότητα των συναλλαγών. Δημιουργεί ένα πιο ενοποιημένο και διαλειτουργικό σύστημα πληρωμών στην ΕΕ, μειώνοντας τα εμπόδια για διασυνοριακές συναλλαγές.
Νομοσχέδιο Β: «O Περί Υλοποίησης του Ενιαίου Χώρου Πληρωμών σε Ευρώ (Τροποποιητικός) Νόμος του 2025»
Ο Κανονισμός τροποποιεί τον Κανονισμό (ΕΕ) 260/2012 σχετικά με την καθιέρωση τεχνικών απαιτήσεων και επιχειρηματικών κανόνων για τις μεταφορές πίστωσης και τις άμεσες χρεώσεις σε ευρώ, η αποτελεσματική εφαρμογή του οποίου ρυθμίζεται από τον περί Υλοποίησης του Ενιαίου Χώρου Πληρωμών σε Ευρώ Νόμο.
Υποχρέωση Παρόχων Υπηρεσιών Πληρωμών (PSPs) για Άμεσες Πληρωμές Οι PSPs που προσφέρουν υπηρεσίες αποστολής και λήψης πιστωτικών μεταφορών σε ευρώ πρέπει να προσφέρουν και τις αντίστοιχες άμεσες πληρωμές σε όλους τους λογαριασμούς πληρωμών που διατηρούν για τους χρήστες τους.
Αυτό ισχύει για όλες τις πληρωμές, συμπεριλαμβανομένων των βασικών λογαριασμών πληρωμών, και πρέπει να είναι διαθέσιμες 24 ώρες το 24ωρο και σε οποιαδήποτε ημερολογιακή ημέρα. Για PSPs που βρίσκονται σε κράτη μέλη εκτός της ζώνης του ευρώ, υπάρχει η δυνατότητα να προσφέρουν άμεσες πληρωμές με περιορισμούς, εφόσον λάβουν άδεια από τις αρμόδιες αρχές και πληρούν συγκεκριμένα κριτήρια.
Αλλαγές που επιφέρει
Διευρύνει την υποχρέωση των PSPs να προσφέρουν άμεσες πληρωμές σε όλους τους χρήστες τους, ενισχύοντας την πρόσβαση στις υπηρεσίες αυτές και δημιουργεί ένα πιο ενοποιημένο και διαλειτουργικό σύστημα πληρωμών στην ΕΕ, μειώνοντας τα εμπόδια για διασυνοριακές συναλλαγές.
Χρεώσεις και Υπηρεσίες Επαλήθευσης του Δικαιούχου
Οι χρεώσεις για την αποστολή και λήψη άμεσων πληρωμών δεν πρέπει να είναι υψηλότερες από αυτές που ισχύουν για άλλες πιστωτικές μεταφορές του ίδιου τύπου.
Οι υπηρεσίες επαλήθευσης του δικαιούχου (δηλαδή, η επιβεβαίωση ότι ο δικαιούχος είναι αυτός που δηλώνεται) πρέπει να προσφέρονται δωρεάν στους χρήστες πληρωμών.
Αλλαγές που επιφέρει
Εξασφαλίζει ότι οι χρήστες πληρωμών δεν θα επιβαρύνονται με υψηλότερες χρεώσεις για τις άμεσες πληρωμές σε σχέση με άλλες υπηρεσίες πληρωμών και ενισχύει την ασφάλεια των συναλλαγών, διασφαλίζοντας ότι οι χρήστες πληρωμών μπορούν να επαληθεύουν την ταυτότητα του δικαιούχου χωρίς επιπλέον κόστος.
Υπηρεσία Επαλήθευσης του Δικαιούχου
Οι PSPs πρέπει να προσφέρουν στους χρήστες πληρωμών μια υπηρεσία που διασφαλίζει ότι ο δικαιούχος της πληρωμής είναι αυτός που δηλώνεται. Η υπηρεσία αυτή πρέπει να παρέχεται αμέσως μετά την παροχή των σχετικών πληροφοριών από τον πληρωτή και πριν από την έγκριση της πληρωμής.
Η υπηρεσία αυτή πρέπει να είναι διαθέσιμη ανεξαρτήτως του τρόπου που χρησιμοποιεί ο πληρωτής για να δώσει την εντολή πληρωμής (π.χ., μέσω διαδικτυακής τραπεζικής, εφαρμογής κινητού, αυτόματης ταμειακής μηχανής κ.λπ.).
Αλλαγές που επιφέρει
Ενισχύει την ασφάλεια των συναλλαγών, μειώνοντας τον κίνδυνο σφαλμάτων ή απάτης και διασφαλίζει ότι οι χρήστες πληρωμών μπορούν να επαληθεύουν την ταυτότητα του δικαιούχου χωρίς επιπλέον κόστος.
Έλεγχοι για Περιοριστικά Μέτρα
Οι PSPs που προσφέρουν άμεσες πληρωμές πρέπει να ελέγχουν περιοδικά, τουλάχιστον καθημερινά, εάν οι χρήστες πληρωμών τους είναι πρόσωπα ή οντότητες που υπόκεινται σε περιοριστικά μέτρα της ΕΕ.
Οι έλεγχοι αυτοί πρέπει να γίνονται αμέσως μετά την εφαρμογή νέων περιοριστικών μέτρων ή τροποποιήσεων σε υπάρχοντα μέτρα.
Κατά την εκτέλεση μιας άμεσης πληρωμής, οι PSPs δεν χρειάζεται να επαναλαμβάνουν τους ελέγχους, εφόσον έχουν γίνει σύμφωνα με τις παραπάνω απαιτήσεις.
Αλλαγές που επιφέρει
Διευκολύνει τη συμμόρφωση με τα περιοριστικά μέτρα της ΕΕ, μειώνοντας τον κίνδυνο σφαλμάτων ή καθυστερήσεων και ενισχύει την ασφάλεια του χρηματοπιστωτικού συστήματος, διασφαλίζοντας ότι οι άμεσες πληρωμές δεν χρησιμοποιούνται για παράνομες δραστηριότητες
Νομοσχέδιο Γ: «O Περί της Παροχής και Χρήσης Υπηρεσιών Πληρωμών και Πρόσβασης στα Συστήματα Πληρωμών (Τροποποιητικός) Νόμος του 2025».
Ο Κανονισμός τροποποιεί την Οδηγία (ΕΕ) 2015/2366 σχετικά με τις υπηρεσίες πληρωμών στην εσωτερική αγορά, η οποία έχει μεταφερθεί στο εθνικό δίκαιο με τον περί της Παροχής και Χρήσης Υπηρεσιών Πληρωμών και Πρόσβασης στα Συστήματα Πληρωμών Νόμο.
Το νέο άρθρο 10.1 προβλέπει ότι οι πάροχοι υπηρεσιών πληρωμών οφείλουν να διασφαλίζουν τα κεφάλαια των χρηστών είτε μέσω διατήρησής τους σε διακριτό λογαριασμό είτε μέσω κατάλληλης ασφάλισης ή εγγύησης.
Σκοπός της διάταξης είναι η προστασία των χρηστών σε περίπτωση αφερεγγυότητας του παρόχου.
Σύμφωνα με σημείωμα που κατατέθηκε στην επιτροπή, ο κανονισμός αφορά τις άμεσες διασυνοριακές μεταφορές πίστωσης σε ευρώ στην ΕΕ και αποσκοπεί στην ενίσχυση της ταχύτητας, ασφάλειας και διαφάνειας αυτών των πληρωμών. Εφαρμόζεται σε όλους τους παρόχους υπηρεσιών πληρωμών και τους χρήστες τους, με σταδιακή εφαρμογή από το 2025 έως το 2027.
Οι άμεσες μεταφορές πίστωσης σε ευρώ θα πρέπει να εκτελούνται άμεσα και με υψηλά επίπεδα ασφαλείας. Οι πάροχοι υπηρεσιών πληρωμών υποχρεούνται να προσφέρουν υπηρεσίες που διασφαλίζουν την επαλήθευση του δικαιούχου πριν από την έγκριση της μεταφοράς πίστωσης.
Επίσης, οι πάροχοι υπηρεσιών πληρωμών υποχρεούνται να ενημερώνουν τους χρήστες τους για τις υπηρεσίες που παρέχουν, τις χρεώσεις και τις διαδικασίες επαλήθευσης.
Τα κράτη μέλη πρέπει να θεσπίσουν κανόνες για τις κυρώσεις σε περίπτωση παράβασης των διατάξεων του Κανονισμού, διασφαλίζοντας ότι οι κυρώσεις είναι αποτελεσματικές, αναλογικές και αποτρεπτικές.
Οι τράπεζες και οι άλλοι πάροχοι πληρωμών θα πρέπει να μπορούν να στέλνουν και να λαμβάνουν χρήματα σε λίγα δευτερόλεπτα, 24 ώρες το 24ωρο, 7 ημέρες την εβδομάδα.
Θα υπάρχει έλεγχος για να επιβεβαιώνεται αν το όνομα του παραλήπτη ταιριάζει με τον αριθμό λογαριασμού πριν γίνει η μεταφορά. Έτσι, μειώνονται τα λάθη ή οι απάτες.
Οι πάροχοι πληρωμών θα πρέπει να ελέγχουν καθημερινά αν τα άτομα ή οι επιχειρήσεις που στέλνουν ή λαμβάνουν χρήματα είναι στη λίστα με υπόπτους για παράνομες δραστηριότητες (κυρώσεις).
Δεν είναι προαιρετικό. Οι τράπεζες και άλλοι πάροχοι πρέπει να το εφαρμόσουν σε συγκεκριμένες ημερομηνίες από το 2025 μέχρι το 2027.
Ο Κανονισμός έχει ήδη τεθεί σε ισχύ, με δύο βασικά χρονοδιαγράμματα εφαρμογής για τις τράπεζες: τις 9 Ιανουαρίου 2025 και τις 9 Οκτωβρίου 2025.
Η δέσμη νομοσχεδίων εγκρίθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο στις 05 Φεβρουαρίου 2025. Τα νομοσχέδια ετοιμάστηκαν από το Υπουργείο Οικονομικών σε συνεργασία με την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου και έτυχαν δημόσιας διαβούλευσης με τους εμπλεκόμενους φορείς.