Στην επιτροπή οικονομικών της βουλής, συζητείται σήμερα ο περί Διαχειριστών Πιστώσεων και Αγοραστών Πιστώσεων και για Συναφή Θέματα (Τροποποιητικός) Νόμος του 2025».
Σκοπός του νομοσχεδίου είναι η τροποποίηση του περί Διαχειριστών Πιστώσεων και Αγοραστών Πιστώσεων και για Συναφή Θέματα Νόμου του 2024, κατόπιν υποδείξεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, προκειμένου να επιτευχθεί ορθή μεταφορά των παραγράφων (1) και (4) του άρθρου 14 της Οδηγίας 2021/2167/ΕΕ στο κυπριακό δίκαιο.
Σημείωμα της Υπηρεσίας Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της βουλής καταγράφει τις προτεινόμενες τροποποιήσεις.
1. Άρθρο 2 του νομοσχεδίου: τροποποίηση εδαφίου (1), άρθρου 15 του βασικού νόμου
Προτείνεται η προσθήκη της λέξης «συνεχή» πριν από τη λέξη «συμμόρφωση» ώστε το λεκτικό να ευθυγραμμίζεται με το αντίστοιχο του εδαφίου (1) του άρθρου 14 της Οδηγίας 2021/2167/ΕΕ. Με την προσθήκη του επιθέτου «συνεχή» η Οδηγία επιδιώκει να τονίσει το διαρκή και συστηματικό χαρακτήρα της εποπτείας. Η λέξη «συνεχή» υπήρχε κατά την αρχική κατάθεση του νομοσχεδίου στη Βουλή των Αντιπροσώπων και αφαιρέθηκε κατά το νομοτεχνικό έλεγχο.
Επομένως, το εδάφιο (1) προτείνεται να τροποποιηθεί ως εξής:
«Η Κεντρική Τράπεζα ελέγχει και αξιολογεί τη συνεχή συμμόρφωση με τις διατάξεις του παρόντος Νόμου των διαχειριστών πιστώσεων που παρέχουν υπηρεσίες διαχείρισης πιστώσεων σε κράτος μέλος υποδοχής, σε περίπτωση κατά την οποία οι εν λόγω διαχειριστές έχουν τη Δημοκρατία ως κράτος μέλος καταγωγής τους.»
2. Άρθρο 2 του νομοσχεδίου: τροποποίηση εδαφίου (4), άρθρου 15 του βασικού νόμου
Προτείνεται η προσθήκη νέας παραγράφου (γ) στο εδάφιο (4) του άρθρου 15, η οποία καλύπτει την τρίτη περίπτωση συνεργασίας που προβλέπεται στην παράγραφο (4) του άρθρου 14 της Οδηγίας. Συγκεκριμένα, η εν λόγω τροποποίηση κρίνεται αναγκαία καθώς η παράγραφος (4) του άρθρου 14 της Οδηγίας καλύπτει τρεις περιπτώσεις υποχρέωσης στενής συνεργασίας των αρμόδιων αρχών:
- Κράτος μέλος καταγωγής
- Κράτος μέλος υποδοχής
- Κράτος μέλος στο οποίο χορηγήθηκε η πίστωση (όταν είναι διαφορετικό από το κράτος μέλος καταγωγής και το κράτος μέλος υποδοχής).
Αυτή η υποχρέωση στενής συνεργασίας εξειδικεύεται στο βασικό νόμο με δύο παραγράφους στο εδάφιο (4) του άρθρου 15:
- Την παράγραφο (α) που καλύπτει την περίπτωση όπου η Δημοκρατία είναι το κράτος μέλος καταγωγής
- Την παράγραφο (β) που καλύπτει την περίπτωση όπου η Δημοκρατία είναι το κράτος μέλος υποδοχής
Ωστόσο, δεν καλύπτεται η τρίτη απαίτηση της Οδηγίας για στενή συνεργασία όταν η Δημοκρατία είναι μόνο το κράτος μέλος στο οποίο χορηγήθηκε η πίστωση αλλά δεν είναι ούτε το κράτος μέλος καταγωγής ούτε το κράτος μέλος υποδοχής.
Η προτεινόμενη τροποποίηση του εδαφίου (4)του άρθρου 15 του βασικού νόμου εισάγει την υποχρέωση συνεργασίας και για την περίπτωση όπου η Δημοκρατία είναι μόνο το κράτος μέλος στο οποίο χορηγήθηκε αρχικά η πίστωση, ενώ ο διαχειριστής πιστώσεων είναι αδειοδοτημένος σε άλλο κράτος μέλος και ασκεί τις δραστηριότητές του σε τρίτο κράτος μέλος:
«(γ) σε περίπτωση που διαχειριστής πιστώσεων ασκεί δραστηριότητες διαχείρισης πιστώσεων σε κράτος μέλος υποδοχής και η Δημοκρατία αποτελεί κράτος μέλος στο οποίο χορηγήθηκε η πίστωση διαφορετικό από το κράτος μέλος υποδοχής και το κράτος μέλος καταγωγής, η Κεντρική Τράπεζα συνεργάζεται στενά κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων και των καθηκόντων της, ιδίως κατά τη διενέργεια ελέγχων, ερευνών και επιτόπιων επιθεωρήσεων με τις αρμόδιες αρχές του κράτους μέλους υποδοχής και του κράτους μέλους καταγωγής.».
Παράδειγμα τρίτης περίπτωσης
Αρχική χορήγηση πίστωσης: μια τράπεζα στη Δημοκρατία χορηγεί αρχικά πίστωση (δάνειο) σε Κύπριο δανειολήπτη. Σε αυτή την περίπτωση, η Κύπρος είναι το κράτος μέλος στο οποίο χορηγήθηκε η πίστωση∙
Πώληση πίστωσης: η τράπεζα πωλεί την πίστωση σε αγοραστή πιστώσεων που βρίσκεται σε άλλο κράτος μέλος (πχ Λουξεμβούργο)∙
Διαχείριση πίστωσης: ο αγοραστής πιστώσεων αναθέτει τη διαχείριση του δανείου σε διαχειριστή πιστώσεων που έχει λάβει άδεια λειτουργίας στη Γερμανία. Σε αυτή την περίπτωση η Γερμανία είναι το κράτος μέλος καταγωγής του διαχειριστή∙
Παροχή υπηρεσιών: o Γερμανός διαχειριστής πιστώσεων παρέχει υπηρεσίες διαχείρισης πιστώσεων στο Λουξεμβούργο όπου βρίσκεται ο αγοραστής πιστώσεων. Σε αυτή την περίπτωση το Λουξεμβούργο είναι το κράτος μέλος υποδοχής όπου παρέχονται οι υπηρεσίες διαχείρισης.
Σε αυτό το παράδειγμα, η Δημοκρατία είναι το κράτος μέλος στο οποίο χορηγήθηκε η πίστωση, αλλά δεν είναι ούτε το κράτος μέλος καταγωγής του διαχειριστή πιστώσεων (Γερμανία) ούτε το κράτος μέλος υποδοχής (Λουξεμβούργο) όπου παρέχονται οι υπηρεσίες διαχείρισης πιστώσεων.
Η Οδηγία απαιτεί τη στενή συνεργασία των αρμόδιων αρχών που εμπλέκονται στην εποπτεία των διαχειριστών πιστώσεων, περιλαμβανομένων των αρχών του κράτους μέλους όπου χορηγήθηκε αρχικά η πίστωση, καθώς οι διατάξεις για την προστασία των δανειοληπτών πρέπει να τηρούνται ανεξάρτητα από το ποιος είναι ο διαχειριστής ή πού παρέχει τις υπηρεσίες του.
Σημειώνεται ότι, αν και το άρθρο 15(10) του βασικού νόμου αναφέρεται στην περίπτωση όπου η Δημοκρατία είναι μόνο το κράτος μέλος στο χορηγήθηκε η πίστωση, η εν λόγω διάταξη αφορά την υποχρέωση της Κεντρικής Τράπεζας να διαβιβάζει στοιχεία και να υποβάλλει αιτήματα για λήψη μέτρων στις αρμόδιες αρχές του κράτους μέλους καταγωγής, όχι την υποχρέωση στενής συνεργασίας.
Τελικές παρατηρήσεις
Οι προτεινόμενες τροποποιήσεις κρίνονται ως αναγκαίες για την ορθότερη εναρμόνιση του εθνικού δικαίου με τις απαιτήσεις του άρθρου 14 της Οδηγίας 2021/2167/ΕΕ. Δηλαδή, με την προσθήκη της λέξης «συνεχή» στο εδάφιο (1) και της νέας παραγράφου (γ) στο εδάφιο (4) του άρθρου 15 του βασικού νόμου για να καλυφθεί η περίπτωση όπου η Δημοκρατία είναι μόνο το κράτος μέλος στο οποίο χορηγήθηκε η πίστωση.
Η υποχρέωση συνεχούς συμμόρφωσης και στενής συνεργασίας μεταξύ των αρμόδιων αρχών ενισχύει την αποτελεσματικότητα της εποπτείας των διαχειριστών πιστώσεων σε διασυνοριακό πλαίσιο και διασφαλίζει ότι οι εθνικοί κανόνες προστασίας των δανειοληπτών θα τηρούνται ακόμη και όταν τις πιστώσεις τους διαχειρίζονται διαχειριστές πιστώσεων σε άλλα κράτη μέλη.