Σε επίπεδα κάτω του 3% αναμένεται η ανάπτυξη της κυπριακής οικονομίας τα επόμενα έτη, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του οίκου αξιολόγησης Standard and Poor’s.
Σε αναλυτική του έκθεση για την Κύπρο που δημοσιοποιήθηκε τη Δευτέρα, ο οίκος σημειώνει ότι η οικονομική δραστηριότητα στη χώρα είναι πιθανό να παραμείνει ανθεκτική εν μέσω εξωτερικών αντιξοοτήτων. Ο τουρισμός και η δραστηριότητα στον τομέα της τεχνολογίας πληροφοριών και επικοινωνιών (ΤΠΕ) οδηγούν την οικονομική ανάπτυξη, η οποία προβλέπεται ότι θα διαμορφωθεί κατά μέσο όρο στο 2,9% την περίοδο 2025-2028.
Υπενθυμίζεται ότι τον Δεκέμβριο του 2024, όταν ο οίκος αναβαθμισε τη χώρα σε A- από ΒΒΒ+, εκτιμούσε ότι η αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ θα είναι κατά μέσο όρο 3,2% την περίοδο 2024-2027.
Η ανάπτυξη τα επόμενα έτη θα καθοδηγείται από την ιδιωτική κατανάλωση, τον τουρισμό και την επενδυτική δραστηριότητα, συμπεριλαμβανομένων των έργων που συνδέονται με το NextGenerationEU και τον τομέα των ακινήτων. Η εφαρμογή του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας από την Κύπρο στο πλαίσιο του προγράμματος NextGenerationEU της ΕΕ έχει προχωρήσει, αλλά εξακολουθεί να υπόκειται σε ορισμένες καθυστερήσεις.
O οίκος θεωρεί τις σχετικές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις ως κρίσιμες για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της μεσοπρόθεσμης αναπτυξιακής δυναμικής και την υποστήριξη της πιστοληπτικής ικανότητας με την πάροδο του χρόνου.
Παράλληλα, η υγιής αγορά εργασίας στηρίζει επίσης τις προσδοκίες του οίκου για ανάπτυξη πάνω από τα επίπεδα άλλων χωρών στην ΕΕ.
Ο οίκος σημειώνει ότι η μεγάλη εισροή μεταναστών από χώρες εκτός ΕΕ τα τελευταία χρόνια φαίνεται να έχει επιβραδυνθεί, ενώ η αύξηση των ποσοστών συμμετοχής μεταξύ των γυναικών και των ηλικιωμένων θα πρέπει να υποστηρίξει τη συνολική αύξηση της απασχόλησης, μετριάζοντας τη γήρανση του πληθυσμού της Κύπρου.
Επιπτώσεις από δασμούς
Ο οίκος παραδέχεται ότι ως μια μικρή και ιδιαίτερα ανοιχτή οικονομία, η Κύπρος είναι εκτεθειμένη στην επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομικής ανάπτυξης που αναμένεται μετά την πρόσφατη μετατόπιση της εμπορικής πολιτικής των ΗΠΑ. Επισημαίνει ότι ενώ οι άμεσοι εμπορικοί δεσμοί της Κύπρου με τις ΗΠΑ είναι μέτριοι, οι έμμεσες επιπτώσεις είναι πιθανό να επηρεάσουν αρνητικά τις κυπριακές εξαγωγές.
Η κύρια έκθεση της χώρας στις ΗΠΑ γίνεται μέσω του εμπορίου υπηρεσιών, κυρίως στον τομέα των ΤΠΕ, ο οποίος επί του παρόντος δεν υπόκειται σε δασμούς. Οι εξαγωγές αγαθών προς τις ΗΠΑ αντιπροσωπεύουν λιγότερο από το 2% των εγχώριων εξαγωγών της Κύπρου. Ο άμεσος αντίκτυπος των αμερικανικών δασμών είναι πιθανό να είναι διαχειρίσιμος, υποδεικνύει.
Επιπλέον, προσθέτει, οποιαδήποτε πιθανή επίλυση των συγκρούσεων στη Μέση Ανατολή ή την Ουκρανία διακινδυνεύει μια αντιστροφή της τάσης των επιχειρήσεων να επιστρέφουν στην Κύπρο, η οποία ήταν το κλειδί για την πρόσφατη θετική οικονομική απόδοση της χώρας.
Συνέχεια στα πλεονάσματα
Όσον αφορά τη δημοσιονομική επίδοση, ο οίκος αναφέρει ότι τα πλεονάσματα αναμένεται να συνεχιστούν και να ανέρχονται κατά μέσο όρο 2,8% του ΑΕΠ την περίοδο 2025-2028. Τον Δεκέμβριο ο οίκος εκτιμούσε ότι τα πλεονάσματα θα ανέλθουν σε 2,5% του ΑΕΠ κατά μέσο όρο την περίοδο 2024-2027.
Όπως τονίζεται, ενώ η ικανότητα της Κύπρου να προσελκύει ξένες επενδύσεις είναι γενικά ένα πιστωτικό πλεονέκτημα, τα ευνοϊκά φορολογικά πλεονεκτήματα αποκλειστικά για εταιρείες ξένης ιδιοκτησίας πιθανόν έχουν δημιουργήσει άνισους όρους ανταγωνισμού και καλύπτουν πιθανή χαμηλότερη αύξηση της παραγωγικότητας και συνολική αύξηση του εισοδήματος μεταξύ των κατοίκων, σημειώνοντας ότι η φορολογική μεταρρύθμιση θα μπορούσε να επιλύσει ορισμένα από αυτά τα ζητήματα.
Παράλληλα, αναφέρεται ότι η τελική ολοκλήρωση του τερματικού σταθμού LNG στην περιοχή του Βασιλικού θα μπορούσε να μετριάσει τον μεσοπρόθεσμο ενεργειακό κίνδυνο.
Δυσαρέσκεια για Χριστοδουλίδη
Στην έκθεσή του ο οίκος σημειώνει ακόμη ότι η δημόσια δυσαρέσκεια με την κυβέρνηση έχει αυξηθεί, αλλά το ιστορικό της Κύπρου στη χάραξη πολιτικής με γνώμονα τη συναίνεση σε στρατηγικά ζητήματα, όπως οι συνομιλίες επανένωσης, στηρίζει την προσδοκία ότι οι βασικές μεταρρυθμίσεις στο πλαίσιο του σχεδίου ανάκαμψης και ανθεκτικότητας θα συνεχιστούν σε γενικές γραμμές.
