Τα φορολογικά έσοδα ως ποσοστό του ΑΕΠ αναμένεται να αυξηθούν το 2025, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Υπουργείου Οικονομικών.
Όπως αναφέρεται στην ετήσια έκθεση προόδου για το Μεσοπρόθεσμο Δημοσιονομικό-Διαρθρωτικό Σχέδιο της Κύπρου για την περίοδο 2025-2028, τα φορολογικά έσοδα κατά το 2025 προβλέπεται να παρουσιάσουν ρυθμό αύξησης 6,1% και να φτάσουν τα €9 δισ. σε σύγκριση με €8,5 δισ. το 2024, κυρίως λόγω της αναμενόμενης αύξησης των εσόδων από φόρους επί της παραγωγής και των εισαγωγών (+2,2 ποσοστιαίες μονάδες), όπως υποδηλώνει το προκαταρκτικό αποτέλεσμα κατά τους δύο πρώτους μήνες του έτους και με βάση τους προβλεπόμενους ρυθμούς κατανάλωσης και πληθωρισμού.
Ως ποσοστό του ΑΕΠ, τα φορολογικά έσοδα το 2025 αναμένεται να φτάσουν στο 25,6% από 25,4% το προηγούμενο έτος. Κατά την περίοδο 2026-2028, η αύξηση των φορολογικών εσόδων αναμένεται να κυμανθεί γύρω στο 4,5% κατά μέσο όρο, καταγράφοντας σταδιακή μείωση ως ποσοστό του ΑΕΠ γύρω στο 25,5%.
Πιο συγκεκριμένα, οι εισπράξεις από φόρους επί της παραγωγής και των εισαγωγών προβλέπεται να αυξηθούν κατά 7,1% το 2025 και να φτάσουν τα €5 δισ. από €4,7 δισ. το 2024, φθάνοντας στο 14,3% του ΑΕΠ από 14% το 2024. Κατά την περίοδο 2026-2028, αυτή η κατηγορία εσόδων αναμένεται να αυξηθεί κατά μέσο όρο 4,5% μετά την αναμενόμενη αύξηση της κατανάλωσης, λαμβανομένης επίσης υπόψη της επίδρασης της κατάργησης των μηδενικών συντελεστών ΦΠΑ σε ορισμένα αγαθά και υπηρεσίες, ως τρέχον μέτρο για τη συμπίεση των συνεπειών των πληθωριστικών πιέσεων, το οποίο ισχύει έως το τέλος του 2025. Ως ποσοστό του ΑΕΠ, οι εισπράξεις από φόρους επί της παραγωγής και των εισαγωγών αναμένεται να ανέλθουν κατά μέσο όρο στο 14,2% του ΑΕΠ.
Τα έσοδα από τους τρέχοντες φόρους εισοδήματος και πλούτου αναμένεται να αυξηθούν κατά 4,9%, σύμφωνα με την αναμενόμενη απόδοση της οικονομίας και λαμβάνοντας υπόψη την αναμενόμενη αρνητική επίδραση από τα έσοδα από παλαιότερες οφειλές φόρων κατά τη διάρκεια του έτους σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, σύμφωνα με τις σχετικές ρυθμίσεις του Τμήματος Φορολογίας. Όσον αφορά το ποσοστό του ΑΕΠ, αυτή η κατηγορία εσόδων προβλέπεται να μειωθεί οριακά στο 11,3% από 11,4% του ΑΕΠ το 2024.
Κατά την περίοδο 2026-2028, τα έσοδα από τους τρέχοντες φόρους εισοδήματος και πλούτου προβλέπεται να αυξηθούν κατά 5,1% και να παραμείνουν κατά μέσο όρο ως ποσοστό του ΑΕΠ στο 11,3%.
Τα έσοδα από τις εισφορές κοινωνικής ασφάλισης προβλέπεται να παρουσιάσουν αύξηση 5,7% το 2025, λόγω της αναμενόμενης απόδοσης της αγοράς εργασίας, καθώς τόσο η απασχόληση όσο και οι ονομαστικές αποδοχές προβλέπεται να συνεχίσουν την ισχυρή τους ανάπτυξη, αυξάνοντας έτσι αντίστοιχα τη συνεισφορά στα Ταμεία Κοινωνικής Ασφάλισης και τα έσοδα του Οργανισμού Ασφάλισης Υγείας. Ως ποσοστό του ΑΕΠ, τα έσοδα από εισφορές κοινωνικής ασφάλισης αναμένεται να φτάσουν το 13,6% και να παραμείνουν στο 13,6% κατά τη μεσοπρόθεσμη περίοδο 2026-2028, ακολουθώντας μέσο ρυθμό ανάπτυξης 5%.
Τα δημόσια έσοδα σε αξία αναμένεται να αυξηθούν κατά την περίοδο πρόβλεψης, σύμφωνα με το βασικό μακροοικονομικό σενάριο, κυρίως λόγω της ιδιωτικής κατανάλωσης, αν και μειώνονται σταδιακά ως ποσοστό του ΑΕΠ, καθώς οι διψήφιοι ρυθμοί αύξησης των φορολογικών εσόδων το 2024, που αποδίδονται εν μέρει σε εισπράξεις από ληξιπρόθεσμες φορολογικές οφειλές, δεν αναμένεται να διατηρηθούν.
Επιπλέον, οι επιχορηγήσεις στο πλαίσιο του Σχεδίου Ανάκαμψης της Κύπρου θα ολοκληρωθούν μέχρι το τέλος του 2026, επιδεινώνοντας τον δείκτη εσόδων προς ΑΕΠ από το 2027 και μετά, αντίστοιχα.
Το 2025, τα δημόσια έσοδα αναμένεται να καταγράψουν θετικό ρυθμό ανάπτυξης της τάξης του 7% σε σύγκριση με το 2024, φτάνοντας τα €15,9 δισ. από €14,9 δισ. το 2024, λόγω κυρίως της αύξησης των εισπράξεων από φόρους επί της παραγωγής και των εισαγωγών (+3,9 ποσοστιαίες μονάδες), που προβλέπεται μέσω των ρυθμών κατανάλωσης και πληθωρισμού, και παρά τη συνέχιση του μηδενικού συντελεστή ΦΠΑ σε ορισμένα αγαθά και υπηρεσίες, καθώς το μέτρο ίσχυε και κατά το προηγούμενο έτος.
Η αναμενόμενη επιτάχυνση των έργων στο πλαίσιο του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας εκτιμάται επίσης ότι θα συμβάλει σημαντικά στην αύξηση των δημόσιων εσόδων (+1,9 ποσοστιαίες μονάδες).
Ως ποσοστό του ΑΕΠ, τα συνολικά δημόσια έσοδα προβλέπεται να αυξηθούν στο 45,3% από 44,5% το προηγούμενο έτος, παρουσιάζοντας βελτίωση 0,8 ποσοστιαίων μονάδων. Κατά τη μεσοπρόθεσμη περίοδο 2026-2028, τα έσοδα αναμένεται να αυξηθούν με βραδύτερο ρυθμό, με ετήσιο μέσο όρο 3,6%, λόγω κυρίως του αντίκτυπου των εσόδων από το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και των μη αναμενόμενων εσόδων από ληξιπρόθεσμες φορολογικές οφειλές, και ως ποσοστό του ΑΕΠ θα διαμορφωθούν κατά μέσο όρο στο 43,9%.
Δαπάνες
Όσον αφορά τις δημόσιες δαπάνες αναμένεται να παρουσιάσουν θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης κατά την προβλεπόμενη περίοδο, με αντίστοιχες μεταβολές σε σύγκριση με τις τελευταίες προβλέψεις του υπουργείου που παρουσιάστηκαν στο πλαίσιο του ΜΠΔΣΠ 2025-2028 της Κύπρου, λαμβάνοντας υπόψη τον αναμενόμενο αντίκτυπο από τα πρόσθετα μέτρα που ανακοινώθηκαν μετά την υποβολή του σχεδίου, και σύμφωνα με την αναθεωρημένη προβλεπόμενη πορεία δαπανών στο πλαίσιο του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Το 2025, οι δημόσιες δαπάνες αναμένεται να καταγράψουν θετικό ρυθμό ανάπτυξης της τάξης του 9,2% σε σύγκριση με το 2024, φτάνοντας τα €14,7 δισ. από €13,4 δισ. το 2024, λόγω κυρίως των αυξημένων κοινωνικών παροχών κατά τη διάρκεια του έτους, καθώς και από τις δαπάνες για αποδοχές εργαζομένων. Ως ποσοστό του ΑΕΠ, οι δημόσιες δαπάνες προβλέπεται να φτάσουν το 41,7% το 2025 από 40,2% του ΑΕΠ το προηγούμενο έτος, καταγράφοντας σημαντική αύξηση 1,5 ποσοστιαίων μονάδων.
Κατά τη μεσοπρόθεσμη περίοδο 2026-2028, οι δαπάνες της γενικής κυβέρνησης αναμένεται να αυξηθούν με βραδύτερο ρυθμό, με ετήσιο μέσο όρο 3,3%. Αυτό αποδίδεται κυρίως τόσο στον αντίκτυπο των δαπανών που σχετίζονται με το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, όσο και στα νέα μέτρα με τεράστιο αντίκτυπο το 2025 και το 2026, όπως είναι η μερική αποκατάσταση των κουρεμένων, η κυβερνητική επιχορήγηση προς τη Δημόσια Επιχείρηση Φυσικού Αερίου και την Εταιρεία Υποδομών Φυσικού Αερίου, (ΔΕΦΑ / ΕΤΥΦΑ), οι αυξημένες αιτήσεις στο πλαίσιο του σχεδίου «Ενοίκιο Έναντι Δόσης» της ΚΕΔΙΠΕΣ και η συμφωνία μεταξύ της ΚΕΔΙΠΕΣ και της Ελληνικής Τράπεζας για τη λήξη του Σχεδίου Εγγύησης Δανείων και Υποχρεώσεων.
Ως ποσοστό του ΑΕΠ, οι δημόσιες δαπάνες κατά τη μεσοπρόθεσμη περίοδο 2026-2028 προβλέπεται να κυμανθούν κατά μέσο όρο γύρω στο 40,3%.
