Ενώπιον της Επιτροπής Οικονομικών της Βουλής τέθηκαν εκ νέου σήμερα τα τρία νομοσχέδια που εγκρίθηκαν πρόσφατα από το Υπουργικό Συμβούλιο, όσον αφορά την προσπάθεια σύστασης της Εθνικής Μονάδας Εφαρμογής Κυρώσεων (ΕΜΕΚ) με στόχο τον κεντρικό συντονισμό και την αποτελεσματικότερη εφαρμογή των ευρωπαϊκών, διεθνών και εθνικών κυρώσεων.
Τα τρία νομοσχέδια είναι «O περί της Ίδρυσης της Εθνικής Μονάδας Εφαρμογής Κυρώσεων Νόμος του 2025», «Ο περί της Ποινικοποίησης της Παραβίασης των Περιοριστικών Μέτρων της Ένωσης Νόμος του 2025» και «Ο περί της Προστασίας Προσώπων που Αναφέρουν Παραβάσεις του Ενωσιακού και Εθνικού Δικαίου (Τροποποιητικός) Νόμος του 2025».
Σε σημείωμα ενόψει της συζήτησης της Δευτέρας, η Υπηρεσία Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Βουλής υπέβαλε εισήγηση όπως διευκρινιστεί από την εκτελεστική εξουσία εάν με το πρώτο νομοσχέδιο στοχεύεται η συμμόρφωση με τον κανονισμό της ΕΕ 269/2014.
Όσον αφορά το δεύτερο νομοσχέδιο, σημειώνεται ότι σε γενικές γραμμές υιοθετεί, ως επί το πλείστον, το πνεύμα καθώς και το γράμμα της Οδηγίας 2024/1226.
Ωστόσο, αναφέρεται ότι η εν λόγω Οδηγία θεσπίζει ελάχιστους κανόνες (minimum rules) σχετικά με τον ορισμό των ποινικών αδικημάτων (criminal offences) και των κυρώσεων(penalties) για την παραβίαση των περιοριστικών μέτρων της Ένωσης.
Επιπλέον, σύμφωνα με τις διαπιστώσεις της υπηρεσίας, η Οδηγία περιλαμβάνει διατάξεις επιτακτικού καθώς και δυνητικού χαρακτήρα, οι οποίες δεν ενσωματώθηκαν στο νομοσχέδιο. «Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι τα ποινικά αδικήματα που αναφέρονται στο άρθρο 3 (παραβίαση των περιοριστικών μέτρων της Ένωσης), άρθρο 4 (ηθική αυτουργία, συνέργεια και απόπειρα) και άρθρο 6 (ευθύνη νομικών προσώπων) τιμωρούνται με αποτελεσματικές, αναλογικές και αποτρεπτικές ποινικές κυρώσεις (criminal penalties). Σύμφωνα με το άρθρο 5(2) της Οδηγίας, τα κράτη μέλη λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα ώστε να εξασφαλίσουν ότι τα ποινικά αδικήματα που αναφέρονται στο άρθρο 3 τιμωρούνται με μέγιστη ποινή η οποία προβλέπει τη στέρηση της ελευθερίας», υποδεικνύεται.
Σε σχέση με το ύψος των ποινών για τα διάφορα αδικήματα, υποβλήθηκε εισήγηση όπως ερωτηθούν οι εκπρόσωποι της εκτελεστικής εξουσίας εάν κατά την ετοιμασία του νομοσχεδίου λήφθηκαν υπόψη αντίστοιχες νομοθεσίες άλλων κρατών μελών της ΕΕ.
Για το τρίτο νομοσχέδιο προτάθηκε όπως διευκρινιστεί κατά πόσο η ΕΕ έχει κινηθεί διαδικασία επί παραβάσει για μη έγκαιρη μεταφορά της ευρωπαϊκής Οδηγίας 2024/1226 στην κυπριακή έννομη τάξη.
Όσον αφορά τη θέση του ΠΔΣ, ότι κατά την ετοιμασία των νομοθετημάτων θα έπρεπε να ληφθούν υπόψη και οι ευρωπαϊκές νομοθεσίες που εκδόθηκαν και δημοσιεύτηκαν στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ πέρσι τον Ιούνιο του 2024 (the EU AML package), υποβλήθηκε εισήγηση όπως ερωτηθούν οι εκπρόσωποι της εκτελεστικής εξουσίας κατά πόσον αυτές οι νομοθεσίες λήφθηκαν υπόψη και εάν ναι, για ποιο λόγο δεν περιλαμβάνονται στο προοίμιο της νομοθεσίας.
