O Διαχειριστής Συστήματος Μεταφοράς Κύπρου ενσωμάτωσε στο τροποποιημένο Δεκαετές Πρόγραμμα Ανάπτυξης Συστήματος Μεταφοράς (ΔΠΑΣΜ) 2025-2034 τρία νέα έργα αποθήκευσης. Τα σχετικά κείμενα τέθηκαν σε δημόσια διαβούλευση. Η ιδιοκτησία και επιχειρησιακή ευθύνη των συστημάτων αποθήκευσης ανήκουν αποκλειστικά στον ΔΣΜΚ.
Τα νέα αυτά έργα, που εγκρίθηκαν με απόφαση της ΡΑΕΚ (217/2025), στοχεύουν να ενισχύσουν τη σταθερότητα του δικτύου και να διευκολύνουν την ενσωμάτωση μεγαλύτερου ποσοστού ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ), καλύπτοντας ουσιαστικές ανάγκες του ενεργειακού μετασχηματισμού της χώρας. Αν σήμερα είχαμε τα εν λόγω συστήματα δεν θα υπήρχε το πρόβλημα με την επάρκεια.
Πού εγκαθίστανται
Τα τρία νέα έργα αφορούν μονάδες αποθήκευσης ενέργειας με μπαταρίες (Battery Energy Storage Systems, BESS), οι οποίες προβλέπεται να εγκατασταθούν στους εξής Υποσταθμούς Μεταφοράς (Υ/Σ):
- Υ/Σ Αθαλάσσα: Ικανότητα αποθήκευσης 40MW/80MWh
- Υ/Σ Ελεύθερη Βιομηχανική Ζώνη: 40MW/160MWh
- Υ/Σ Ανατολικό: 40MW/160MWh
Οι υποδομές θα περιλαμβάνουν τα έργα σύνδεσης, εξοπλισμό υψηλής και μέσης τάσης, μετασχηματιστές 40MVA 132/22kV, καθώς και το απαιτούμενο καλωδιακό δίκτυο σύνδεσης.
Τα χρειαζόμαστε
Τα έργα αποθήκευσης κρίνονται καθοριστικής σημασίας για την αποτελεσματική απορρόφηση της αυξανόμενης παραγωγής από ΑΠΕ αλλά και τη διαχείριση αιχμών ζήτησης ή τυχόν διακυμάνσεων στην παραγωγή. Η εγκατάσταση των σταθμών αποθήκευσης δίνει τη δυνατότητα αποθήκευσης της περίσσιας ενέργειας κατά τις ώρες υψηλής παραγωγής (κυρίως από φωτοβολταϊκά) και διοχέτευσής της στην κατανάλωση τις ώρες ανάγκης, συμβάλλοντας στη μείωση της περικοπής ανανεώσιμης παραγωγής και στην ενίσχυση της ευστάθειας του συστήματος.
Τα έργα εντάσσονται αποκλειστικά ως υποδομές του Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς Κύπρου (ΔΣΜΚ), ο οποίος θα έχει την πλήρη ευθύνη λειτουργίας τους. Σημειώνεται ότι το ΔΠΑΣΜ περιλαμβάνει μόνο τις εργασίες υποδομής και σύνδεσης των συστημάτων αποθήκευσης με το δίκτυο μεταφοράς, σύμφωνα με τη σχετική ρυθμιστική απόφαση.
Το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης προβλέπει ότι και τα τρία έργα θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί και να είναι επιχειρησιακά έτοιμα μέχρι τον Ιούνιο του 2026, ώστε να συνεισφέρουν ήδη από την επόμενη περίοδο αυξημένης ζήτησης και παραγωγής ΑΠΕ.
Η υλοποίηση των έργων αποθήκευσης αποτελεί βασική προϋπόθεση για τη διατήρηση της αξιοπιστίας του ηλεκτρικού συστήματος, με διαρκώς αυξανόμενο μερίδιο ΑΠΕ. Ταυτόχρονα, ανοίγει τον δρόμο για περαιτέρω ανάπτυξη και επενδύσεις, καθώς και για την προσαρμογή στα σύγχρονα ευρωπαϊκά στάνταρντ. Παρά τις τεχνικές και αδειοδοτικές προκλήσεις, οι νέες μονάδες αποθήκευσης αναμένεται να αναβαθμίσουν στρατηγικά τη θέση της Κύπρου στη μετάβαση προς ένα πιο έξυπνο και πράσινο ενεργειακό μέλλον.