Σε μικρή προς τα πάνω αναθεώρηση των εκτιμήσεών της για την πορεία της κυπριακής οικονομίας το 2025, προχώρησε η Κεντρική Τράπεζα, αναμένοντας ρυθμό ανάπτυξης 3,3% .
Η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου (ΚΤΚ) ολοκλήρωσε τις προβλέψεις Σεπτεμβρίου 2025 για τα κύρια μακροοικονομικά μεγέθη της Κύπρου για τα έτη 2025-271 , συγκεκριμένα για το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ), την ανεργία, τον πληθωρισμό και τον πληθωρισμό εξαιρουμένης της ενέργειας και των τροφίμων (δομικός πληθωρισμός). Η δημοσίευση περιλαμβάνει επίσης ανάλυση για τα ενδεχόμενα απόκλισης από το βασικό σενάριο των προβλέψεων για το ΑΕΠ και τον πληθωρισμό, αντίστοιχα.
Ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ για το 2025 αναμένεται να ανέλθει στο 3,3%, σε σχέση με 3,4% το 2024, ενώ την περίοδο 2026-27 αναμένεται μεγέθυνση του ΑΕΠ κατά 3% ετησίως.
Η προβλεπόμενη πορεία του ΑΕΠ οφείλεται, ως επί το πλείστο, στην αναμενόμενη περαιτέρω άνοδο της εγχώριας ζήτησης καθ’ όλη την περίοδο του ορίζοντα προβλέψεων.
Tην εγχώρια ζήτηση αναμένεται να στηρίξει η άνοδος στην ιδιωτική κατανάλωση λόγω της αύξησης του πραγματικού διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών, αποτέλεσμα της εξομάλυνσης των πληθωριστικών πιέσεων, και της ανθεκτικότητας που συνεχίζει να καταγράφει η αγορά εργασίας. H ιδιωτική κατανάλωση, παρά την αναμενόμενη ομαλοποίηση στο ρυθμό αύξησής της τα επόμενα έτη, προβλέπεται να παραμείνει σημαντικός παράγοντας της οικονομικής ανάπτυξης.
Επίσης, σημαντική συνεισφορά στην εγχώρια ζήτηση αναμένεται κυρίως από τις υπό εξέλιξη μεγάλες μη οικιστικές ιδιωτικές επενδύσεις, όπως έργα υποδομής για στήριξη της ψηφιακής και πράσινης ανάπτυξης και άλλα μεταρρυθμιστικά έργα στο πλαίσιο υλοποίησης του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και, σε μικρότερο βαθμό, από τις οικιστικές επενδύσεις.
Παρά την αβεβαιότητα στη δασμολογική πολιτική των ΗΠΑ και τη συνεπακόλουθη αβεβαιότητα στο διεθνές εμπόριο, δεν αναμένεται σημαντικός αρνητικός αντίκτυπος στις επενδύσεις ή στην ιδιωτική κατανάλωση, λόγω του πολύ περιορισμένου εμπορίου αγαθών της κυπριακής οικονομίας με τις ΗΠΑ. Σημειώνεται ότι ο όποιος οικονομικός αντίκτυπος θα είναι έμμεσος μέσω της επιδείνωσης του οικονομικού κλίματος και της εξάρτησης της κυπριακής οικονομίας από την εξωτερική ζήτηση για παροχή υπηρεσιών.
Ώθηση στις εξαγωγές
Σε ό,τι αφορά τις καθαρές εξαγωγές, σημαντική συνεισφορά προβλέπεται λόγω της πορείας του τουρισμού, με ιδιαίτερα σημαντική άνοδο στους τουρίστες από το Ηνωμένο Βασίλειο, το Ισραήλ και από χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Την περαιτέρω ανάπτυξη του τομέα στηρίζει η συνεχιζόμενη διαφοροποίηση του τουριστικού προϊόντος προς αγορές με υψηλή κατά κεφαλήν δαπάνη.
Συνεχιζόμενη στήριξη των καθαρών εξαγωγών αναμένεται επίσης από τον τομέα της τεχνολογίας και των αυξημένων συναφών εξαγωγών υπηρεσιών για τη χρήση διανοητικής ιδιοκτησίας (intellectual property).
Σε μικρότερο βαθμό, οι καθαρές εξαγωγές αναμένεται να στηριχθούν από την αύξηση του κύκλου εργασιών των χρηματοπιστωτικών και επαγγελματικών υπηρεσιών που οφείλεται εν μέρει στη διαποικίληση των σχετικών εξαγωγικών αγορών καθώς και τον τομέα της ναυτιλίας, που συνεχίζει να συνεισφέρει θετικά στην ανάπτυξη.
Σημειώνεται ότι η μεγέθυνση των εξαγωγών επηρεάζεται αρνητικά από την εύθραυστη πορεία της εξωτερικής ζήτησης εν όψει της αβεβαιότητας στο διεθνές εμπόριο και στο γεωπολιτικό περιβάλλον.
Σε σχέση με τις προβλέψεις Ιουνίου 2025, καταγράφεται μικρή προς τα πάνω αναθεώρηση στο ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ κατά 0,2 ποσοστιαίες μονάδες το 2025 κυρίως λόγω της καλύτερης από την αναμενόμενη πορεία του τουρισμού, ενώ για την περίοδο 2026-2027 δεν αναμένεται διαφοροποίηση.
Στο 4,6% θα μειωθεί η ανεργία
Η αγορά εργασίας συνεχίζει να στηρίζει την κυπριακή οικονομία και να καταγράφει σημαντική ανθεκτικότητα. Η ανεργία αναμένεται να μειωθεί στο 4,6% του εργατικού δυναμικού το 2025, σε σχέση με 4,9% το 2024. Αυτό συνάδει με τη θετική πορεία που καταγράφεται στις Έρευνες Οικονομικής Συγκυρίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σε σχέση με τις προσδοκίες για την απασχόληση κατά τους επόμενους τρεις μήνες, και τη συνεχιζόμενη πτώση στους εγγεγραμμένους άνεργους.
Σε συνάρτηση με την αναμενόμενη μεγέθυνση του ΑΕΠ, η ανεργία αναμένεται να σταθεροποιηθεί γύρω στο 4,7% την περίοδο 2026-27, πλησιάζοντας συνθήκες πλήρους απασχόλησης.
Σε σχέση με τις προβλέψεις Ιουνίου 2025, καταγράφεται μικρή προς τα κάτω αναθεώρηση κατά 0,2 ποσοστιαίες μονάδες στο ποσοστό ανεργίας το 2025 καθώς και οριακή προς τα κάτω αναθεώρηση κατά 0,1 ποσοστιαίες μονάδες το 2026 λόγω της προς τα πάνω αναθεώρησης του ρυθμού αύξησης του ΑΕΠ το 2025.
Στο 1% υποχωρεί ο πληθωρισμός
Ο πληθωρισμός (στη βάση του Εναρμονισμένου Δείκτη Τιμών Καταναλωτή, ΕνΔΤΚ) προβλέπεται να υποχωρήσει στο 1% το 2025 σε σύγκριση με 2,3% το 2024 και να ανέλθει στο 2% το 2026 και 2,2% το 2027.
Πιο συγκεκριμένα, η σημαντική υποχώρηση του πληθωρισμού το 2025 σε σχέση με το 2024 οφείλεται, κυρίως, στις καθοδικές πιέσεις στις τιμές της ενέργειας, όπως αντανακλώνται στα στοιχεία του τρέχοντος έτους, των βιομηχανικών προϊόντων εξαιρουμένης της ενέργειας και, σε μικρότερο βαθμό, στην επιβράδυνση των τιμών των τροφίμων.
Σε σχέση με τις τιμές των βιομηχανικών προϊόντων εξαιρουμένης της ενέργειας, συνεχίζουν οι καθοδικές εξελίξεις λόγω και της ανατίμησης του ευρώ έναντι του δολαρίου ΗΠΑ.
Η προβλεπόμενη άνοδος του πληθωρισμού το 2026 και 2027 οφείλεται, πρωτίστως, στις αναμενόμενη άνοδο στις τιμές της ενέργειας και στη σταδιακή εξασθένιση των καθοδικών πιέσεων στις τιμές των βιομηχανικών προϊόντων εξαιρουμένης της ενέργειας.
Η ανοδική πορεία στις τιμές της ενέργειας αναμένεται να προκύψει από την προβλεπόμενη εισαγωγή φόρου άνθρακα στα καύσιμα το 2026 και, από το 2027, την πλήρη αντικατάστασή του από το διευρυμένο Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (Emissions Trading System - ETS2) της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η αναμενόμενη σταδιακή επιβράδυνση των μισθολογικών αυξήσεων κατά τον ορίζοντα προβλέψεων αναμένεται να συμβάλει στη συνεχιζόμενη συγκράτηση των τιμών των υπηρεσιών.
Σε σχέση με τις προβλέψεις Ιουνίου 2025, καταγράφεται προς τα κάτω αναθεώρηση του πληθωρισμού κατά 0,4 ποσοστιαίες μονάδες το 2025 η οποία οφείλεται κυρίως στην σημαντική προς τα κάτω αναθεώρηση στις τιμές των βιομηχανικών προϊόντων εξαιρουμένης της ενέργειας, λόγω της αρνητικότερης από την αναμενόμενη πορείας κατά τους πιο πρόσφατους μήνες.
Οφείλεται επίσης στη σημαντική προς τα κάτω αναθεώρηση των τιμών των τροφίμων, λαμβάνοντας υπόψιν τη δυναμική που καταγράφουν τα τελευταία στοιχεία. Η προς τα κάτω αναθεώρηση του πληθωρισμού για το 2027 κατά 0,2 ποσοστιαίες μονάδες οφείλεται στην προς τα κάτω αναθεώρηση στις τιμές της ενέργειας.
Ο δομικός πληθωρισμός, δηλαδή ο πληθωρισμός εξαιρουμένης της ενέργειας και των τροφίμων, αναμένεται να υποχωρήσει περαιτέρω σε σύγκριση με το 2024 (2,6%) και να κυμανθεί στο 2% το 2025 και στο 1,8% κατά τα έτη 2026 και 2027.
H πορεία του δομικού πληθωρισμού προβλέπεται να επηρεαστεί κυρίως από τη αναμενόμενη περαιτέρω ομαλοποίηση στις τιμές των βιομηχανικών προϊόντων εξαιρουμένης της ενέργειας, σε συνάρτηση με την ανατίμηση του ευρώ έναντι του δολαρίου ΗΠΑ που επηρεάζει προς τα κάτω τις τιμές των σχετικών εισαγωγών.
Οι τιμές των υπηρεσιών προβλέπεται να κυμανθούν στα ίδια υψηλά επίπεδα το 2025 όπως και το 2024, λόγω κυρίως της συνεχιζόμενης σθεναρής ζήτησης για υπηρεσίες που σχετίζονται με τον τουρισμό. Ο πληθωρισμός των υπηρεσιών αναμένεται να επιβραδυνθεί τα έτη 2026-27, παραμένοντας ωστόσο σε επίπεδα ψηλότερα από τον ιστορικό μέσο όρο λόγω της αναμενόμενης θετικής πορείας της εξωτερικής ζήτησης, ιδιαίτερα σε σχέση με τουριστικές υπηρεσίες, αλλά και της εγχώριας ζήτησης.
Σε σχέση με τις προβλέψεις Ιουνίου 2025, η ελαφρώς προς τα κάτω αναθεώρηση του δομικού πληθωρισμού κατά 0,1 ποσοστιαίες μονάδες για κάθε έτος την περίοδο 2025-27 οφείλεται, κυρίως, στην προς τα κάτω αναθεώρηση της πορείας του πληθωρισμού των βιομηχανικών προϊόντων εξαιρουμένης της ενέργειας, η οποία αντισταθμίζεται εν μέρει από την προς τα πάνω αναθεώρηση στις τιμές των υπηρεσιών.
Κινδυνοι στις προβλέψεις
Σε σχέση με τις πιθανότητες για απόκλιση από το βασικό σενάριο των προβλέψεων για το ΑΕΠ την περίοδο 2025-27, αυτές τείνουν συνολικά να είναι ελαφρώς προς τα κάτω.
Καθοδικοί κίνδυνοι σχετίζονται με την πιθανή έμμεση επίδραση στις εξαγωγές κυπριακών υπηρεσιών λόγω δυσμενέστερου, από το αναμενόμενο, εξωτερικού περιβάλλοντος κυρίως λόγω της αβεβαιότητας σε σχέση με την παγκόσμια εμπορική πολιτική.
Ανοδικοί κίνδυνοι συνδέονται με τη προβλεπόμενη θετική επίδραση της φορολογικής μεταρρύθμισης στην ιδιωτική κατανάλωση από το 2026, υψηλότερους από τους αναμενόμενους μισθούς και υψηλότερα από τα αναμενόμενα περιθώρια κέρδους των επιχειρήσεων. Προκύπτουν επίσης από χαμηλότερες από τις αναμενόμενες τιμές ενέργειας, μεταξύ άλλων, λόγω ενδεχόμενων θετικών γεωπολιτικών εξελίξεων.
Σε σχέση με τον πληθωρισμό, οι κίνδυνοι για απόκλιση από το βασικό σενάριο των προβλέψεων αξιολογούνται συνολικά ελαφρώς προς τα πάνω για την περίοδο 2025-27.
Ανοδικοί κίνδυνοι συνδέονται κυρίως με υψηλότερες από τις αναμενόμενες αυξήσεις στους μισθούς και υψηλότερα από τα αναμενόμενα περιθώρια κέρδους των εταιρειών.
Ανοδικοί κίνδυνοι συνδέονται επίσης με την επίδραση της φορολογικής μεταρρύθμισης, η οποία ενδεχομένως να αυξήσει την ιδιωτική κατανάλωση από το 2026.
Καθοδικοί κίνδυνοι αφορούν στη διαμόρφωση χαμηλότερων τιμών ενέργειας λόγω καθοδικών επιδράσεων από μείωση στο παγκόσμιο εμπόριο, πιθανό τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, αποφάσεων πετρελαιοπαραγωγών οικονομιών σε σχέση με αύξηση της προσφοράς και ενδεχόμενων χαμηλότερων τιμών ηλεκτρισμού σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα στο πλαίσιο έναρξης της εμπορικής λειτουργίας της Ανταγωνιστικής Αγοράς Ηλεκτρισμού.
