Η στεγαστική κρίση σε Κύπρο και ΕΕ προβληματίζει έντονα τους αρμόδιους φορείς σε Κύπρο και ΕΕ και αναζητούνται τρόποι περιορισμού του προβλήματος που οξύνεται τα τελευταία χρόνια
Παρά τα μέτρα που εφαρμόζονται σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, το στεγαστικό πρόβλημα τόσο στην ΕΕ όσο και στην ΕΕ διευρύνεται αντί να περιορίζεται.
Η αγορά στέγασης στην Κύπρο τα τελευταία χρόνια παρουσιάζει ραγδαία μεταβολή και είναι κάτι που το αντιλαμβανόμαστε όλοι. Οι τιμές αγοράς ακινήτων αλλά και ενοικίων έχουν εκτοξευθεί στα ύψη, με αποτέλεσμα η στέγαση να είναι απρόσιτη για μεγάλο μέρος της κοινωνίας, κυρίως για τα χαμηλά και μεσαία εισοδηματικά στρώματα.
Δεδομένα σε Κύπρο και ΕΕ
Τα δεδομένα που υπάρχουν σήμερα στην Κύπρο όσον αφορά το στεγαστικό πρόβλημα, ανέλυσαν χθες εμπλεκόμενοι φορείς στη θεματική συζήτηση με τίτλο «Μαζική Αγορά Ακινήτων και Στεγαστική Κρίση. Δικαίωμα ή προνόμιο;» στο πλαίσιο του 4ο Φόρουμ Οικονομίας του ΑΚΕΛ.
Στη συζήτηση συμμετείχαν ο βουλευτής του ΑΚΕΛ και μέλος του πολιτικού γραφείου του κόμματος, Άριστος Δαμιανού, η Ευρωβουλευτρια, μέλος της Ειδικής Επιτροπής για τη στεγαστική κρίση στην ΕΕ, Ilaria Salis, ο πρόεδρος του Επιστημονικού Τεχνικού Επιμελητηρίου Κύπρου (ΕΤΕΚ), Κωνσταντίνος Κωνσταντής και ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Συνδέσμων Εργολάβων Οικοδομών Κύπρου (Ο.Σ.Ε.Ο.Κ.), Στέλιος Γαβριήλ.
Η κατάσταση στην ΕΕ
Η Ευρωβουλεύτρια Ilaria Salis, αναφερόμενη στην κατάσταση στην Κύπρο, σημείωσε την αυξανόμενη ζήτηση κατοικιών με αποτέλεσμα την άνοδο των τιμών, σημειώνοντας ότι η κατάσταση είναι παρόμοια με την κατάσταση που αντιμετωπίζουν πολλές πόλεις της Ιταλίας.
Η στεγαστική κρίση, σημείωσε είναι μια κρίση που αντιμετωπίζει ολόκληρη η ΕΕ τα τελευταία χρόνια και γι’ αυτό το λόγο σε ευρωπαϊκό επίπεδο λαμβάνονται κάποιες δράσεις.
Πρόσθεσε ότι «αναμένουμε ένα σχέδιο δράσης από την ευρωπαϊκή επιτροπή μέσα Δεκεμβρίου», ενώ παραδέχθηκε ότι δεν γνωρίζουν πολλά καθώς δεν υπήρξε διαβούλευση με την ευρωβουλή.
Παράλληλα, ανέφερε ότι δημιουργήθηκε ειδική επιτροπή για την στεγαστική κρίση προσθέτοντας ότι η επιτροπή αυτή θα πρέπει να κάνει αξιολόγηση. Η αναφορά που θα εκδοθεί, τόνισε είναι πολύ απαισιόδοξη γιατί η πολιτική που υπάρχει, προστατεύει τις ιδιωτικές κατοικίες, προωθεί την ελεύθερη αγορά, ικανοποιεί τα αιτήματα των εργολάβων και δεν υπάρχει κάτι για τη ρύθμιση των ενοικίων ούτε για τις επενδύσεις σε δημόσια και κοινωνική στέγαση.
Στόχος μας, σημείωσε, «είναι να διασφαλίσουμε τη στέγαση ως κοινωνικό δικαίωμα και να αποφύγουμε τα αλόγιστα κέρδη».
Είναι πολύ σημαντικό, υπογράμμισε, «να έχουμε δημοκρατικά και συλλογικά συμβόλαια γι’ αυτές τις πολιτικές». Είναι σημαντικό να τεθούν όρια και κριτήρια στις τιμές των ενοικίων, τόνισε αναφέροντας ότι «οι τιμές δεν πρέπει να ξεπερνούν το 30% των μηνιαίων μισθών και θα πρέπει να τεθούν μέγιστες τιμές ενοικίων». «Πρέπει να περιορίσουμε», συμπλήρωσε και τους κανονισμούς για τις βραχυπρόθεσμες ενοικιάσεις.
«Χρειαζόμαστε δημόσιες και κοινωνικές επενδύσεις», δήλωσε αναφέροντας ότι «σε κάθε νέα ανέγερση εντός της πόλης να υπάρχει 60% δημόσια στέγαση και 40% περισσότερη ζήτηση και να χρησιμοποιήσουμε τα ευρωπαϊκά κονδύλια προς το σκοπό αυτό, για τη στέγαση, την ανέγερση οικοδομών και την ανακαίνιση δημόσιων κατοικιών».
Την ίδια ώρα, επεσήμανε, οι πολίτες θα πρέπει να συμμετέχουν στις αποφάσεις στεγαστικής πολιτικής μέσω ενώσεων και οργανώσεων και πρέπει να κατευθυνθούμε προς τα μοντέλα διαχείρισης στέγασης όπου οι άνθρωποι θα μπορούν να συμμετέχουν άμεσα.
Τόνισε ακόμη ότι είναι σημαντικό να θεσπιστεί μια πρόταση στην ΕΕ για την προστασία από την εκδίωξη από τις οικίες, με κανονισμούς που θα αντιμετωπίσουν τις εξώσεις, με άμεσες λύσεις.
Οι προτάσεις φορέων
Ανάμεσα στις προτάσεις που τέθηκαν από τους εμπλεκόμενους είναι οι περιορισμοί και ο έλεγχος στις αγορές ακινήτων από υπηκόους τρίτων χωρών, η αύξηση της προσφοράς και διάθεσης των κενών οικιστικών μονάδων, επιτάχυνση των αδειοδοτήσεων και σύσταση ενιαίου φορέα στεγαστικής πολιτικής.
Παράλληλα, επισημάνθηκε ο κοινωνικός ρόλος του κράτους και η ευθύνη των κομμάτων να προωθήσουν τις προτάσεις τους προκειμένου να ψηφίζονται.
Στις εισηγήσεις του ΕΤΕΚ είναι η μείωση του συντελεστή ΦΠΑ στο 5% για ανακαινίσεις, η απλοποίηση του σχεδίου «ανακαινίζω – ενοικιάζω», η αξιοποίηση των τοπικών σχεδίων προκειμένου επιχειρηματίες να προσφέρουν προσιτή στέγη και η φορολόγηση της αδρανούσας γης.
Ο κ. Δαμιανού αναφέρθηκε στην ολοκληρωμένη δέσμη προτάσεων για τη στεγαστική πολιτική που κατέθεσε το ΑΚΕΛ, δίνοντας έμφαση στις δύο προτάσεις νόμου που κατατέθηκαν πρόσφατα.
Κληθείς να απαντήσει πώς μπορεί να βρεθεί ισορροπία προκειμένου να μην διαταραχθεί η αγορά των ακινήτων καθώς σύμφωνα με φορείς της αγοράς οι ξένοι συμβάλουν σημαντικά στην ανάπτυξη και στα έσοδα του κράτους, ανέφερε ότι σε συνθήκες ανοιχτής οικονομάς οι επιχειρήσεις θα αναπροσανατολίσουν τις προτεραιότητες τους με βάση την προσφερόμενη αγορά.
Ένεκα του γεγονότος ότι έχει τερματιστεί το πρόγραμμα των χρυσών διαβατηρίων, με την κυβέρνηση να αναγνωρίζει ότι δεν αποτελεί ένα βιώσιμο σχήμα ανάπτυξης, πρόσθεσε, δημιουργούνται δυνατότητες για άλλους τομείς, να αναπροσανατολιστεί η οικονομία σε προσιτή στέγη και άλλες μορφές αναπτύξεων πέραν της απόλυτης διασύνδεσης με τα χρυσά διαβατήρια.
Όσον αφορά την ΟΣΕΟΚ, υποστηρίζει ότι πρέπει να υπάρξουν βελτιώσεις στα στεγαστικά σχέδια προκειμένου να ωφεληθούν περισσότεροι δικαιούχοι και χρηματοδοτικές διευκολύνσεις για νεαρά κυρίως ζευγάρια όσον αφορά την προκαταβολή που πρέπει να καταβάλλουν στις τράπεζες για σύναψη δανείων. Παράλληλα, αναφέρθηκε στην αναγκαιότητα δεκαετούς σχεδίου στεγαστικής πολιτικής.
