Το μπαλάκι που πέταξε την περασμένη εβδομάδα προς τον ΑΔΜΗΕ ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας για το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης, κάνοντας λόγο για υποχρεώσεις που πρέπει να εκπληρώσει ο φορέας υλοποίησης του «Great Sea Interconector», το σήκωσε ο Έλληνας Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, και το πέταξε πίσω στη Λευκωσία ζητώντας από την κυπριακή κυβέρνηση να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της (δηλαδή την απόδοση των 25 εκατ. ευρώ για δαπάνες εκτέλεσης του έργου κατά το 2025) και να δείξει ότι στηρίζει στην πράξη το έργο. Σε ό,τι αφορά το γεωπολιτικό ρίσκο και την αντίδραση της Τουρκίας, ο Πρωθυπουργός Μητσοτάκης επανέλαβε όσα έχει αναφέρει κατ' επανάληψη τις τελευταίες ημέρες ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης, για προώθηση των εργασιών ανεξάρτητα από τη ρητορική της Άγκυρας. Η τοποθέτηση του κ. Μητσοτάκη αυξάνει την πίεση προς την κυβέρνηση Χριστοδουλίδη η οποία καλείται να ξεκαθαρίσει τη θέση της. Επίσης η επιλογή της Λευκωσίας να ρίξει το βάρος της ευθύνης στον ΑΔΜΗΕ δεν μπορεί, πλέον, να σταθεί.
Οι αναφορές του Έλληνα Πρωθυπουργού επιβεβαιώνουν και το ρεπορτάζ του «Π» της περασμένης Παρασκευής, σύμφωνα με το οποίο η Ελλάδα αναμένει ολοκλήρωση των αδειοδοτήσεων προς τον ΑΔΜΗΕ από τη ΡΑΕΚ και εκπλήρωση των οικονομικών υποχρεώσεων που έχει αναλάβει η Κυπριακή Δημοκρατία για να προχωρήσει με τις έρευνες στον βυθό. Πρόκειται για μια προσέγγιση εντελώς διαφορετική από αυτήν που παρουσιάζει η κυπριακή κυβέρνηση περί εκπλήρωσης υποχρεώσεων του ΑΔΜΗΕ, μεταξύ των οποίων και έρευνες στον βυθό, πριν προχωρήσει η κυπριακή πλευρά στην καταβολή 25 εκατ. ευρώ για την κάλυψη δαπανών του έργου.
Η τοποθέτηση Έλληνα Πρωθυπουργού επιβεβαιώνει και το ρεπορτάζ του «Π» της περασμένης Παρασκευής ότι η Ελλάδα αναμένει εκπλήρωση των οικονομικών υποχρεώσεων που έχει αναλάβει η Κυπριακή Δημοκρατία πριν προβεί στις επόμενες ενέργειες
Η μεγάλη εικόνα
Ειδικότερα, ο κ. Μητσοτάκης δέχθηκε ερώτηση στη συνέντευξη Τύπου στο πλαίσιο της 89ης ΔΕΘ για το αν γνώριζε τις προθέσεις της Λευκωσίας ή αν αιφνιδιάστηκε και αν είχε εικόνα για την εισαγγελική έρευνα για το έργο, όπως και σχετικά με τον «κατάλληλο χρόνο» για να προχωρήσει το έργο. Ο Έλληνας Πρωθυπουργός έδωσε μια απάντηση με ένα σαφές μήνυμα: η Κύπρος να αποδείξει έμπρακτα ότι το έργο αυτό το θέλει.
Συγκεκριμένα, ο Έλληνας Πρωθυπουργός είπε ότι «πρόκειται για έργο που θα ωφελήσει πολύ την Κύπρο που είναι ενεργειακά απομονωμένη. Για να γίνει το έργο, πρέπει και εκείνη να αποδείξει έμπρακτα ότι το θέλει. Η πρόθεσή μας είναι το έργο να ξεκινήσει και να ολοκληρωθεί και θα κάνω ό,τι περνάει από το χέρι μου για να εξασφαλίσω ότι θα υπάρχει σύμπνοια με την κυπριακή κυβέρνηση. Υπάρχουν», προσέθεσε, «κάποια ζητήματα που αφορούν σε καταβολές ποσών αναφορικά με τις ρυθμιστικές χρεώσεις. Ζητήματα που θα διασφαλίσουν πως η Κύπρος εννοεί αυτό που λέει. Αυτό που εκτιμώ είναι ότι θα έχουμε πολύ σύντομα καθαρή ορατότητα από την Κύπρο, ότι πράγματι το έργο αυτό το θέλει και το εννοεί και (θα) καταβάλει και το σχετικό τίμημα προκειμένου να κινηθούν οι διαδικασίες και στη συνέχεια, με βάση τον προγραμματισμό τον οποίον έχουμε υλοποιήσει, θα προχωρήσουμε στα επόμενα στάδια».
«Θέλω να επισημάνω πως για την Ελλάδα η ηλεκτρική διασύνδεση με την Κύπρο δεν είναι το μόνο έργο που έχουμε προτεραιότητα. Ολοκληρώσαμε τη διασύνδεση με την Κρήτη, προχωράμε τις διασυνδέσεις με τα Δωδεκάνησα. Και έχουμε και το σημαντικό έργο για τη διασύνδεση με την Αίγυπτο», κατέληξε. Η αναφορά στα Δωδεκάνησα έχει τη σημασία της καθώς και για αυτή τη διασύνδεση εγείρει ζητήματα η Τουρκία, όπως και για τις διασυνδέσεις με τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου. Συνεπώς η Ελλάδα καλείται να λύσει ένα ευρύτερο θέμα με την Τουρκία.
«Επιδιώκω τα ήρεμα νερά αλλά από μια θέση ισχύος και αυτοπεποίθησης χωρίς ποτέ να κάνω εκπτώσεις στα εθνικά συμφέροντα, την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα της πατρίδας μας. Και πιστεύω ότι σε σχέση με το πού βρισκόμασταν πριν από έναν χρόνο, πράγματα έχουν αλλάξει αρκετά στο πεδίο», είπε απαντώντας σε ερώτηση για τα ελληνοτουρκικά. «Ο σχεδιασμός της Ελλάδας δεν υπόκειται στην έγκριση της Τουρκίας», τόνισε.
Εξηγήσεις ζητεί το ΑΚΕΛ
Το ΑΚΕΛ σχολιάζοντας τις δηλώσεις του Πρωθυπουργού της Ελλάδας τονίζει πως αυτές «φανερώνουν ότι συνεχίζει να υφίσταται η διάσταση απόψεων με την κυπριακή κυβέρνηση σχετικά με την καταβολή των €25 εκατομμυρίων στον ΑΔΜΗΕ από μέρους της Κύπρου» και καλεί την κυβέρνηση Χριστοδουλίδη να ενημερώσει για τους όρους και τις δεσμεύσεις που ανέλαβε για καταβολή των €125 εκατ. (25×5) τα επόμενα πέντε χρόνια.
«Επιβάλλεται, επίσης, η κυβέρνηση Χριστοδουλίδη να ξεκαθαρίσει επιτέλους τη θέση της σχετικά με το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης», τονίζει το ΑΚΕΛ και δηλώνει ότι από θέση αρχής υποστηρίζει την άρση της ενεργειακής απομόνωσης της Κυπριακής Δημοκρατίας «αλλά έχει τεράστια σημασία τα όποια έργα γίνουν προς αυτή την κατεύθυνση να είναι βιώσιμα και να απολήγουν προς όφελος της οικονομίας και της κοινωνίας και όχι σε βάρος τους».