Με τον Ευρωπαίο Επίτροπο για την Άμυνα και το Διάστημα, Άντριους Κουμπίλιους και την Ύπατη Εκπρόσωπο της ΕΕ, Κάγια Κάλας συναντήθηκε ο Υπουργός Άμυνας, Βασίλης Πάλμας στις Βρυξέλλες, στους οποίους εξέφρασε τη «σαφή διαφωνία» της Λευκωσίας για συμμετοχή της Τουρκίας στον κανονισμό SAFE.
Χαρακτηρίζοντας αυτές τις συναντήσεις πολύ σημαντικές, ο Υπουργός είχε την ευκαιρία να ενημερώσει τους δύο Επιτρόπους για την πορεία της προετοιμασίας της Κυπριακής Δημοκρατίας ενόψει της ανάληψης της προεδρίας της ΕΕ, καθώς και να καταστήσει σαφή τη θέση της Κύπρου όσον αφορά τη συμμετοχή της Τουρκίας στο SAFE. Επιπλέον, αντάλλαξαν απόψεις και συζήτησαν διάφορα θέματα που βρίσκονται ψηλά στην ατζέντα, όπως τα θέματα ασφάλειας και άμυνας της ΕΕ.
Σε δηλώσεις του μετά τις συναντήσεις, ο Υπουργός δήλωσε σχετικά με τη συζήτηση για το εργαλείο SAFE ότι «τονίσαμε με σαφήνεια τις απόψεις μας γύρω από τον κανονισμό SAFE και την ίδια ώρα εκφράσαμε και κάποιες ανησυχίες για κάποιο παρασκήνιο το οποίο γίνεται σε ό,τι αφορά την προσπάθεια κάποιων να συμμετέχει σε αυτόν τον κανονισμό και η Τουρκία».
«Εκφράσαμε τη σαφή διαφωνία μας γύρω από αυτό το θέμα και αναλύσαμε τους λόγους που διαφωνούμε. Εξηγήσαμε ότι δεν μπορεί να επιχορηγείται ή να ενισχύεται μια χώρα η οποία είτε κατέχει μέρος εδάφους κράτους - μέλους είτε απειλεί κράτη - μέλη της ΕΕ με εμπόλεμες προσεγγίσεις, και θα έλεγα ότι η θέση μας έγινε κατανοητή», πρόσθεσε.
«Βεβαίως, θέλω να είμαι σαφής και ειλικρινής ότι δεν έχουμε πάρει σαφείς απαντήσεις γύρω από αυτό το θέμα. Όμως, πρέπει να τονίσω και πρέπει να σταθώ στην δήλωση την οποία έκανε πριν περίπου 10 μέρες ο κ. Αντόνιο Κόστα, ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, όπου με σαφήνεια δήλωσε ότι δεν μπορεί να επιχορηγηθεί ή να συμμετέχει σε αυτό τον κανονισμό τρίτη χώρα η οποία απειλεί ή είναι εν δυνάμει, αν θέλετε, εχθρός κρατών μελών της ΕΕ», υπογράμμισε ο Υπουργός Άμυνας, συμπληρώνοντας ότι συζητήθηκαν και «επιμέρους θέματα σε ό,τι αφορά την ανάληψη της Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ από μέρους της Κυπριακής Δημοκρατίας και εκφράσαμε τη βεβαιότητά μας για την επιτυχή αυτή Προεδρία της Κυπριακής Δημοκρατίας».
Όσον αφορά τη χρηματοδότηση που αντιστοιχεί στην Κύπρο από το SAFE, ο Υπουργός έκανε λόγο για €1,2 εκατ. περίπου σε ορίζοντα πενταετίας. «Θεωρώ ότι θα έχουμε τη δυνατότητα μέσα από αυτά τα λεφτά να ενισχύσουμε ακόμα περισσότερο την αμυντική μας θωράκιση και βεβαίως να ενισχύσουμε την αποτρεπτική μας ισχύ», πρόσθεσε. «Είμαστε ένα ειρηνικό κράτος. Είμαστε ένα κράτος το οποίο έχει καθήκον και υποχρέωση εναντίον των πολιτών του και του λαού του να τους προστατεύσει από τους κινδύνους που επικρατούν, όχι μόνο από την Τουρκία και το κατεχόμενο μέρος της Κύπρου, αλλά και από άλλες καταστάσεις που δημιουργούνται στην περιοχή», και ως εκ τούτου «θα προσπαθήσουμε, πάντοτε μέσα στα πλαίσια των ισορροπιών και με τα δημόσια οικονομικά, διότι ο κανονικός SAFE ταυτίζεται και με τα δημόσια οικονομικά των κρατών μελών, και σε συνεννόηση και με το Υπουργείο Οικονομικό θα κρατήσουμε αυτές τις ισορροπίες, που την ίδια ώρα θα ενισχύουμε την άμυνα μας και την ίδια ώρα έχουμε καλές επιδόσεις στο ΑΕΠ».
Ερωτώμενος για τα θέματα προτεραιότητας στον τομέα άμυνας, ο Υπουργός αναγνώρισε ότι τα θέματα άμυνας και ασφάλειας πλέον είναι ψηλά στην ατζέντα της ΕΕ. «Στα πλαίσια αυτής της προτεραιότητας που θέτει η ΕΕ, εμείς δηλώσαμε με κάθε σαφήνεια και με ξεκάθαρο τρόπο ότι θα πρέπει η ΕΕ να αντιληφθεί πλήρως ότι θα πρέπει να στηριχτεί στα δικά της πόδια και στις δικές της δυνάμεις γύρω από τα θέματα τα οποία αφορούν την ασφάλεια των κρατών μελών, και δεν πρέπει να στηρίζεται μόνο στο ΝΑΤΟ αλλά και στην ίδια την Ένωση γύρω από αυτά τα θέματα», ενώ επανέλαβε την άποψη της Κυπριακής Δημοκρατίας και για την κοινή ευρωπαϊκή άμυνα και για τον ευρωστρατό και για όλα όσα ζητήματα αφορούν την ασφάλεια της Ένωσης των 27.
Σχετικά με την προσέγγιση 360° που ζήτησε ήδη ο Έλληνας Πρωθυπουργός στην άτυπη Σύνοδο Κορυφής της Κοπεγχάγης, ο Υπουργός αναγνώρισε ότι τα drones είναι τα πιο δημοφιλή οπλικά συστήματα που υπάρχουν αυτή τη στιγμή στον πλανήτη και στην αγορά «και θα πρέπει και εμείς, όχι μόνο ως Κυπριακή Δημοκρατία, αλλά ως Ευρωπαϊκή Ένωση, να προσαρμοστούμε στις νέες συνθήκες και στα νέα δεδομένα και να γίνουμε πρωτοπόροι γύρω από αυτό το οπλικό σύστημα, το οποίο θα πρέπει να εκσυγχρονίσουμε όσο το δυνατό περισσότερο για να αποτελεί ασπίδα προστασίας των κρατών μελών της Ένωσης και της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας».
Σχετικά με την επικέντρωση των προτάσεων της Επιτροπής στην Ανατολική Πτέρυγα, χωρίς να γίνεται λόγος για την Νοτιοανατολική Πτέρυγα, ο Υπουργός Πάλμας τόνισε πως η Κύπρος «κατανοεί πλήρως τους φόβους και τις ανησυχίες που υπάρχουν από διάφορα κράτη - μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης από τον κίνδυνο της Ρωσίας, και την ίδια ώρα αναδείξαμε και εμείς τα προβλήματα και την πολιτική και γεωπολιτική ρευστότητα που υπάρχει στην Ανατολική Μεσόγειο, όπου κράτος - μέλος της Ένωσης, δηλαδή η Κυπριακή Δημοκρατία, θα πρέπει να έχει έναν ρόλο αναβαθμισμένο για να μπορεί να διαδραματίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στις καταστάσεις που δημιουργούνται στην περιοχή».
Ο Υπουργός πρόσθεσε ότι ο ρόλος της Κύπρου ήταν πολύ σημαντικός και νευραλγικός σε θέματα ανθρωπιστικά και ειρηνευτικών αποστολών το προηγούμενο διάστημα στην περιοχή. «Νομίζω και οι Ευρωπαίοι έχουν κατανοήσει ότι η Κύπρος μπορεί να διαδραματίσει ένα αναβαθμισμένο ρόλο και θεωρώ ότι θα επενδύσουν προς αυτή την κατεύθυνση» είπε.
Όσον αφορά τη νέα στενότερη συνεργασία των Υπουργών Άμυνας στο επίπεδο των 27, ο Υπουργός ζήτησε «να μην περιοριστούμε στους παράλληλους μονολόγους ή αν θέλετε να προσαρμόζουμε τα συμφέροντα της Ένωσης αναλόγως με τα συμφέροντα τα κρατικά τα οποία έχουμε ένα έκαστο από τα μέλη, και θα έλεγα ότι θα πρέπει να προχωρήσουμε από τη θεωρία στην πράξη για να δούμε το σύνολο των συμφερόντων των κρατών μελών και της ασφάλειας των κρατών μελών».
ΚΥΠΕ
