Βήμα στο δημοσιονομικό κενό και την κοινωνική εξαθλίωση ή θα ξυπνήσουν τα άγρια ένστικτα της επιβίωσης που έκαναν την Αμερική μεγάλη σε άλλες εποχές;
Το Κογκρέσο των ΗΠΑ ενέκρινε το δημοσιονομικό νομοσχέδιο που προωθούσε ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ και αφορά φοροελαφρύνσεις και περικοπές δαπανών, γνωστό και ως το «ωραίο και μεγάλο» νομοσχέδιο. Ο νόμος εκτιμάται ότι θα αυξήσει το χρέος των ΗΠΑ κατά περισσότερα από 3 τρισ. δολάρια μέσα στην επόμενη δεκαετία, θα φοροαπαλλάξει σημαντικά τους πολύ πλούσιους και θα περικόψει κοινωνικά προγράμματα όπως το Medicaid, την ασφαλιστική κάλυψη υγείας για εκατομμύρια ηλικιωμένους και φτωχούς Αμερικανούς. Υπόσχεται ωστόσο, να κάνει την Αμερική μεγάλη, παρά το ρίσκο και τους κινδύνους.
Πρωταρχικός κίνδυνος είναι για το κόστος του χρέους αλλά και την εξυπηρέτησή του, με τους Moody's να υποβαθμίζουν την πιστοληπτική ικανότητα των ΗΠΑ μόλις τον προηγούμενο μήνα. Με άλλα λόγια, υπάρχουν σκιές για το χρέος των ΗΠΑ, αλλά και σοβαρές φωνές που υποστηρίζουν πως με αυτά τα δεδομένα, τα νούμερα για το χρέος δεν βγαίνουν.
Και είναι ένα να μην βγαίνουν για την Κύπρο και την Ελλάδα που δεν είναι συστημικές χώρες και άλλο όταν μιλάμε για τις ΗΠΑ, που όντως έχουν την ικανότητα να χορέψουν τις αγορές πεντοζάλι όπως έλεγε το 2015 για την Ελλάδα τότε υπουργός Οικονομικών, Γιάνης Βαρουφάκης. Υπάρχει δηλαδή περίπτωση να αθετήσουν και οι ΗΠΑ το χρέος τους, όταν μάλιστα την επόμενη δεκαετία ο νέος νόμος εκτιμάται ότι θα αυξήσει το χρέος τους κατά περισσότερα από 3 τρισ. δολάρια; Θα τολμήσουν οι αγορές να την πέσουν στις ΗΠΑ, όπως έκαναν στο Ηνωμένο Βασίλειο με τον παρόμοιας φιλοσοφίας «μίνι προϋπολογισμό» της Λιζ Τρας;
Και τι θα γίνει στο εσωτερικό των ήδη βαθιά διχασμένων ΗΠΑ. Πώς θα αντιδράσουν τα 12 εκ. των πολιτών που χάνουν πρόσβαση στο Medicaid και τα δύο εκατομμύρια που δεν θα λάμβαναν κουπόνια για σίτιση; Πώς θα αντιδράσουν τα 40 εκ. πολιτών που θα δουν κάποιο από τα επιδόματα που λαμβάνουν από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση να καταργείται; Και αυτά σε μια χώρα με ήδη τεταμένο πολιτικό και κοινωνικό σκηνικό και το στρατό στους δρόμους. Θα δεχτούν οι πιο ευάλωτοι Αμερικανοί να αποτελέσουν το «λίπασμα» για να γίνει η Αμερική ξανά μεγάλη, όπως υπόσχεται ο Αμερικανός Πρόεδρος ή θα πάμε σε ακόμη μεγαλύτερες κοινωνικές ταραχές και νέες ζημιές και στην οικονομία. Θα βγουν στους δρόμους και οι σχετικά εύποροι Αμερικανοί που θα δουν τις φοροαπαλλαγές που θα λάβουν, που μπορεί και να φτάνουν σε μερικές χιλιάδες δολάρια στην καλύτερη, να πηγαίνουν για να πληρωθούν οι δασμοί στα εισαγόμενα προϊόντα;
Στον αντίποδα, οι υποστηρικτές του νόμου, θεωρούν πως οι φοροαπαλλαγές σε συνδυασμό με τους δασμούς θα δώσουν ώθηση στην οικονομία και θα δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας. Πως οι ΗΠΑ παρα-έγιναν σοσιαλδημοκρατικές πρώτα με τον Ομπάμα και στη συνέχεια μέσα στην πανδημία και τον Μπάιντεν και πως οι μειώσεις σε κρατικές δαπάνες και φόρους, ταιριάζει περισσότερο στο DNA τους. Πως το ρίσκο αξίζει για τις αποδόσεις που μπορεί να φέρει και πως οι περικοπές θα ξυπνήσουν τα ένστικτα επιβίωσης ακόμη και των ευάλωτων, ώστε να αυξήσουν τα εισοδήματά τους και να αναπληρώσουν τα όσα χάνουν από τα επιδόματα.
Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, σε αυτά ποντάρει και δεν διστάζει να υποσχεθεί στους πολίτες πως το νομοσχέδιο θα απογειώσει την οικονομία της χώρας σαν «πύραυλος». Όπως και πολλοί υποστηρικτές του νομοσχεδίου στις ΗΠΑ, που θεωρούν πως η χώρα χρειάζεται ένα ισχυρό ταρακούνημα αν θέλει να διατηρήσει τον ηγεμονικό της ρόλο στην παγκόσμια οικονομία και στη γεωπολιτική σκακιέρα. Πως τα επιδόματα, η ασφάλιση υγείας, οι χαμηλοί δασμοί στο εμπόριο και η ανάγκη για ολοένα και περισσότερους φόρους, αφαίρεσαν από τη δυναμική των ΗΠΑ και κοίμισαν τα «ένστικτα επιβίωσης» που καθιστούν την Αμερική μοναδική περίπτωση χώρας. Ετοιμαστείτε λοιπόν για ενδιαφέρουσες εποχές, για όλους μας.