«Θρησκεία και fake news» του Διονύση Διονυσίου

 

Ποιες είναι οι επιπτώσεις των fake news στον χώρο της θρησκείας και πώς κατ' επέκταση επηρεάζουν την κοινωνία, την πολιτική, ακόμα και τις διακρατικές σχέσεις;

Κάποιοι διαλεκτικοί και μαρξιστές φιλόσοφοι υποστηρίζουν ότι οι ψευδείς ειδήσεις στον χώρο της θρησκείας δεν είναι καινοφανές φαινόμενο, αφού η ίδια η θρησκεία και η συνεπαγόμενη πίστη σε κάποιους θεούς είναι ούτως ή άλλως a fundamentis fake news.

Από την άλλη και πέρα από υπαρξιακά και φιλοσοφικά ερωτήματα, είναι παραδεκτό ότι οι θρησκείες αποτέλεσαν και αποτελούν έναν από τους ισχυρότερους κινητήριους μοχλούς της Ιστορίας, αφού ανέδειξαν κινήματα, ηγέτες, παρήγαγαν πολιτική και διαμόρφωσαν ολόκληρες κοινωνίες.

Πώς επηρεάζουν;

Υπάρχουν fake news στη θρησκεία; Οι πολύ θρησκόληπτοι είναι πιο επιρρεπείς στις ψευδείς ειδήσεις σύμφωνα με δύο έρευνες του 2018 που έγιναν από τους ερευνητές του MIT, του Yale και άλλων κορυφαίων πανεπιστημίων. Οι έρευνες με τίτλο «Belief in Fake News is Associated with Delusionality, Dogmatism, Religious Fundamentalism, and Reduced Analytic Thinking» (Η πίστη στις ψευδείς ειδήσεις συνδέεται με τις παραισθήσεις, τον θρησκευτικό φονταμενταλισμό και τη μειωμένη αναλυτική σκέψη) και δείγμα 900 ανθρώπων οδηγούν αβίαστα στην εξαγωγή ενός συμπεράσματος: Ότι «όσοι πιστεύουν σε θεωρίες συνωμοσίας, όσοι είναι δογματικοί, φονταμενταλιστές είναι πολύ πιο πιθανό να πιστέψουν σε fake news και θεωρίες συνωμοσίας". Αυτό μπορεί κάποιος να το διαπιστώσει εύκολα παρακολουθώντας απλώς την επικαιρότητα της Κύπρου:

* Οι εθνικιστές θεωρούν ότι το σύμπαν συνωμοτεί εναντίον της Κύπρου. Ο ΟΗΕ και οι μεσολαβητές του στο Κυπριακό, η ΕΕ, τα Υπουργεία Εξωτερικών του κόσμου όλου στρέφονται εναντίον μας. Όλοι αντιτάσσονται στην επιβίωση του κυπριακού ελληνισμού, όλοι είναι πράκτορες της Τουρκίας. Πραγματικά δεν θυμάμαι πόσους διαπραγματευτές του ΟΗΕ αποπέμψαμε τα τελευταία χρόνια με την κατηγορία του πράκτορα ή του σπιούνου των Illuminati και της νέας τάξης.

* Οι θρησκόληπτοι της Κύπρου τάχθηκαν εναντίον των εμβολιασμών, αφού υπάρχει κίνδυνος μετάλλαξης του DNA, κάτι το οποίο αποτελεί παρέμβαση στο έργο του Θεού που έπλασε τον άνθρωπο. Διαμαρτύρονται επίσης και παραβιάζουν το μέτρο του περιορισμού του αριθμού πιστών σε ναούς και σε τελετές διότι αυτό αποτελεί σχέδιο αποχριστιανισμού των Ελλήνων της Κύπρου, κυρίως όμως συνιστά άνευ όρων παράδοσή μας στον διάβολο, αν κρίνουμε από τις αντιδράσεις σε σχέση με το τραγούδι που θα εκπροσωπήσει τη χώρα μας στη Γιουροβίζιον.

Θύματα

Όπως αποδεικνύεται μέσα από την Ιστορία οι θρησκόληπτοι - εθνικιστές είναι κατά κύριο λόγο θύματα των ιερατείων των θρησκειών, τα οποία χρησιμοποίησαν και χρησιμοποιούν κατά κόρον ψευδείς χαλκευμένες ειδήσεις για να ελέγχουν, να καθοδηγούν και κυρίως για να αποσπούν χρήματα από τους πιστούς.

Κατά την αρχαιότητα -λόγω και της συναισθηματικής απόστασης που μας χωρίζει- το φαινόμενο των θρησκευτικών fake news, μέσω των οποίων επιχειρείτο από διάφορα ιερατεία η χειραγώγηση των μαζών, ήταν πολύ πιο ευδιάκριτο.

Οι ιερείς της αρχαιότητας ήταν ασυναγώνιστοι. Χρηματοδοτούσαν ακόμα και την επιστημονική έρευνα και επωφελούνταν από την τελευταία λέξη της τεχνολογίας της εποχής τους για να σκηνοθετήσουν εντυπωσιακές παραστάσεις στους ναούς τους. Ο Ήρων ο Αλεξανδρεύς (75 μ.Χ.) ήταν ένας Έλληνας μηχανικός, γεωμέτρης και εφευρέτης, του οποίου η πιο διάσημη εφεύρεση ήταν η αιολόσφαιρα, η πρώτη δηλ. ατμομηχανή στην παγκόσμια Ιστορία. Υπήρξε διευθυντής της περίφημης Ανώτατης Τεχνικής Σχολής της Αλεξάνδρειας, το πρώτο πολυτεχνείο που είχε ιδρυθεί για μηχανικούς. Λέγεται ότι ακολουθούσε τη θεωρία των ατόμων και τη Μηχανική Σύνταξη του Φίλωνος, ενώ οι ιδέες του Κτησιβίου ήταν βάση για κάποια από τα έργα του. Προφανώς για να βγάζει επιπλέον εισόδημα άρχισε να συνεργάζεται με το ιερατείο των δωδεκαθεϊστών οι οποίοι έβλεπαν ότι χάνουν πελάτες από το ποίμνιό τους που γίνονταν χριστιανοί. Έτσι χρηματοδοτούσαν τον Ήρωνα να εφευρίσκει θαύματα.

Ο βωμός με τα αγάλματα που χόρευαν ήταν το αγαπημένο κόλπο του Ήρωνος, ένας συνδυασμός μηχανικής και θυσίας. Η φωτιά τού βωμού ήταν πηγή ενέργειας για τις μηχανές του. Ο βωμός ήταν διάφανος από γυαλί ή κέρατο. Όταν η φωτιά άναβε, τα αγάλματα των αρχαίων θεών έμοιαζαν να χορεύουν, με τους πιστούς να είναι σίγουροι ότι πρόκειται περί θαύματος. Ο Ήρων φρόντιζε ώστε οι πύλες να ανοίγουν αυτόματα μόλις γινόταν η θυσία στον βωμό. Μια συσκευή ήταν φτιαγμένη έτσι ώστε μόλις άναβε η φωτιά στον βωμό να ανοίγουν οι πύλες. Έκλειναν όταν ολοκληρωνόταν η θυσία. Οι αυτόματες πόρτες βασίζονταν σε απλή μηχανική, αλλά ενίσχυαν την εξουσία και το κύρος των ιερέων. Καθώς ο ιερέας άναβε τον βωμό θερμαινόταν ο αέρας μέσα σε σωλήνα από κάτω. Κατά τη διάρκεια των θυσιών ο Ήρων είχε και ρεπερτόριο για παραγωγή βροντών με τις οποίες το κοινό εντυπωσιαζόταν ιδιαίτερα, αυξάνοντας τις εισφορές προς τον ναό.

Οι χριστιανοί

Με την επικράτηση του χριστιανισμού και τον διωγμό των φιλοσόφων και των επιστημόνων δεν οπισθοδρόμησαν μόνο οι επιστήμες, αλλά και οι μηχανουργίες των ιερέων στους ναούς. Έτσι πλέον οι ιερείς της νέας θρησκείας, του χριστιανισμού, υστερούσαν πολύ σε τεχνολογική υποστήριξη έναντι των παλαιότερων δωδεκαθεϊστών συναδέλφων τους. Αναγκαστικά κατέφυγαν σε απλά και πρωτόγονα κόλπα για να προσελκύουν το ποίμνιό τους. Για παράδειγμα χρησιμοποιούσαν βυσσινάδα για να εμφανίζουν κλαίουσες τις εικόνες της Παναγίας. Τα δάκρυα της Παναγίας ήταν προειδοποίηση ότι η στενοχώρια της Παναγίας ενδέχεται να φέρει δεινά, οπότε οι ιερείς έπρεπε να προσευχηθούν με το αζημίωτο για να ζητήσουν το έλεος του Θεού. Στη συνέχεια το χριστιανικό ιερατείο ανακάλυψε τα λείψανα διαφόρων αγίων, τα οποία περιέφεραν από περιοχή σε περιοχή με τους πιστούς να προσκυνούν και να καταθέτουν τον οβολό τους. Το κεφάλαιο "λείψανα αγίων'' έχει πάρει τερατώδεις διαστάσεις. Ολόκληρα λείψανα αμφισβητούμενης προέλευσης, πόδια, χέρια, δάχτυλα, νύχια, μαλλιά... Σήμερα υπάρχουν δύο κάρες του αποστόλου Λαζάρου, μία στη Λάρνακα και μία στη Μασσαλία. Εκτός κι αν ο Λάζαρος ήταν δικέφαλος ή μία από τις δύο δεν είναι αληθινή.

Στην πορεία οι χριστιανοί έγιναν πιο εφευρετικοί, στήνοντας επιχείρηση γύρω από το Τίμιο Ξύλο: Τον σταυρό δηλαδή του Χριστού ο οποίος βρέθηκε από την Αγία Ελένη 300 περίπου χρόνια μετά τη σταύρωσή του, άθικτος κάτω από έναν σκουπιδότοπο στην Ιερουσαλήμ. Όπως αναφέρει σε εργασία του ο Anatole Frolow που εκδόθηκε από το Γαλλικό Ινστιτούτο Βυζαντινών Σπουδών στο Παρίσι το 1961, με τίτλο "Το λείψανον του Αληθούς Σταυρού. Έρευνες επί της εξελίξεως μίας λατρείας", σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του κόσμου σήμερα υπάρχουν κομμάτια αυτού του σταυρού. Μεγάλα κομμάτια του σταυρού υπάρχουν στην Κύπρο στο Σταυροβούνι και την Τόχνη, ένα πολύ μεγάλο κομμάτι στη Μονή Βατοπεδίου στο Άγιον Όρος, ενώ ο Anatole Frolow καταγράφει μερικές χιλιάδες αναφορές για τεμάχια του σταυρού κυρίως μετά τον 10ο αιώνα μ.Χ. Αν σε αυτά τα μεγάλα κομμάτια συνυπολογίσει κάποιος και τα εκατοντάδες χιλιάδες κομματάκια που υπό μορφή φυλαχτού φορούν από αιώνες έως σήμερα οι άνθρωποι, είναι λογικό να θεωρήσει κάποιος ότι ο σταυρός του Χριστού δεν ήταν αρκετός, απεναντίας για να καλυφθεί όλη αυτή η ξυλεία μάλλον χρειάστηκε ένα από τα δάση του Αμαζονίου.

Ιερή πορνεία

Στην αρχαιότητα οι ιερόδουλες ήταν πόρνες που προσφέρονταν από το ιερατείο για την εξυπηρέτηση πιστών, οι οποίοι πλήρωναν το αντίτιμο προς ενίσχυση του ναού. Στην Κύπρο στα Κλασικά και Ρωμαϊκά Χρόνια, κατά τις εορτές της Αφροδίτης, χιλιάδες νέες πρόσφεραν τις υπηρεσίες τους εν ονόματι της θεάς για να θησαυρίζουν οι ιερείς. Η τιμή είχε μια διακύμανση αναλόγως της ηλικίας της κάθε ιερόδουλης. Σήμερα αυτή η πρακτική έχει εγκαταλειφθεί, παραμένει ίσως ως ανάμνηση υπό τη μορφή του γνωστού ανεκδότου για την τελευταία Πόντια...

Στην αρχαιότητα πάντως όλες αυτές οι γυναίκες ήταν πεπεισμένες ότι πρόσφεραν ιερή υπηρεσία και ότι ενεργούσαν όπως πρόσταζε η θρησκεία. Οι χριστιανοί ιερείς τάχθηκαν εναντίον της πορνείας αλλά δεν λείπουν οι συνεχείς καταχρήσεις ακόμα και σήμερα. Όπου διάφοροι αθεόφοβοι μοναχοί εκμεταλλευόμενοι τη δεσπόζουσα θεολογική θέση τους παρενοχλούν νέες και νέους. Στη Βοστώνη πριν από μερικά χρόνια ξέσπασε ολόκληρο σκάνδαλο, το Βατικανό αναγκάστηκε να παραδεχθεί παρενοχλήσεις γυναικών μοναχών σε μοναστήρια και στην Κύπρο επικρατεί ουσιαστικά σκότος σε σχέση με τη δράση κάποιων μοναχών που εκμεταλλεύονται την αφέλεια των πιστών. Οι οποίοι μπαίνουν στα σπίτια δήθεν για να εξομολογήσουν παιδιά, υπό την ανοχή ακόμα και των γονιών αφού τους θεωρούν ανθρώπους του Θεού. Στην Κύπρο η πιο επίκαιρη ψευδής είδηση είναι η "αγιοσύνη" που πωλούν διάφοροι επιτήδειοι μοναχοί για να αποκομίζουν κυρίως χρήμα από τους ευκολόπιστους.

Ένα συνέδριο

Τον Μάιο του 2019 πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη ένα διήμερο συνέδριο με τίτλο «Fake News & Εκκλησία: Όταν η αλήθεια δοκιμάζεται στον φυσικό της χώρο», που διοργάνωσαν τα Τμήματα Θεολογίας και Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

«Δεν είναι η θρησκεία αυτή που επηρεάζει τη δημιουργία των fake news. Είναι το πολιτικό, κοινωνικό, πολιτισμικό μοντέλο που επηρεάζει τη δημιουργία και την αναπαραγωγή τους και ως τέτοιο εισβάλλει και αποικιοποιεί και το κομμάτι της θρησκείας» εκτίμησε ο αναπληρωτής καθηγητής Χρήστος Τσιρώνης του Τμήματος Θεολογίας του ΑΠΘ μιλώντας ενώπιον των συνέδρων.

Από την άλλη ίσως θα έπρεπε να ρωτήσει κάποιος τον καθηγητή Τσιρώνη πόσο αυτό το πολιτικό, κοινωνικό, πολιτισμικό μοντέλο που εμφανίζουν σήμερα χώρες όπως η Ελλάδα και η Κύπρος έχει διαχρονικά και ανεπανόρθωτα εμβολιαστεί από τη θρησκεία. Η οποία θρησκεία διά των ταγών της διατηρεί τους τελευταίους 10 αιώνες εθναρχικό ρόλο, με την υπερσυντηρητική παρουσία της να είναι καταλυτική στη διαμόρφωση της πολιτικής συνείδησης των Ελλήνων.

Το αποστεωμένο της δόγμα, τα θαύματα, οι προφητείες και κυρίως τα οικονομικά συμφέροντα της Εκκλησίας καθόρισαν εν πολλοίς την πορεία ενός έθνους. Σκοτώνοντας την ελληνική οικουμενική και φιλέρευνη σκέψη, κατόρθωσαν να δημιουργήσουν μια πανστρατιά ανόητων εθνικιστών και θρησκόληπτων μουτζαχεντίν. Όλοι αυτοί, χωρίς παιδεία και χωρίς κριτική σκέψη, νομοτελειακά ψηφίζουν απατεώνες πολιτικούς, λατρεύουν σώβρακα και φανέλες ποδοσφαιριστών, κλίνουν ευλαβικά το γόνυ και προσκυνούν λείψανα αγίων, ιερά άμφια και ξεθωριασμένες παντόφλες.