Ας ξεκινήσουμε με κάποιες βασικές πληροφορίες: η νήσος Κύπρος, με σχήμα που παραπέμπει σε ηλεκτρική κιθάρα όταν τη δούμε από ψηλά, έχει έκταση 9,251 τετραγωνικών χιλιομέτρων και είναι το τρίτο μεγαλύτερο νησί της Μεσογείου. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, η νήσος Κύπρος αποτελεί ένα γεωλογικό θαύμα παγκόσμιας εμβέλειας, καθώς δημιουργήθηκε από τη βύθιση της αφρικανικής τεκτονικής πλάκας (βλέπε οροσειρά Τροόδους) κάτω από την ευρασιατική τεκτονική πλάκα (βλέπε οροσειρά Πενταδακτύλου). Όπως είναι γνωστό, η νήσος Κύπρος, ως σημαντική πηγή εξαγώγιμου χαλκού κατά την αρχαιότητα, έδωσε το όνομά της στη λατινική ονομασία του χαλκού (aes cuprum – copper).
Η πανέμορφη νήσος Κύπρος, με πετρώματα ηλικίας τουλάχιστον 90 εκατομμυρίων ετών, έχει την ατυχία να κατοικείται τα τελευταία μόλις 75 χρόνια από ανθρώπους που ήθελαν (και θέλουν) ντε και καλά να την διαιρέσουν σε κάμποσα γεωγραφικά κομμάτια για να μπορούν να την εξουσιάζουν και να την εκμεταλλεύονται ανενόχλητα. Εδώ και 65 χρόνια, κάποια από τα ονόματα με τα οποία έχει γίνει γνωστή η νήσος Κύπρος είναι Κυπριακή Δημοκρατία, παρακράτος, ψευδοκράτος, Τουρκική Δημοκρατία Βορείας Κύπρου, προτεκτοράτο Ρώσων και Εβραίων, Ελληνοκυπριακή Διοίκηση, πλυντήριο βρώμικου χρήματος, και Κυρίαρχες Αγγλικές βάσεις.
Λόγω αυτού του ανησυχητικού φαινομένου των πολλών ονομάτων και παρατσουκλιών που έχουν δοθεί στη νήσο Κύπρο από το 1960 μέχρι σήμερα, φαινόμενο που περισσότερο παραπέμπει σε σοβαρή διαταραχή ταυτότητας παρά σε φυσιολογική εξέλιξη, πλέον οι κάτοικοι και οι επισκέπτες αυτού του νησιού δεν αντιλαμβάνονται το ίδιο πράγμα όταν ακούνε ή όταν λένε τη λέξη «Κύπρος». Όσοι παραμένουν λογικοί και ιστορικά ενημερωμένοι, αντιλαμβάνονται ότι «Κύπρος» είναι ακόμη ολόκληρη η στεριά που βρέχεται από τη Μεσόγειο θάλασσα (στο παρελθόν γνωστή και ως Τέθυς), εδώ και τουλάχιστον 1 εκατομμύριο χρόνια.
Παραδόξως, αν και υπάρχει εξήγηση, κάποιοι θεωρούν ότι «Κύπρος» είναι μόνο ό,τι βρίσκεται νοτίως της πράσινης γραμμής (με ή χωρίς τις στρατιωτικές βάσεις που ελέγχει το Ηνωμένο Βασίλειο). Αυτοί οι «κάποιοι» περιλαμβάνουν, δυστυχώς, και όσους έχουν εξουσία και ευθύνη να διαφημίζουν τη νήσο Κύπρο στο εσωτερικό και στο εξωτερικό, για σκοπούς προσέλκυσης τουρισμού. Σε αμέτρητες ιστοσελίδες που διαφημίζουν την «Κύπρο», οι πληροφορίες αφορούν μόνο ό,τι υπάρχει νοτίως της πράσινης γραμμής, ωσάν και το υπόλοιπο κομμάτι του νησιού να έχει δια μαγείας εξαφανιστεί. Το ίδιο ισχύει και για τα ΜΜΕ, που πολύ συχνά παρουσιάζουν ειδήσεις για την «Κύπρο» αλλά αναφέρονται μόνο σε ό,τι υπάρχει νοτίως της πράσινης γραμμής.
Πώς δημιουργήθηκε αυτή η παρανόηση; Η κρίση ταυτότητας που χαρακτηρίζει τους κατοίκους του νησιού για τουλάχιστον 100 χρόνια (από τότε που άρχισαν να καταρρέουν οι αυτοκρατορίες ανά το παγκόσμιο και εντάθηκαν οι εθνικιστικοί παροξυσμοί), αλλά ειδικά τα τελευταία 65, έχει σίγουρα παίξει το ρόλο της. Το ίδιο ισχύει και για τη συνειδητή και υποσυνείδητη καλλιέργεια της διχοτόμησης της πανέμορφης νήσου Κύπρου από το 1964 και εντεύθεν (υπό την κάλυψη του «δικαίου της ανάγκης»), και της ιδέας του «εμείς ποδά τζαι τζιείνοι ποτζιεί» (αγαπημένη ατάκα όσων δεν θα ήθελαν να χάσουν τα πλούσια οφέλη που τους χαρίζει η καρέκλα εξουσίας τους).
Όμως, επιτέλους άρχισε να αχνοφαίνεται μια ηλιακτίδα αλλαγής! Μέσω ραδιοφωνικών διαφημίσεων, μια γνωστή εταιρεία που κάνει delivery φαγητού, μας ενημερώνει ότι παραδίδει «σε όλη την Κύπρο» (άρα αυτό, λογικά, περιλαμβάνει την Κερύνεια και τη Μόρφου), ενώ μέσω της νέας εφαρμογής για τα δρομολόγια λεωφορείων, που προωθεί με διαφήμιση του το Υπουργείο Μεταφορών, πλέον μπορούμε να πάμε με το λεωφορείο «σε όλο το νησί, απ’ άκρη σ’ άκρη»! Ετοιμαστείτε, λοιπόν, να μετακινηθείτε με τα δημόσια λεωφορεία από τη Λεμεσό στην Καρπασία και από την Αμμόχωστο στην Κερύνεια και να γλυτώσετε την ταλαιπωρία μερικών ωρών οδήγησης!
*Η Χάρις Χαραλάμπους είναι Ψυχολόγος, Εκπαιδεύτρια