Γιώργος Κουμουλλής*
Την ευχή «να συνεχίσουμε να ενισχύουμε την Εθνική Φρουρά ώστε να προχωρήσουμε» στην απελευθέρωση του τόπου, εξέφρασε ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Γεώργιος, μετά το πέρας της στρατιωτικής παρέλασης της 1ης Οκτωβρίου, επέτειο της ανεξαρτησίας της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ο Προκαθήμενος της Εκκλησίας της Κύπρου δεν αναφέρεται στον αποτρεπτικό ρόλο της Εθνικής Φρουράς αλλά της αποδίδει κάποιον άλλο στόχο -εκείνο της εκδίωξης των Τούρκων. Αφού ηττηθούν οι Τούρκοι, θα καταργηθεί το δικοινοτικό κράτος, οπότε οι Τ/Κ θα είναι απλά μια μειονότητα. Μελλοντικά, τίποτε δεν θα μπορέσει να εμποδίσει την ένωση αφού θα εφαρμοστεί η αρχή «ένας άνθρωπος, μία ψήφος».
.Δυστυχώς οι δηλώσεις του Αρχιεπισκόπου βρίσκουν μεγάλη απήχηση κυρίως, φυσικά, στους ακροδεξιούς που οραματίζονται ένα ενιαίο κράτος και στους εύπιστους πιστούς. Ακόμα και ο ΠτΔ , επηρεασμένος από τον «εθνικό παλμό» του Αρχιεπισκόπου, δήλωσε την 1η Οκτωβρίου ότι στόχος μας είναι να απελευθερώσουμε τα κατεχόμενα. Και το πιο ανησυχητικό είναι που στη φετινή παρέλαση για την 1η Οκτωβρίου κάποιοι στρατιώτες φώναζαν εθνικιστικά συνθήματα όπως: «Θα μπούμε στο Καρπάσι» και «Όρκος απαράβατος - Λευτεριά ή Θάνατος». Μεγαλύτερο δώρο για την προπαγάνδα του Ερντογάν και του Τατάρ δεν μπορούσε να υπάρξει.
Την ενίσχυση αυτής της παρανοϊκής, πολεμοχαρούς και εθνικά επικίνδυνης ρητορικής είχε, αναμφισβήτητα, η πρόσφατη προμήθεια από την ΚΔ του ισραηλινού συστήματος Barak MX, που φημολογείται ότι είναι ένα εκ των προηγμένων αντιαεροπορικών συστημάτων στον κόσμο. Η έλευση του Barak MX έχει συσκοτίσει το γεγονός ότι η Τουρκία, συγκρινόμενη στρατιωτικά με την Κύπρο (και με τα Barak MX ακόμα), είναι ένας πελώριος γίγαντας. O Αρχιεπίσκοπος και οι συν αυτώ παρατρεχάμενοι δεν αντιλαμβάνονται ότι οι λόγοι που Τούρκοι αξιωματικοί δεν απολαμβάνουν το καφέ τους ανέμελα στο λιμανάκι της Πάφου δεν είναι στρατιωτικοί αλλά πολιτικοί. Αν ζούσε σήμερα στην Κύπρο ο Αίσωπος, θα είχε θαυμάσιο υλικό να γράψει ακόμα ένα παραμύθι. Θα φανταζόταν την Τουρκία σαν τίγρη και την Κύπρο σαν σκίουρο που ζουν πλάι - πλάι. Μια μέρα, θα μας αφηγείτο ο διάσημος μυθοποιός, ο σκίουρος προμηθεύτηκε από ένα άλλο ζώο μια σφενδόνη την οποία η τίγρης, κακώς, θεώρησε επικίνδυνη για την ύπαρξή της. Τελικά η τίγρης επιτέθηκε του σκίουρου... τα ευκόλως εννοούμενα αποτελέσματα παραλείπονται. Το επιμύθιο είναι όταν είσαι μικρός και οι σχέσεις σου με έναν γείτονα-γίγαντα βρίσκονται επί ξυρού ακμής, δεν καταφεύγεις σε πολεμική σύγκρουση αλλά στην έξυπνη διπλωματία. Μια τέτοια διπλωματία προϋποθέτει ισχυρές επικοινωνιακές δεξιότητες, πολιτισμική ευαισθησία, εξαιρετικές διαπραγματευτικές ικανότητες και στρατηγική σκέψη, σε συνδυασμό με προσωπικές ιδιότητες, όπως εντιμότητα, ακεραιότητα, προσαρμοστικότητα, ανθεκτικότητα και υπομονή. Αν αυτό εμπεδωθεί στα μυαλά των ηγετών μας, θα ανατείλουν καλύτερες μέρες για την Κύπρο.
Η Τουρκία ήδη έχει δηλώσει ότι τα Βarak ΜΧ δεν είναι ένα αμυντικό σύστημα, αλλά ένα εργαλείο επιθετικής λειτουργίας που χρησιμοποιείται από έναν στρατηγικό αντίπαλο, το Ισραήλ, στα σύνορά της
Μπορεί το αντιαεροπορικό σύστημα Barak MX να αναβαθμίζει σημαντικά την αεράμυνα της Κυπριακής Δημοκρατίας αλλά υπάρχουν πολλοί παράμετροι που πρέπει να ληφθούν υπόψη. Αν η Τουρκία, ό μη γένοιτο, αποφασίσει να επιτεθεί της Κύπρου, θα το κάνει διά ξηράς για να αποφύγει το Βarak ΜΧ. Η Κύπρος δεν μπορεί να κάνει θαύματα μπροστά σε έναν στρατό που με την επιστράτευση φθάνει τα 3.300.000. Υπάρχει ο ορατός κίνδυνος να μετατραπεί η Κύπρος σε μια νέα Γάζα. Όσοι «τυχεροί» γλυτώσουν από τον θάνατο, πού θα πάνε; Μήπως στην Ελλάδα όπου κατέφυγαν οι Μικρασιάτες πρόσφυγες το 1922; Αν η Ιστορία είναι η σύμβουλός μου, τότε στη μιζέρια θα πρέπει να προστεθεί και ο εξευτελισμός. Στο βιβλίο «Έλληνες πρόσφυγες μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή», η Έλενα Λαγούδη γράφει: «Ιδωμένοι ως ξένοι από τους ντόπιους, οι Μικρασιάτες πρόσφυγες ενέπνεαν αισθήματα φόβου, αηδίας, μίσους και απέχθειας. Η θέα της εξαθλίωσης, του στοιβάγματος σε καράβια, σε λιμάνια και μετά σε προσφυγικούς καταυλισμούς, λειτουργούσε απωθητικά για τους 'γηγενείς'».
Απ΄ό,τι διαβάζω στο διαδίκτυο, το προηγμένο ραντάρ του Βarak ΜΧ που θα το χειρίζονται Ισραηλινοί. Παρέχει επίσης σημαντικές δυνατότητες συλλογής πληροφοριών, επιτρέποντας την παρακολούθηση σε βάθος του εναέριου χώρου της Τουρκίας και την ενημέρωση σε πραγματικό χρόνο για πιθανές απειλές. Η Τουρκία ήδη έχει δηλώσει ότι τα Βarak ΜΧ δεν είναι ένα αμυντικό σύστημα, αλλά ένα εργαλείο επιθετικής λειτουργίας που χρησιμοποιείται από έναν στρατηγικό αντίπαλο, το Ισραήλ, στα σύνορά της. Αυτό εγκυμονεί θανάσιμους κινδύνους για την Κύπρο. Οι σχέσεις Τουρκίας-Ισραήλ είναι ήδη τεταμένες λόγω του πολέμου στη Γάζα. Η μεν Τουρκία υποστηρίζει τη Χαμάς που τη θεωρεί πατριωτική οργάνωση, το δε Ισραήλ έβαλε στόχο να εξουδετερώσει πλήρως τη Χαμάς. Αν εκραγεί πόλεμος μεταξύ των δύο κρατών, θα εμπλακεί και η Κύπρος με καταστροφικές για εμάς συνέπειες. Αλλά, και να μην εκραγεί ένας τέτοιος πόλεμος, είναι πιθανόν η Τουρκία να απαιτήσει, όπως έκανε με τους S-300, να απαλλαχτούμε από τους Barak ΜΧ για να αποφύγουμε τα χειρότερα. Υπάρχει, φυσικά, και ένα τρίτο σενάριο: να επιτεθεί η Τουρκία για να καταστρέψει τα Βαρακ ΜΧ πριν λειτουργήσουν πλήρως, με άλλα λόγια να καταφέρει ένα προληπτικό χτύπημα.
Λέγεται συχνά - πυκνά ότι ενισχύοντας την αποτρεπτική μας ισχύ θα καθυστερήσουμε την επέλαση των Τούρκων μέχρις ότου έρθουν άλλες δυνάμεις…για να μας ενισχύσουν. Ομολογώ, δεν μπορώ να συλλάβω ποια χώρα θα θυσιαστεί για να μας γλυτώσει από τις δαγκάνες της Τουρκίας. Η Ελλάδα μήπως; Μα όταν η Τηλλυρία βομβαρδιζότανε από τους Τούρκους το 1964 η Ελλάδα δεν αντέδρασε παρότι, θεωρητικά, η Κύπρος ήταν τότε κάτω από την «αμυντική ομπρέλα» της. Δέκα χρόνια μετά, τον Αύγουστο του 1974, πάλι η δημοκρατική Ελλάδα δεν μπόρεσε να μας βοηθήσει, ενώ το διθυραμβικά διατυμπανισθέντα Ενιαίο Αμυντικό Δόγμα Ελλάδας-Κύπρου κατέρρευσε σαν χάρτινος πύργος με την κρίση των Ιμίων.
*Οικονομολόγος, κοινωνικός επιστήμονας
