Μπορείς να τους ξεγελάς όλους για λίγο καιρό, λίγους όλο τον καιρό, αλλά όχι όλους όλο τον καιρό.
Abraham Lincoln, 1809-1865, Αμερικανός Πρόεδρος
Με την ευκαιρία της συμπλήρωσης δεκαεννέα χρόνων από την απόρριψη του σχεδίου Ανάν μου δίνεται η ευκαιρία να υποδείξω με νηφαλιότητα και αντικειμενικότητα τα ψέματα/ανακρίβειες που ειπώθηκαν από τους θιασώτες του «Όχι» για να εξαπατήσουν τους Κύπριους ψηφοφόρους με σκοπό να καταψηφίσουν το σχέδιο. Ο τίτλος του άρθρου, όπως όλοι αναγνωρίζουν, ήταν το μότο του Τάσσου Παπαδόπουλου στις παραμονές του δημοψηφίσματος του 2004. Προτού, όμως, εισέλθω στο κύριο θέμα θα 'θελα ν' αναφερθώ σε μια πρόσφατη ενδιαφέρουσα έρευνα του Πανεπιστήμιου Κύπρου που αποκαλύπτει ότι τα 2/3 αυτών που ψήφισαν «Όχι», θα ψήφιζαν «Ναι» αν γινότανε σήμερα νέο δημοψήφισμα για το ίδιο σχέδιο. Ίσως επαληθεύεται το πιο πάνω απόφθεγμα του Λίνκολν αλλά είναι πολύ αργά διότι έχουμε υπερβεί το σημείο χωρίς επιστροφή.
Σήμερα δεν θα σχολιάσω ότι αν δεχόμασταν το σχέδιο, η Ελλάδα και η Τουρκία θα μείωναν τους στρατιώτες μέχρι το 2018 σε 950 Έλληνες και 650 Τούρκοι αντίστοιχα και ο αριθμός τους θα υπόκειτο σε αναθεώρηση προς τα κάτω κάθε τρία χρόνια, δηλαδή, υπήρχε η προοπτική ΠΛΗΡΟΥΣ αποστρατικοποίησης. Εν ολίγοις, ψηφίσαμε την παραμονή των 40 000 Τούρκων στρατιωτών και μάλιστα με επιθετική διάταξη. Ούτε θα αναφέρω ότι στο εδαφικό, οι Τ/Κ θα είχαν το 28,5% της συνολικής έκτασης της νήσου και θα επέστρεφαν όλη την περιοχή Μόρφου, την Αμμόχωστο και 52 χωριά, ενώ η Καρπασία θα απολάμβανε ευρεία αυτοδιοίκηση. Ούτε ότι το σχέδιο σεβόταν πλήρως τα ατομικά ανθρώπινα δικαιώματα, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων εκείνων που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους.
Θα καυτηριάσω όμως τη βαρύγδουπη ατάκα που αμόλησε ο Τάσσος Παπαδόπουλός μας την εποχή προ του δημοψηφίσματος με σκοπό να παραπλανήσει τους ψηφοφόρους και να ματαιώσει, για πάντα όπως φαίνεται, την πολυπόθητη λύση. Ο Τ. Παπαδόπουλος από την πρώτη στιγμή τάχθηκε υπέρ της απόρριψης του σχεδίου Ανάν. Στο διάγγελμα του στις 7 Απριλίου 2004 με δάκρυα στα μάτια μας είπε: «Δεν παρέλαβα κράτος για να παραδώσω κοινότητα». Έκτοτε, όλα τα ΜΜΕ που διέκειντο φιλικά προς τον Παπαδόπουλο επαναλάμβαναν φορτικά -προ πάντων αυτές τις μέρες- σαν καλά παπαγαλάκια ότι το Ανάν θα διέλυε την ΚΔ.
Το σχέδιο ήταν μια μορφή ΔΔΟ. Το τροπάριο των υποστηρικτών του «Όχι» ήταν ότι δεν απορρίψαμε τη ΔΔΟ αλλά τη συγκεκριμένη λύση που πρότειναν τα ΗΕ. Όμως αυτό που αγνοούν οι πολέμιοι του σχεδίου είναι ότι οποιαδήποτε μορφή ομοσπονδιακής λύσης προϋποθέτει επανένταξη των Τ/Κ στην ΚΔ κι αυτή η επανένταξη των συμπατριωτών μας στο κράτος δεν σημαίνει …διάλυση της ΚΔ! Άλλωστε τα ΗΕ (και η Τουρκία) θα αναγνώριζαν την Ενωμένη Κυπριακή Δημοκρατία, όπως θα ήταν το νέο όνομα της πατρίδας μας. Πώς γίνεται μια χώρα που απολαμβάνει πλήρη διεθνή αναγνώριση να είναι διαλυμένη; Συμπερασματικά, η εμμονή μας στο περιβόητο μότο του Τ. Παπαδόπουλου -που την ακούμε ακόμα και σήμερα από αξιωματούχους κομμάτων που υποστηρίζουν τον ΠτΔ - υποδηλώνει την επιθυμία μας να είμαστε εσαεί οι κυρίαρχοι της Κύπρου και οι Τ/Κ να είναι μειονότητα κι όχι κοινότητα. Συνιστά δε μέγιστη υποκρισία να ικετεύουμε την επανέναρξη των συνομιλιών με σκοπό την επίτευξη μιας ομοσπονδιακής λύσης τη στιγμή που μια τέτοια λύση προϋποθέτει την αποτελεσματική συμμετοχή των Τ/Κ σε όλες τις αποφάσεις της κεντρικής κυβέρνησης την οποία όμως θεωρούμε «διάλυση» της ΚΔ ή, κατά τον Αναστασιάδη, «ανισότητα»; Επομένως, δεν πρέπει να εκπλήττει κανένα ότι οι ξένοι υποψιάζονται ότι προτιμούμε ένα μονοκοινοτικό κράτος στη Νότια Κύπρο, τουτέστιν μια Ελληνοκυπριακή Δημοκρατία, παρά ένα δικοινοτικό κράτος σε όλη την έκταση της Κύπρου . Όντως η μετάλλαξη της ΚΔ θα διέλυε την Ελληνοκυπριακή Δημοκρατία -που στην ουσία αυτό είναι το σημερινό στάτους κβο- και είναι αυτός ο κίνδυνος που προκάλεσε τα δάκρυα στον Παπαδόπουλο. Μ' άλλα λόγια, αρνούμαστε να μοιραστούμε την εξουσία με τους Τ/Κ και εδώ έγκειται το πρόβλημα. Δεν δέχονται τα κόμματα του «μεσαίου χώρου», η Εκκλησία και οι οικονομικά προνομιούχοι να έχουμε π.χ. υπουργό Εξωτερικών Τ/Κ ή πρέσβη στις ΗΠΑ/Αγγλία/Γερμανία Τ/Κ. Μπορεί οι απορριπτικοί να εγκατέλειψαν την ιδέα της ένωσης αλλά ποτέ δεν εγκατέλειψαν την ιδέα της ε/κ κυριαρχίας σε μια μελλοντική ομοσπονδιακή λύση - αυτό είναι το περιβόητο «σωστό περιεχόμενο». Θα ήταν πιο έντιμο όλοι αυτοί να ομολογήσουν ότι προτιμούν λύση δύο κρατών κι όχι να οδύρονται ότι σε μια ομοσπονδιακή λύση θα παραδώσουμε, ως οφείλουμε να πράξουμε, μέρος του κράτους στους Τ/Κ.
Υπάρχουν πολλά ερωτηματικά όσον αφορά τις προθέσεις του ΠτΔ σχετικά με τη ΔΔΟ. Πώς να μην ανησυχεί κάποιος όταν συνεργάζεται με αξιωματούχους κομμάτων που έχουν διαπρέψει σε αντιδραστικές, ρατσιστικές, σοβινιστικές, ου μην αλλά και διχοτομικές δηλώσεις και ενέργειες;
Η εντύπωση του μέσου Κύπριου είναι ότι Τατάρ και Χριστοδουλίδης έχουν ευθυγραμμισθεί για τη λύση δύο κρατών. Ο μεν πρώτος προσεγγίζει το θέμα ευθέως, ο δε δεύτερος διά της τεθλασμένης. Γι' αυτό η πιθανότητα να ανατείλει ο ήλιος από τη δύση είναι αισθητά μεγαλύτερη από την πιθανότητα λύσης βάσει της ΔΔΟ. Και το μυριάκις χειρότερο: η αποτελμάτωση του Κυπριακού παίρνει σήμερα διαστάσεις κραυγής αγωνίας μπροστά σε ολέθρους που κρέμονται πάνω από τα κεφάλια των πάντων.
*Οικονομολόγος