Μήπως νομιμοποιούνται τα πάντα για την επίτευξη του σκοπού; Μπορείτε να φιλήσετε το χέρι που δεν έχετε φιλήσει, να χειροκροτήσετε την ομιλία ενός πολιτικού που δεν σέβεστε καθόλου, να μαχαιρώσετε στην πλάτη ακόμα και τους φίλους σας και μάλιστα να σκοτώσετε ακόμα και τον αδελφό σας, έτσι δεν είναι; Σε μια συνέντευξή μας, ο Ραούφ Ντενκτάς μου είχε πει ότι γίνεται «ακόμα και κομουνιστής» αν υπάρξει στο νησί η λύση που θέλει. Ποιος είναι ο Ελληνοκύπριος ηγέτης που είπε «κάνω ακόμα και σουννέτι»; Αν νομιμοποιούνται τα πάντα για επίτευξη του σκοπού, σημαίνει πως μπορεί να γίνει συνεργασία και με τον διάβολο. Και με έναν δολοφόνο. Και με έναν ληστή. Αυτά μου ήρθαν στο μυαλό όταν είδα τη γλυκιά κουβέντα του Χριστοδουλίδη με τον Νετανιάχου. Ο Νετανιάχου είναι ο Πρωθυπουργός του Ισραήλ. Και αυτή τη στιγμή είναι ένα άτομο το οποίο μισούν όλοι οι λαοί του κόσμου. Υπάρχει και ένταλμα σύλληψης για εκείνον που εξέδωσε το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο. Θα περάσει στην Ιστορία ως ένας ανηλεής δολοφόνος. Ακριβώς όπως ένας άλλος δολοφόνος των Παλαιστινίων, ο Αριέλ Σαρόν. Όταν πεθάνει, κανείς δεν θα τον κλάψει. Μάλιστα κάποιοι θα χαρούν λέγοντας «ψόφησε». Υπάρχουν κάποιοι για τον θάνατο των οποίων πενθεί όλος ο κόσμος ή κάποιοι για τον θάνατο των οποίων χαίρεται όλος ο κόσμος. Εκείνος θα είναι στη δεύτερη κατηγορία. Ο δικός μας Νίκος πηγαίνει και κάνει χειραψία μαζί του γνωρίζοντας ότι είναι έτσι τα πράγματα. Γνωρίζοντας ότι είναι κάποιος τον οποίο μισούν όλοι. Σημαίνει πως για τον λόγο αυτό ρισκάρει να μισηθεί και ο ίδιος. Δεν το φοβάται αυτό και δεν διστάζει. Σίγουρα βρίσκει παρηγοριά λέγοντας ότι το κάνει για την πατρίδα αυτό. Όπως κάποιοι δίδουν τη ζωή τους για την πατρίδα, μήπως δεν υπάρχουν και κάποιοι που πουλούν την αξιοπρέπειά τους; Να, που υπάρχουν. Μπορείτε να τον καταδικάσετε επειδή έκανε χειραψία με έναν δολοφόνο σε αυτό το επίπεδο. Μπορείτε να διαμαρτυρηθείτε. Επειδή θεωρεί ότι «το έκανα για την πατρίδα μου», θα καταπιεί και την επίκρισή μας και τη διαμαρτυρία μας.
Δεν θα ενοχλήσει καθόλου τη συνείδησή του να κάνει τα στραβά μάτια στην καταπίεση τόσων αθώων και στον αφανισμό χιλιάδων ανθρώπων για τα εθνικά συμφέροντα της δικής του πατρίδας και να μην υψώνει καθόλου τη φωνή του κατά εκείνων που τούς δολοφόνησαν; Είναι δυνατόν; Υπάρχει μια φωνή που προέρχεται από την ψυχή του ανθρώπου όταν μένει μόνος και δεν μπορεί να αγνοήσει αυτή τη φωνή όσο και αν κλείσει τα αφτιά του. Πρόκειται για ένα ξεκαθάρισμα λογαριασμών με τον εαυτό του. Και ακόμα και αν λέει ψέματα στους άλλους σε αυτό το θέμα, δεν μπορεί να πει ψέματα στον εαυτό του. Δεν μπορεί να ξεγελάσει τον εαυτό του. Από αυτή την άποψη, βλέπω τον Νίκο ως ένα «θύμα» και όχι ως «ήρωα». Συνεργάζεται με τον διάβολο. Παίζει σκάκι με τον Χάρο, όπως στην ταινία «Η έβδομη σφραγίδα» του Ίνγκμαρ Μπέργκμαν. Ρίχνεται στη φωτιά για χάρη της πατρίδας του. Κάνει συμφωνίες με τον δήμιο άλλων.
Δεν μοιάζει καθόλου με τον Πάβελ, τον ήρωά μας στο γνωστό μυθιστόρημα «Μάνα» του Γκόρκι. Ο Πάβελ ζυγίζει και μετράει τους πάντες με τη συμπεριφορά τους έναντι των άλλων, έστω και αν δεν έκαναν κακό στον ίδιο. Και το σωστό είναι αυτό. Μήπως μπορείτε να γίνετε φίλος με οποιονδήποτε από εκείνους που διέπραξαν μαζικά εγκλήματα στην Κύπρο; Το δέχεστε, έστω και αν σας προσφέρει μεγάλη βοήθεια;
Ενώ ο Νίκος επιλέγει τώρα ένα τέτοιο ασφαλές λιμάνι για τον εαυτό του, από την άλλη χάνει κάποια χαρτιά που υπήρχαν στα χέρια του. Το γεγονός ότι έχει τόσο στενές σχέσεις με μια κατοχική χώρα αποδυναμώνει τη δική του θέση έναντι του κατακτητή στη δική του πατρίδα. Αν δεν θυμώνεις με το Ισραήλ επειδή είναι κατοχικό, δεν μπορείς να θυμώσεις και με την Τουρκία επειδή είναι κατοχική. Είσαι υπό εισβολή και κατοχή, όμως δεν μπορείς να ενώσεις τον πόνο σου με τους Παλαιστίνιους που βρίσκονται υπό εισβολή και κατοχή. Δεν μπορείς να συμπεριφέρεσαι διαφορετικά στον κατακτητή σε μια χώρα και διαφορετικά στον κατακτητή στη δική σου πατρίδα. Ό,τι είναι το Ισραήλ στα παλαιστινιακά εδάφη, αυτό είναι και η Τουρκία στην Κύπρο. Και οι δύο κάθονται πάνω στα λάφυρα και στο πλιάτσικο. Η Τουρκία είναι το Ισραήλ της Κύπρου!
Δεν ξέρω αν μπόρεσα να γίνω κατανοητός, αγαπητέ Νίκο. Μήπως οι μικρές κοινωνίες όπως εμείς είναι καταδικασμένες να γίνονται πάντα μπάλωμα σε κάποιον ισχυρό;
