Η πρόσφατη έγκριση του Κανονισμού SAFE (Security Action for Europe) από το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποτελεί μια σημαντική εξέλιξη για την Κύπρο, προσφέροντας νέες προοπτικές στην ενίσχυση της άμυνας και της οικονομίας της χώρας. Το SAFE, με προϋπολογισμό 150 δισεκατομμυρίων ευρώ, στοχεύει στην ενίσχυση της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας μέσω κοινών προμηθειών και επενδύσεων, προωθώντας την ευρωπαϊκή στρατηγική αυτονομία και την απεξάρτηση από εξωτερικούς προμηθευτές.
Για την Κύπρο, η αξιοποίηση του SAFE μπορεί να αποτελέσει καταλύτη για την ανάπτυξη της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας. Η κυβέρνηση έχει ήδη εκφράσει την πρόθεσή της να εκμεταλλευτεί τις δυνατότητες χρηματοδότησης που προσφέρει το πρόγραμμα, με στόχο την ενίσχυση της Εθνικής Φρουράς και των σωμάτων ασφαλείας, καθώς και την προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης μέσω της δημιουργίας θέσεων εργασίας και της προσέλκυσης επενδύσεων.
Σύμφωνα με πληροφορίες, υπάρχουν κυπριακές εταιρείες που διαθέτουν την τεχνογνωσία και τις υποδομές για την ανάπτυξη εξοπλιστικών προγραμμάτων, όπως η κατασκευή drones, ραντάρ, ηλεκτρονικών συστημάτων και άλλων τεχνολογιών αιχμής. Η συμμετοχή σε κοινά ευρωπαϊκά προγράμματα μέσω του SAFE θα μπορούσε να ενισχύσει τη συνεργασία με άλλες χώρες της ΕΕ, να προωθήσει την καινοτομία και να ενδυναμώσει τη θέση της Κύπρου στον ευρωπαϊκό αμυντικό τομέα.
Επιπλέον, η πρόσβαση σε χρηματοδοτικά εργαλεία, όπως το πρόγραμμα SAFE, μπορεί να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στην ενίσχυση και αναβάθμιση της κυπριακής αμυντικής βιομηχανίας. Μέσω της στοχευμένης χρηματοδότησης, μπορούν να εκσυγχρονιστούν οι υποδομές, να ενσωματωθούν καινοτόμες τεχνολογίες και να αναπτυχθούν νέες παραγωγικές δυνατότητες, καθιστώντας τον τομέα πιο ανταγωνιστικό, βιώσιμο και τεχνολογικά προηγμένο. Παράλληλα, η ενίσχυση της εγχώριας παραγωγής αμυντικού εξοπλισμού θα μειώσει την εξάρτηση από εξωτερικούς προμηθευτές, ενισχύοντας την αυτάρκεια και την ασφάλεια εφοδιασμού της χώρας σε κρίσιμες συνθήκες.
Η αξιοποίηση του SAFE απαιτεί στρατηγικό σχεδιασμό και συντονισμό μεταξύ των αρμόδιων φορέων, των επιχειρήσεων και των ερευνητικών ιδρυμάτων. Η δημιουργία ενός ευνοϊκού πλαισίου για την ανάπτυξη της αμυντικής βιομηχανίας, η επένδυση στην έρευνα και την καινοτομία, καθώς και η ενίσχυση της συνεργασίας με ευρωπαϊκούς εταίρους, είναι κρίσιμες προϋποθέσεις για την επιτυχή συμμετοχή της Κύπρου στο πρόγραμμα.
Συμπερασματικά, ο Κανονισμός SAFE προσφέρει στην Κύπρο μια μοναδική ευκαιρία να ενισχύσει την άμυνά της, να αναπτύξει την εγχώρια βιομηχανία και να συμβάλει ενεργά στην ευρωπαϊκή ασφάλεια. Η επιτυχής αξιοποίηση του προγράμματος θα απαιτήσει πολιτική βούληση, επενδύσεις και συνεργασία, αλλά τα οφέλη για την εθνική ασφάλεια και την οικονομία μπορούν να είναι σημαντικά και μακροπρόθεσμα.
*Καθηγητή-ανθρωπολόγου στο Philips University, πρώην πρύτανη.