Η τελευταία έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το Κράτος Δικαίου στα κράτη μέλη της ΕΕ σκιαγραφεί για την Κύπρο μια μικτή εικόνα: αναγνωρίζει σημαντικά βήματα προόδου, αλλά και επισημαίνει χρόνιες αδυναμίες που απαιτούν άμεση αντιμετώπιση. Δεν πρέπει να κρυβόμαστε. Η ανάλυση των ευρημάτων της έκθεσης αναδεικνύει τις βαθιές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Κυπριακή Δημοκρατία ως προς τη διασφάλιση της ανεξαρτησίας, της διαφάνειας και της αποτελεσματικότητας των θεσμών της.
Υπάρχουν και θετικά, με κύριο την ενίσχυση της Ανεξάρτητης Αρχής κατά της Διαφθοράς, με αύξηση των πόρων και βελτίωση της λειτουργικής της ανεξαρτησίας. Η αποτελεσματική εφαρμογή των κανόνων για τη δήλωση περιουσιακών στοιχείων από εκλεγμένους αξιωματούχους θεωρείται επίσης σημαντικό βήμα προς τη διαφάνεια και τη λογοδοσία.
Υπάρχουν, όμως, σημαντικές εκκρεμότητες και αδυναμίες, όπως προκύπτει από τις συστάσεις. Ζητείται:
-Να προχωρήσει περαιτέρω η συνεχιζόμενη μεταρρύθμιση της Εισαγγελίας και να θεσπιστεί αποτελεσματικός έλεγχος των αποφάσεων για τη μη άσκηση δίωξης ή τη διακοπή των διαδικασιών, λαμβάνοντας υπόψη τα ευρωπαϊκά πρότυπα σχετικά με την ανεξαρτησία και την αυτονομία της Εισαγγελίας.
-Να προχωρήσουν οι νομοθετικές μεταρρυθμίσεις για την ενίσχυση της Ανεξάρτητης Αρχής κατά της Διαφθοράς και να συνεχιστούν οι προσπάθειες για να διασφαλιστεί ότι διαθέτει τους ανθρώπινους και τεχνικούς πόρους για την αποτελεσματική εκτέλεση των καθηκόντων της.
-Να θεσπιστεί νομοθεσία για τη διασφάλιση της δίκαιης και διαφανούς κατανομής των διαφημιστικών δαπανών του κράτους και των κρατικών επιχειρήσεων.
-Ενίσχυση των κανόνων και των μηχανισμών για την ενίσχυση της ανεξάρτητης διακυβέρνησης των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης δημόσιας υπηρεσίας, λαμβάνοντας υπόψη τα ευρωπαϊκά πρότυπα για τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης δημόσιας υπηρεσίας.
-Να διασφαλιστεί ότι η μεταρρύθμιση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας θα εισάγει διασφαλίσεις στη διαδικασία διορισμού, προκειμένου να ενισχυθεί η ανεξαρτησία του Γενικού Ελεγκτή και του Βοηθού Γενικού Ελεγκτή.
Η έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δείχνει ότι μεταρρυθμίσεις που έχουν ήδη δρομολογηθεί είναι στη σωστή κατεύθυνση, αλλά απαιτείται σταθερή πολιτική βούληση για την ενίσχυση της ανεξαρτησίας της Δικαιοσύνης, τη διαφάνεια στη δημόσια διοίκηση και τη στήριξη της ελευθερίας των ΜΜΕ, το τρίπτυχο του Κράτους Δικαίου. Ο αναγνώστης των εκθέσεων της Επιτροπής θα διαπιστώσει ότι οι πλείστες εκκρεμότητες δεν είναι νέες, αλλά επαναλαμβάνονται.
Για την Κύπρο, μια μικρή νησιωτική χώρα σε μια δύσκολη περιοχή, που εξακολουθεί να βιώνει τη στρατιωτική κατοχή της Τουρκίας, η ύπαρξη ενός ισχυρού Κράτους Δικαίου, με αποτελεσματικά θεσμικά αντίβαρα, αποτελεί ασπίδα προστασίας. Δεν πρέπει να φοβηθούμε τολμηρές μεταρρυθμίσεις οι οποίες στο τέλος της ημέρας θα έχουν θετική αντανάκλαση στη ζωή μας. Η εμπιστοσύνη σε ισχυρούς θεσμούς αποτελεί το πρώτο βήμα για μια ευημερούσα κοινωνία και οικονομία.
