Θέλαμε δεν θέλαμε χωριστήκαμε και πάλι σε δύο στρατόπεδα. Οι υπέρ του GSI (Great sea interconnector) και οι εναντίον. Οι «καλωδιακοί» και οι «αντικαλωδιακοί». Ο καθένας χωρίς εξειδικευμένες γνώσεις και στοιχεία, εκφέρει όμως άποψη. Κάποτε είχαμε όλοι γίνει ειδήμονες στους υδρογονάνθρακες, σήμερα ειδικοί σε θέματα ηλεκτρικής διασύνδεσης.
Όλο αυτό είναι αποτελέσματα, εκτός του εθισμού μας να χωριζόμαστε σε δύο στρατόπεδα, της αμηχανίας, της διγλωσσίας και των αντικρουόμενων θέσεων της κυβέρνησης. Ο υπουργός Οικονομικών δεν δίνει τη συγκατάθεσή του για την εκταμίευση της πρώτης δόσης των 25 εκατομμυρίων γιατί έχει μελέτες που αποδεικνύουν ότι το έργο δεν είναι βιώσιμο, ο υπουργός ενέργειας ισχυρίζεται ότι είναι υλοποιήσιμο, χωρίς βέβαια στοιχεία, και ο ΠτΔ Νίκος Χριστοδουλίδης σκέφτεται μόνο το πολιτικό κόστος σε περίπτωση που κάτι πάει στραβά. Η αναποφασιστικότητα και η δειλία να πάρει σημαντικές αποφάσεις τον κατατρέχει και στο έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης. Στο στρατόπεδο των «αρνητών» του GSI, διάφοροι. Πρώτοι και καλύτεροι αυτοί που έχουν εμπλοκή σε ανανεώσιμες πήγες ενέργειας ή αυτοί που θα εισέλθουν στην αγορά ηλεκτρισμού ως εναλλακτικοί πάροχοι και ανταγωνιστές της ΑΗΚ. Όλοι αυτοί βλέπουν το έργο αυτό άκρως ανταγωνιστικό αλλά και η ίδια η ΑΗΚ η οποία θέλει να διατηρήσει το μονοπώλιο ή τουλάχιστον τον πρωτεύοντα ρόλο. Μια άλλη κατηγορία των «αντι-GSI», οι κυπροκεντρικοί, άλλως «κυπριλλήδες». Οι κάτοικοι του ομφαλού της γης, οι παντογνώστες. Αυτοί που συνήθως προτάσσουν το όχι πριν καν σκεφτούν. Το όχι δεν θέλει σκέψη ενώ για το ναι χρειάζονται στοιχεία και επιχειρήματα.
Η τρίτη κατηγορία, η πιο ανησυχητική, αυτοί οι «άμωμοι και αμόλυντοι», οι οποίοι διαχρονικά βλέπουν με καχυποψία την οποιαδήποτε οικονομική συνεργασία με τους «κλέφτες καλαμαράδες». Ξεχνούν ότι στην απάτη και στη διαφθορά τα πράγματα έχουν αντιστραφεί. Τους «καλαμαράδες» τους ξεπεράσαμε προ πολλού. Καθηγητές είμαστε στη διαφθορά ενώ αυτοί έχουν μείνει μαθητούδια, συγκρινόμενοι μαζί μας. Αυτοί προσπερνούν το γεγονός ότι ο GSI ήδη ερευνάται από την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία με πιθανότερο σενάριο τα ευρήματα να είναι για διαφθορά «κυπριακής παραγωγής». Ακόμα παραβλέπουν το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία ερευνά ταυτόχρονα και άλλα σκάνδαλα όπως το Βασιλικό. Μήπως αυτό το έκτρωμα, που θα στοιχίσει στον κυπριακό λαό γύρω στο ένα δισεκατομμύριο, είναι και αυτό επινόησης και εκτέλεσης «απατεώνων καλαμαράδων»;
Οι υπέρ του καλωδίου, οι «καλωδιακοί», και αυτοί χωρίζονται σε κατηγορίες. Οι υστερόβουλοι, οι πιο επικίνδυνοι και οι συνετοί, οι οποίοι αντιλαμβάνονται την τεράστια σημασία και αναγκαιότητα του έργου, πρωτίστως για την Κύπρο, αλλά περιμένουν τα οικονομικά στοιχεία περί βιωσιμότητας. Στην πρώτη κατηγορία, των υστερόβουλων, δεν τους ενδιαφέρει αν η Κύπρος είναι ενεργειακά αποσωνόμενη ή όχι. Θέλουν να αρχίσουν άμεσα οι βυθομετρήσεις γιατί ονειρεύονται τα τρικυμισμένα νερά στο Αιγαίο. Οι άνθρωποι είχαν συνηθίσει στις δεκάδες παραβιάσεις στον αέρα, στις αερομαχίες, τους χιλιάδες μετανάστες ημερησίως, που οι Τούρκοι μας έστελναν. Τώρα με μηδέν παραβιάσεις και καμιά τριανταριά μετανάστες, τους χάλασαν το ενδιαφέρον. Επιπρόσθετα, οι καλές ελληνοτουρκικές σχέσεις είναι «επικίνδυνες». «Κινδυνεύουμε» με λύση, επανένωση και απαλλαγή από την κατοχή. Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο τι θα γίνουν όλοι αυτοί χωρίς βαρβάρους;
Απόδειξη της υστεροβουλίας των είναι η πρόσφατη επίθεση εναντίον του Έλληνα υπουργού των Εξωτερικών Γιώργου Γεραπετρίτη. Με κακοήθειες και λάσπη θέλουν στην ουσία να τον εκδικηθούν για τη συντήρηση των ελληνοτουρκικών καλών σχέσεων κάτι το οποίο είναι το μόνο που έχουμε αυτήν τη στιγμή για να μπορούμε να ελπίζουμε σε μια λύση και επανένωση. Όλοι αυτοί, επιπόλαιοι και αφελείς όπως πάντα, δεν μπορούν να αντιληφθούν ότι το καλώδιο δεν θα αποτελέσει αιτία τριβής και έντασης με την Τουρκία. Ο Έλληνας Πρωθυπουργός με ειλικρίνεια και σοβαρότητα απέναντι στη γείτονα χώρα, κατάφερε, χωρίς την παραμικρή έκπτωση σε εθνικά θέματα και κυριαρχικά δικαιώματα, να συνομιλεί με τον ομόλογό του στην Τουρκία ως ίσος προς ίσο. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν είναι της σχολής του «βυθίσατε το Χόρα». Σταματά όμως το κάθε Χόρα με πειθώ και σοβαρότητα. Αυτοί, οι ψευδοπατριώτες θέλουν το καλώδιο μόνο υπό την προϋπόθεση να μην είναι «αναίμακτο». Δεν υπάρχει η παραμικρή αμφιβολία για το ότι το έργο αυτό μπορεί να εξελιχθεί σε δυσανάλογο, από πλευράς κόστους για την οικονομία της μικρής Κύπρου. Από την άλλη μεριά όμως το να λέμε ότι δεν είναι βιώσιμο κλείνουμε την πόρτα σε κάθε επενδυτή για να συμμετάσχει στον GSI.
Το σημαντικό είναι να αντιληφθούμε ότι ο κερδισμένος από όλο αυτό είμαστε πρώτα εμείς και μετά η Ελλάδα. Να αντιληφθούμε ότι για να μην είμαστε απομονωμένοι ενεργειακά χρειάζεται να πληρώσουμε. Κάποτε υπήρξε μάννα εξ ουρανών, δωρεάν ηλεκτρική ενέργεια εξ ουρανών και τσάμπα, δεν θα υπάρξει ποτέ. Το ότι το κόστος είναι τεράστιο και το έργο δύσκολο είναι αναμενόμενο λόγω της συνέχισης της διαίρεσης. Σε μια Κύπρο επανενωμένη, η ηλεκτρική διασύνδεση θα μπορούσε να γίνει μέσω Τουρκίας, φθηνά εύκολα και γρήγορα.
Στα κατεχόμενα σχεδιάζουν και αυτοί ηλεκτρική διασύνδεση με την Τουρκία και βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο. Δύο κοινότητες δύο διασυνδέσεις σε μια μικρή χώρα. Στην παγκόσμια ιστορία υπάρχουν σωρεία περιπτώσεων που η ανάγκη των ανθρώπων για τα αγαθά του νερού και του ηλεκτρισμού έγιναν η αιτία για συμφιλίωση. Εδώ δυστυχώς δεν μπορούμε να αντιληφθούμε αυτό το αυτονόητο.
Είμαι σίγουρος ότι τα εμπόδια συνεργασίας στον τομέα αυτό μπορούν να υπερπηδηθούν και πριν τη λύση. Αν η διασύνδεση της Κύπρου, βορρά και νότου, καταλήξει σε ένα ελληνοτουρκικό έργο στο οποίο θα συμμετέχουν και οι δύο κοινότητες, δηλαδή ελληνοτουρκικό και δικοινοτικό έργο, τότε θα μπορούμε να μιλούμε για το μεγαλύτερο ΜΟΕ που έγινε ποτέ. Ακόμα αν σε αυτό συμπεριληφθεί και το νερό τότε οι δύο κοινότητες θα έρθουν τόσο κοντά που δεν θα μιλούμε πλέον για ενδεχόμενο επανένωσης αλλά για αναπόφευκτη εξέλιξη την επανένωση.
Όμως για να γίνει αυτό κατανοητό χρειάζονται ηγεσίες με όραμα, με θάρρος και διορατικότητα. Ηγέτες που να σκέφτονται το μέλλον των επόμενων γενεών και όχι τις επόμενες εκλογές. Ηγέτες που να μην μιλούν για προσωπικό πολιτικό κεφάλαιο αλλά για κοινό εθνικό κεφάλαιο.
Δυστυχώς όλα αυτά αποτελούν όνειρα θερινής νυκτός. Για μας το πρώτιστο είναι το πολιτικό κόστος και κεφάλαιο του κάθε πολιτικάντη και μετά το μέλλον. Πρώτα το εγώ και μετά το εμείς. Πρώτα το εγώ και μετά η πατρίδα. Θα έρθει δυστυχώς σύντομα η μέρα που στον νότο θα βρεθούμε χωρίς απρόσκοπτη παροχή ηλεκτρικής ενέργειας και με πενιχρά αποθέματα νερού, ενώ στον βορρά θα έχουν αφθονία σε αυτά και ας τα θεωρούμε ψευδοηλεκτρισμό και ψευδονερό. Το ποιο θα καταντήσει ψευδοκράτος δεν θα το καθορίζουμε εμείς. Θα είναι αυτό που δεν θα μπορεί να παρέχει στους πολίτες του τα απαραίτητα αγαθά, απρόσκοπτα και φθηνά.
Πολλοί θα θεωρήσουν απαράδεκτη την πιο πάνω πρόταση. Πρόταση μειοδοσίας θα χαρακτηριστεί. Όμως αυτές είναι οι πραγματικότητες κύριοι. Ας προτείνουν μια λύση οι φουστανελάδες. Στο σκοτάδι και διψασμένοι αλλά «ήρωες» ή στο φως, ξεδιψασμένοι και σώφρονες;
