Έχουν περάσει 25 χρόνια από τις πρώτες προσπάθειες για έλευση φυσικού αερίου για ηλεκτροπαραγωγή. Αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε -όχι στο μηδέν– στο υπό το μηδέν. Τα δεδομένα είναι αμείλικτα:
- Πρώτον, το 2009, εάν προχωρούσε η πιο ορθολογική διαδικασία που είχε γίνει έως τότε και εάν βεβαίως δεν κατέρρεε κι αυτή εκ θεμελίων όπως όλες οι μεγάλες δημόσιες συμβάσεις, θα είχαμε χερσαίο τερματικό αποϋγροποίησης φυσικού αερίου το 2014. Αυτό θα σήμαινε πως η τιμή του ρεύματος θα ήταν η μισή απ’ ό,τι σήμερα με τις εξοικονομήσεις στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις να ανέρχονται σε εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ ετησίως και με τεράστια σωρευτικά οφέλη για την ανταγωνιστικότητα της κυπριακής οικονομίας.
- Δεύτερον, η κινεζική κοινοπραξία, που μας άφησε στα κρύα του λουτρού με ένα έργο ημιτελές, ζητά δεδουλευμένα και αποζημιώσεις ύψους €200 εκατ. στο πλαίσιο της προσφυγής στο Διαιτητικό Δικαστήριο στο Λονδίνο. Άλλα τόσα απαιτεί και η ΚΔ. Πέρα από τα δικηγορικά έξοδα που τρέχουν, ουδείς μπορεί να προκαθορίσει το αποτέλεσμα, με υπαρκτό τον κίνδυνο να κληθεί η ΚΔ να πληρώσει αποζημιώσεις στην κοινοπραξία, πέραν των €190 εκατ. που πλήρωσε ήδη για τη μετατροπή της πλωτής μονάδας αποϋγροποίησης.
- Τρίτον, από το συμβόλαιο μισού δις, που είχε υπογραφεί το 2019 με την κινεζική κοινοπραξία, τα €290 εκατ. αφορούσαν τα κατασκευαστικά έργα και τα υπόλοιπα περίπου €200 εκατ. τη διαχείριση του έργου. Εφόσον η κινεζική κοινοπραξία έλαβε ήδη τα €190 εκατ. για την πλωτή μονάδα, μόνο €100 έχουν απομείνει για τα χερσαία και θαλάσσια έργα που απαιτούνται, τα οποία αποδεδειγμένα δεν αρκούν για την ολοκλήρωσή τους, όταν κι εφόσον αναλάβει το έργο ο νέος εργολάβος/διαχειριστής.
- Τέταρτον, υπαρκτός είναι κι ο κίνδυνος να μην υπάρξει ενδιαφέρον για το έργο από την προκήρυξη των προσφορών για ολοκλήρωσή του, λόγω της κακής φήμης που το ακολουθεί.
- Πέμπτο, ένα καυτό ερώτημα που προκύπτει είναι εάν οι εγκαταστάσεις στο Βασιλικό, ακόμα κι αν ολοκληρωθούν, θα αποσβεστούν, δεδομένου ότι πλέον, στη βάση της Πράσινης Συμφωνίας της ΕΕ με ορίζοντα το 2050, το φυσικό αέριο δεν είναι παρά ένα μεταβατικό καύσιμο.
Κι ενώ όλα είναι ακόμα ρευστά σε σχέση με το έργο, χθες η κοινοβουλευτική Επιτροπή Ενέργειας, άνευ λόγου τη δεδομένη στιγμή, έβαλε στην ατζέντα για άλλη μια φορά το θέμα του τερματικού. Όχι για να συμβάλει στον οποιονδήποτε διάλογο. Αλλά για να διασύρει την κυβέρνηση. Ο απλός πολίτης θα ανέμενε από τους θεσμούς και τα πολιτικά πρόσωπα, που έχουν τεράστια ευθύνη για αυτό το αδιέξοδο, να πάψουν να λειτουργούν στη βάση πολιτικών σκοπιμοτήτων. Δυστυχώς, όμως, αντί να βάλουν άνω τελεία στη δημόσια συζήτηση και να δώσουν χρόνο μέχρι να ολοκληρωθεί η μόνη ανεξάρτητη κι επαγγελματική ανάλυση/έκθεση που θα καταδείξει ρίσκα, αστοχίες και θα θέσει σε νέα τροχιά τη διαδικασία, συνεχίζουν να καταφεύγουν στον φθηνό λαϊκισμό.
