Μήπως συνηθίσαμε αυτό το στάτους κβο που συνεχίζεται εδώ και 51 χρόνια; Αν δεν το συνηθίσαμε, πόσα χρόνια πρέπει να περάσουν για να συνηθίσουμε; Θα περάσουν ακόμα πενήντα χρόνια, έτσι; Αν περάσουν, τι θα γίνει; Ασυνάρτητα τα ερωτήματα μέσα στο μυαλό μου. Στους δρόμους άνθρωποι τους οποίους δεν ενθουσιάζουν καθόλου πλέον οι σύνοδοι κορυφής στη Νέα Υόρκη. Ένας λαός που άφησε τα πάντα στην τύχη τους και σαν να υπέκυψε στη μοίρα του. Και ξαφνικά, ένα άλλο ερώτημα: Είμαστε μια κοινότητα που διεξάγει αγώνα για ελευθερία; Όποιον και αν ρωτήσω, «αντισταθήκαμε χρόνια για την ελευθερία μας». μου λέει. Αν ρωτήσω τους διαμένοντες στον νότο, αυτό θα πουν και εκείνοι. Και οι υπόγειες οργανώσεις και στις δύο πλευρές μνημονεύονται για τον απελευθερωτικό τους αγώνα. Τότε; Μήπως δεν υπάρχει άλλος δρόμος από το να κατέβει υπογείως κάποιος για την ελευθερία; Σε μια τηλεφωνική μας συνομιλία με τον Ιμπραχίμ Αζίζ έγινε χαλασμός κόσμου όταν με ρώτησε «τι θα κάνετε τώρα;» και του απάντησα «μήπως έχουμε άλλη επιλογή από το να ανέβουμε στο βουνό;» Μου έβαλαν να ακούσω αυτή τη συνομιλία μου στον αστυνομικό σταθμό όπου κρατούμουν. Νόμιζαν ότι κατείχαν ένα μεγάλο ατού εναντίον μου. Τέλος πάντων. Έκλεισε εκείνος ο λογαριασμός. Να υποβάλω σε όλους σας αυτή την ερώτηση: «Μήπως είμαστε μια κοινότητα που αγωνίζεται για την ελευθερία;» Ρωτώ τον φίλο μου, ο οποίος είπε πως «πρέπει πρώτα να αποφασίσουμε να απελευθερωθούμε»: «Ποιος θέλει να απελευθερωθεί; Ούτως ή άλλως κανείς εδώ δεν θεωρεί αιχμάλωτο τον εαυτό του».
Κοροϊδεύουμε εκείνους που τους καρφώθηκε η επωδός περί δύο ίσων κυρίαρχων κρατών και ελπίζουν για το ανέφικτο, όμως μου φαίνεται πως κανένας δεν το αντιλαμβάνεται. Η Τουρκία είναι πολύ επιτυχημένη σε αυτή την πολιτική. Σήκωσε τον πήχη ψηλότερα από την ομοσπονδία και τη συνομοσπονδία. Έτσι έβαλε για τα καλά σε αδιέξοδο τις διαπραγματεύσεις. Όμως, δεν έπαθε απολύτως καμία ζημιά από αυτό. Δεν έλαβε απολύτως καμία σοβαρή αντίδραση από τα Ηνωμένα Έθνη και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Δεν της επιβλήθηκαν καθόλου κυρώσεις. Κανείς δεν τη ρώτησε «γιατί τίναξες στον αέρα το τραπέζι της διαπραγμάτευσης;» Τόσο ο ΟΗΕ όσο και η ΕΕ συνέχισαν να εκδίδουν τα γκρίζα τους ανακοινωθέντα. Επέδειξαν μεγάλη επιμέλεια να μην καταδικάσουν στην Τουρκία γι’ αυτή τη στάση της. Σχολίασαν τη μη λύση λέγοντας πως «ευθύνονται και οι δύο πλευρές γι’ αυτήν», χωρίς να πουν πιο βαριά κουβέντα για καμία πλευρά. Κοντολογίς, η Τουρκία δεν δέχθηκε απολύτως κανένα πλήγμα λόγω της πολιτικής των δύο κρατών. Μήπως είδατε ποτέ να καταδικάζουν την Τουρκία γι’ αυτή την πολιτική της οι εκπρόσωποι του ΟΗΕ που πηγαινοέρχονται στο νησί; Ή ο Γκουτέρρες; Είδατε;
Αφού κανείς δεν στριμώχνει και δεν πιέζει την Τουρκία, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι θα συνεχίσει έτσι αυτή η πολιτική. Αν φυσικά δεν θυμώσει ο Τραμπ ξαφνικά με τον Ταγίπ Ερντογάν, τον οποίο δεν μπορούμε να προβλέψουμε και πολύ. Ο έλεγχος του Ερντογάν είναι στα χέρια του Τραμπ. Τι λέει ο ηγέτης του CHP, Οζγκιούρ Οζέλ; «Ο Ερντογάν είναι άνθρωπος του Τραμπ». Ο Νεντανιάχου; Και εκείνος είναι άνθρωπος του Τραμπ. Και ο επικεφαλής της Συρίας γνωστός τρομοκράτης Τζολάνι είναι άνθρωπος του Τραμπ. Ο Τραμπ θέλει, λέει, να διευθετήσει συνάντηση αυτών των τριών στον Λευκό Οίκο. Μην ξεχνάτε. Στις 24 Σεπτεμβρίου θα ανέβει στο βήμα των Ηνωμένων Εθνών και θα μιλήσει ο Τζολάνι, τον οποίο κάποτε η Αμερική είχε επικηρύξει το κεφάλι του για δέκα εκατομμύρια δολάρια. Έγινε αυτό που είχε πει κάποτε ο Καντάφι. Τι είχε πει; «Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ είναι ένα συμβούλιο τρομοκρατίας». Είναι δύσκολο το έργο μας σε αυτό το μικρό νησί ενώ περνάμε από έναν τέτοιο κόσμο. Είμαστε σαν τα μικρά ψαράκια, τα οποία κρύβονται στα βράχια για να μην τα φάνε τα μεγάλα ψάρια.
Για να επανενωθεί αυτό το νησί, πρέπει πρώτα απ’ όλα να ενωθούν οι δύο κοινότητες. Κάνουν λάθος όσοι λένε πως «ο λαός συμφιλιώθηκε, δεν συμφιλιώνονται οι ηγέτες». Ούτε ο λαός συμφιλιώθηκε. Ειρήνη δεν σημαίνει να τρως και να πίνεις σε ένα τραπέζι. Σημαίνει ένωση με την πολιτική έννοια, κάτι το οποίο δεν κατέστη δυνατόν μέχρι σήμερα. Αν ο ένας αποκαλεί κατοχική δύναμη τον κατακτητή και ο άλλος τον αποκαλεί απελευθερωτή, πώς μπορεί να είναι δυνατόν; Το είδαμε και στη δολοπλοκία που στήθηκε πρόσφατα στους πέντε Ελληνοκύπριους στον βορρά. Μόνο ένα μικρό κομμάτι της κοινωνίας τους υπερασπίστηκε. Οι υπόλοιποι, δεν είδαν καθόλου αυτή τη δολοπλοκία;