Μόλις έγινε γνωστό ότι η Κύπρος προσεκλήθη να παραστεί στη σύνοδο για την ειρήνη στη Γάζα, «Peace 2025», που έλαβε χώρα στο Σιαρμ Ελ Σέιχ της Αιγύπτου, πολλοί έτρεξαν να πανηγυρίσουν για τη συμμετοχή της μικρής Κύπρου και να αξιολογήσουν το γεγονός ως μια τεράστια διπλωματική επιτυχία. Η παρουσία του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκου Χριστοδουλίδη, αναμφίβολα είναι ένα θετικό γεγονός και μια αναγνώριση του ρόλου που θα μπορούσαμε να παίξουμε στην περιοχή, εάν και εφόσον βέβαια λύσουμε το πρόβλημά μας. Αντί όμως να περιμένουμε να δούμε την εξέλιξη της συνόδου, όπως πάντα, για καθαρά επικοινωνιακούς λόγους, σπεύσαμε να μιλήσουμε για πυλώνες σταθερότητας, για παροχέα ασφάλειας και για τον πρωτεύοντα ρόλο που η Κύπρος παίζει στην περιοχή. Μάλιστα ορισμένοι, πιο προχωρημένοι, χαρακτήρισαν την πρόσκληση της Κύπρου ως χαστούκι στην Τουρκία.
Με λίγα λόγια, με το που λάβαμε την πρόσκληση, πετάξαμε στα σύννεφα γιατί θεωρήσαμε την πρόσκληση της Κύπρου ως ήττα της Τουρκίας, πάντα εφαρμόζοντας την καταστροφική πολιτική του μηδενικού αθροίσματος. Όσοι όμως δεν έχουν παρωπίδες και δεν διακατέχονται από το εμμονικό αντιτουρκικό σύνδρομο, αφού άκουσαν με προσοχή τις αναφορές του Προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τράμπ, κατάλαβαν ότι η προσγείωσή μας ήταν ανώμαλη.
Εκτός του ότι η Τουρκία είναι μια εκ των χωρών που συμμετέχουν στην ομάδα επιτήρησης εφαρμογής της συμφωνίας, μαζί με την Αίγυπτο, το Κατάρ και τις ΗΠΑ, ο Τούρκος Πρόεδρος, στις αναφορές Τραμπ, έκλεψε την παράσταση. Ο Ντόναλντ Τραμπ, αφού αναφέρθηκε στις στενές φιλικές του σχέσεις με τον Ταγίπ Ερντογάν, εκθείασε τη θέση της σημερινής Τουρκίας ως έναν ισχυρό στρατό, πολύ πιο μεγάλο από ό,τι οι ίδιοι οι Τούρκοι νομίζουν, όπως είπε χαρακτηριστικά. Τον Τούρκο Πρόεδρο τον χαρακτήρισε σκληρό μεν αλλά στενό φίλο ο οποίος, «Όποτε τον χρειαστώ, είναι πάντα εκεί». Στην Ελλάδα και Κύπρο αναφέρθηκε μονολεκτικά όταν διάβασε από τη λίστα των παρόντων χωρών που κρατούσε. Ακόμα έδειξε την ικανοποίησή του για την παρουσία χωρών φιλικών προς την Τουρκία, όπως Πακιστάν και Αζερμπαϊτζάν. Χαρακτηριστικό το ύφος του Έλληνα Πρωθυπουργού, ο οποίος στεκόταν πίσω από τον Πρόεδρο Τραμπ και περίμενε την αναφορά για την παρουσία της Ελλάδας.
Όλα αυτά δεν πρέπει να μας κάνουν να νιώθουμε απογοητευμένοι από τη στάση Τράμπ προς την Τουρκία αλλά, αντίθετα, να μας προσγειώσουν γιατί ο Αμερικανός Πρόεδρος δεν αναφέρθηκε σε υπερβολές αλλά σε πραγματικότητες, τις οποίες δυστυχώς αρνούμαστε να παραδεχτούμε. Είτε μας αρέσει είτε όχι, η σημερινή Τουρκία αναβαθμίζεται καθημερινά. Μια χώρα των 95 εκατ., μια χώρα μεταξύ τριών ηπείρων, η δεύτερη μεγαλύτερη στρατιωτική δύναμη στο ΝΑΤΟ, μετά τις ΗΠΑ, δεν αντιμετωπίζεται με τσάπα μαγκιές, με εύθραυστες συμμαχίες και με νεροπίστολα. Δεδομένου του ότι η γεωγραφία δεν αλλάζει, η μόνη αποτρεπτική ισχύς που θα μπορούσαμε να έχουμε είναι η σύνεση και ο ρεαλισμός. Τα μεγάλα λόγια, η υπεροψία και η αδικαιολόγητη έπαρση δεν βοηθούν ποσώς.
Τα πλεονεκτήματα που διαθέτουμε δεν πρέπει να τα θεωρούμε μειονεκτήματα για την Τουρκία. Το τεράστιο πλεονέκτημά μας, η ιδιότητά μας ως πλήρες μέλος της Ενωμένης Ευρώπης, δεν μπορεί να είναι ο μοχλός πίεσης προς την Τουρκία. Δυστυχώς η σημερινή Τουρκία ούτε πιέζεται ούτε εκβιάζεται.
Κλασικό παράδειγμα το πρόγραμμα Άμυνας της Ευρώπης SAFE. Νομίζουμε ότι μπορούμε να αποκλείσουμε την Τουρκία. Δεν μπορούμε να συνειδητοποιήσουμε το γεγονός ότι για το SAFE η Τουρκία είναι απαραίτητη για τους Ευρωπαίους. Το SAFE στόχο έχει την αποτροπή του κινδύνου εξ ανατολών, δηλαδή εκ Ρωσίας, και συνεπώς η γεωγραφική θέση της Τουρκίας την καθιστά εκ των πραγμάτων απαραίτητη. Επιπρόσθετα, ως η δεύτερη μεγαλύτερη στρατιωτική δύναμη του ΝΑΤΟ, στο οποίο συμμετέχουν οι ευρωπαϊκές χώρες, της δίνει πρωτεύοντα ρόλο στην ευρωπαϊκή ασφάλεια.
«Παρά το γεγονός ότι υπήρχαν κάποιοι που δεν ήθελαν η Κυπριακή Δημοκρατία να ήταν εκεί, εκπροσωπηθήκαμε, προσκληθήκαμε, και από τον Αμερικανό Πρόεδρο, και από τον Πρόεδρο της Αιγύπτου», δήλωσε ο ΠτΔ μετά την επιστροφή του από την Αίγυπτο. Πραγματικά δεν αντιλήφθηκα ποιους εννοεί, οι οποίοι δεν μας ήθελαν. Αν εννοεί την Τουρκία, τότε, αυτό καταντά μανία καταδιώξης. Ο Ταγίπ Ερντογάν απέκλεισε τη συμμετοχή του άμεσα εμπλεκομένου, του Πρωθυπουργού του Ισραήλ, και θα άφηνε την Κύπρο να παραστεί; Είναι καιρός να καταλάβουμε ότι δεν ασχολούνται όλοι μαζί μας. Έχουν πολύ πιο σοβαρά θέματα να ασχοληθούν παρά με τον ομφαλό της γης. Κατανοητή η προσπάθεια του Προέδρου να αναβαθμίσει το κύρος της Κύπρου αλλά, όταν αυτό καταντά εμμονή, φέρνει τα αντίθετα αποτελέσματα. Δυστυχώς ο ΠτΔ, με την παρουσία του, δεν πήρε τα σωστά μηνύματα. Μα επιτέλους, όταν ο Πρόεδρος Τραμπ παρουσιάζει τον Ταγιπ Ερντογάν ως το πρόσωπο της ημέρας, με όλους τους παρόντες να χειροκροτούν παρατεταμένα, ο δικός μας Πρόεδρος δεν πήρε χαμπάρι; Πού βρισκόταν τη στιγμή εκείνη; Είπαμε, η παρουσία της Κύπρου ήταν θετική εξέλιξη αλλά, δυστυχώς, όλα αυτά μηδενίζουν το αρχικό θετικό γεγονός.
Το μεγαλύτερο πλεονέκτημα ενός ηγέτη είναι να λαμβάνει τα σωστά μηνύματα την κατάλληλη στιγμή και να ελίσσεται ανάλογα. Στη δική μας περίπτωση έχουμε αφτιά και μάτια κλειστά. Το σύνδρομο του μικρομεγαλισμού είναι δυστυχώς εντονότατο στη σημερινή εξωτερική μας πολιτική. Το δε χειρότερο είναι το ότι ασκούμε υπεροπτική εξωτερική πολιτική, χωρίς να μετρούμε το μπόι μας, πρωτίστως για εσωτερική κατανάλωση.
«Κράτα τα μάτια σου στ’ αστέρια και τα πόδια σου στη γη», κατά τον Θεόδωρο Ρούζβελτ. Είναι θεμιτό και ίσως επιβεβλημένο να θέτεις υψηλούς στόχους, φτάνει να έχεις ως κανόνα το «γνώθι σαυτόν».
Το ότι παρευρεθήκαμε στην ίδια σύνοδο με τους μεγάλους της γης μάς δίνει την ψευδαίσθηση πως είμαστε ίσοι με αυτούς. Δυστυχώς, δεν είναι έτσι τα πράγματα. Μια μισή ημικατεχόμενη πατρίδα είμαστε. Ένα μη κανονικό κράτος, όσο παραμένει άλυτο το Κυπριακό. Επιπρόσθετα για τους ξένους αποτελούμε όχι πυλώνα σταθερότητας άλλα πυλώνα διαφθοράς και απάτης. Ο μικρομεγαλισμός είναι ένα επικίνδυνο σύνδρομο για τον καθένα μας. Όμως όταν το σύνδρομο αυτό χαρακτηρίζει έναν ηγέτη, τότε, καταντά καταστροφικό. Ήρθε νομίζω ο καιρός να πάρουμε τη μεζούρα και να μετρήσουμε ξανά το μπόι μας, τη θέση μας, τις δυνατότητές μας και τα μεγάλα μας προβλήματα. Η κάμπια υπό ορισμένες προϋποθέσεις μπορεί να γίνει κάποτε πεταλούδα. Όταν όμως συμπεριφέρεται χωρίς να αντιλαμβάνεται το τι είναι, πεταλούδα δεν θα γίνει ποτέ. «Μην χάνετε ποτέ επαφή με το έδαφος, γιατί μόνο έτσι μπορείτε να έχετε μια κάποια ιδέα για το πραγματικό ύψος σας», έλεγε ο Ισπανός συγγραφέας Antonio Machado. Δυστυχώς, την επαφή με το έδαφος την έχουμε χάσει προ πολλού!
