Οι εκλογές αποτελούν γιορτή της Δημοκρατίας. Αυτό είναι σωστό γιατί ο λαός, κυρίαρχος ή μη, επιλέγει τους άρχοντές του, αυτούς δηλαδή που θα διαχειριστούν τα προβλήματά του, τις ανησυχίες του και, σε ειδικές περιπτώσεις, το μέλλον και την επιβίωσή του.
Σε αυτές τις ειδικές περιπτώσεις συγκαταλέγεται και η μικρή μισή μας πατρίδα.
Κάθε γιορτή, όπως της Δημοκρατίας, αναμφίβολα είναι ένα γεγονός χαράς που προσφέρει σε αυτούς που συμμετέχουν, στην προκειμένη περίπτωση στους ψηφοφόρους, το αίσθημα της ελπίδας και της προσδοκίας για ένα καλύτερο μέλλον.
Στη δική μας ημικατεχόμενη πατρίδα οι εκλογές είναι πέρα από γιορτή, είναι η ίδια η Δημοκρατία. Το κρίσιμο ερώτημα όμως είναι αν πρέπει τα αποτελέσματα των εκλογών να γίνονται σεβαστά. Κατά κανόνα σίγουρα ναι, γιατί διαφορετικά δεν μιλούμε για Δημοκρατία αλλά για αναρχία.
Το άλλο ερώτημα είναι αν τα σεβαστά αποτελέσματα της βούλησης του λαού είναι πάντα σωστά. Ασφαλώς όχι. Ο λαός με την ψήφο του μπορεί να καταστρέψει όχι μόνο τη Δημοκρατία αλλά και την ιδιά του την πατρίδα. «Η ψήφος είναι πιο δυνατή από τη σφαίρα. Με τη σφαίρα μπορεί να σκοτώσεις τον εχθρό σου. Με την ψήφο μπορεί να σκοτώσεις το μέλλον των παιδιών σου», έλεγε ο Αμερικανός Πρόεδρος Αβραάμ Λίνκολν.
Ας μην ξεχνούμε ότι ο λαός είναι απρόβλεπτος και συνήθως αλλοπρόσαλλος στις επιλογές του. «Ο λαός; Για ποιον λαό μου μιλάς; Αυτός το Σάββατο με βρίζει, την Κυριακή με ψηφίζει και τη Δευτέρα κόβει το χέρι του», έλεγε ο Κωνσταντίνος Καραμανλής. Ακόμα, στα ερωτήματα που τίθενται, άλλα άμεσα σε περίπτωση δημοψηφισμάτων και άλλα έμμεσα στην επιλογή των αξιωματούχων, ο ίδιος ο ψηφοφόρος, συνήθως ανημέρωτος, δεν είναι σε θέση να επιλέξει. «Οι πολίτες στα δημοψηφίσματα απαντούν συνήθως για όλα, εκτός από το ερώτημα που τίθεται στο δημοψήφισμα», κατά τον πρώην Γάλλο Πρόεδρο Φρανσουά Μιττεράν.
Ο λαός κάνει λάθη; Όχι μόνο κάνει λάθη αλλά υπάρχουν περιπτώσεις που τα λάθη του μπορούν να αποβούν καταστροφικά. Βέβαια έχει πάντα το άλλοθι της παραπληροφόρησης και της παραπλάνησης, κάτι όμως που του αφαιρεί το χαρακτηριστικό του κυρίαρχου. Κανένας κυρίαρχος λαός δεν μπορεί να παριπλανείται και να παραπληροφορείται.
Το 2004, το δημοψήφισμα για το σχέδιο Ανάν θα μείνει στην Ιστορία ως το μεγαλύτερο λάθος του λαού. Ο ίδιος ο λαός ψήφισε εναντίον της πατρίδας του και κατ’ επέκταση εναντίον του ίδιου του λαού. Είναι από τις περιπτώσεις που ο κανόνας της σεβαστής ετυμηγορίας του λαού αποτελεί εξαίρεση. Πώς μπορεί να είναι σεβαστό ένα ΟΧΙ στην απαλλαγή από την κατοχή; Προσωπικά δεν σέβομαι το 76% που είπε ΟΧΙ στην επανένωση. Αντιλαμβάνομαι ότι αυτό είναι αντιδημοκρατική θέση αλλά και η Δημοκρατία έχει τα όριά της. Αν Δημοκρατία είναι να αφαιρέσεις το δικαίωμα του συμπατριώτη σου να γυρίσει στις πατρογονικές του εστίες, αυτό δεν είναι Δημοκρατία. Είναι η δικτατορία ενός αποχαυνωμένου και επικίνδυνου λαού.
Οι εκλογές έχουν τρεις σημαντικές περιόδους. Πρώτον, η προεκλογική, δεύτερον, η στιγμή της εκλογικής διαδικασίας και, τρίτον, η μετεκλογική. Η τρίτη είναι ο λογαριασμός της γιορτής. Ενίοτε «φουσκωμένος» και «πανάκριβος» με τραγικές συνέπειες.
Η πρώτη περίοδος, η προεκλογική, θα μπορούσε να χαρακτηριστεί η πλέον επικίνδυνη. Οι φιλοδοξίες, οι κομματικές σκοπιμότητες και τα συμφέροντα, ιδιοτελή ή μη, διαμορφώνουν το πολιτικό σκηνικό. Κατά την προεκλογική περίοδο η μόνη προτεραιότητα είναι το θετικό εκλογικό αποτέλεσμα. Οι πατρίδες και τα εθνικά συμφέροντα είναι ανύπαρκτα. Αρχές και αξίες παραμερίζονται και τα πάντα θυσιάζονται στον βωμό της φιλοδοξίας του κάθε καιροσκόπου κομματάρχη.
Τον Μάιο του 2026 ο κυπριακός λαός, οι Ελληνοκύπριοι για να ακριβολογούμε, καλείται να αναδείξει τους αντιπροσώπους του. Η προεκλογική περίοδος, η επικίνδυνη δηλαδή, έχει φουντώσει για τα καλά, ενώ παράλληλα παίζεται η τελευταία πράξη της κυπριακής τραγωδίας.
Στα πλαίσια αυτά η ρητορική των κομμάτων μεταλλάσσεται ανεξάρτητα διαφορών στο εθνικό θέμα αλλά και αλλού. Κόμματα της λύσης δεν υπάρχουν την περίοδο αυτή. «Το κατάστημα είναι κλειστό».
Ο ΔΗΣΥ στόχο έχει την πρωτιά. Προς επίτευξη του στόχου αυτού ερωτοτροπεί με ακραίες και απορριπτικές θέσεις για να σταματήσει τη διαρροή ψηφοφόρων προς το ΕΛΑΜ. Η ρητορική έχει υποστεί μετάλλαξη. Μιλούν για γενικότητες στο Κυπριακό όπως η αοριστολογία του συμφωνημένου πλαισίου. Στη μεγάλη παράταξη βρίσκονται σε κατάσταση πανικού. Το θέμα της επαναπροσέγγισης με την τ/κ κοινότητα, εν όψει εκλογών, είναι απαγορευμένη έννοια. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η πρωτοβουλία του ευρωβουλευτή του κόμματος Μιχάλη Χατζηπαντέλα. Για προσωπική του προβολή είχε τη φαεινή ιδέα να εισηγηθεί προς το Ευρωκοινοβούλιο μνημείο αγνοουμένων Ε/Κ της τουρκικής εισβολής. Η κίνηση αυτή ήταν τόσο ατυχής που αναγκάστηκε η ηγεσία να κάνει μια διακοσμητική διόρθωση και να μιλήσει για Ε/Κ και Τ/Κ αγνοουμένους του 1974. Οι εκατοντάδες αγνοούμενοι Τ/Κ της περιόδου 1963-1974 διαγράφησαν με μια μονοκοντυλιά. Αυτοί δεν ήσαν άνθρωποι. Άλλος ο πόνος της Τ/Κ μάνας και άλλος της Ε/Κ. Όταν φτάσαμε σε αυτό το σημείο, να ζυγίζουμε την αξία της ανθρώπινης ζωής, τότε, ό,τι και να πεις είναι εκ του περισσού.
Στο ΑΚΕΛ καραδοκούν να κλέψουν την πρωτιά από τον ΔΗΣΥ. Στο εθνικό θέμα είναι πολύ προσεκτικοί. Η ρητορική τους είναι μεταξύ λύσης και αδιαφορίας. Έχουν τόσα προβλήματα και δεν θα ήθελαν να θυσιάσουν την καλή πορεία στις εκλογές για το εθνικό θέμα. Άλλωστε το ίδιο έκαναν το 2004.
Στο ΕΛΑΜ όχι μόνο τρίβουν τα χέρια τους για την επερχόμενη νίκη στις εκλογές αλλά αυτοί σέρνουν τον χορό και τα χαϊβάνια ακολουθούν. Ό απορριπτισμός κινδυνεύει να καταντήσει κολλητική ασθένεια. Στο Άλμα είναι όλοι πολύ προσεκτικοί και για αυτό σαφή θέση στο Κυπριακό δεν έχουν ακόμα πάρει. Στα άλλα κομματίδια, συμπεριλαμβανομένου του κόμματος των μακροχρονίων και των προτάξεων ΔΗΚΟ, αυτό που προέχει είναι η επιβίωση και συνεπώς δεν χρειάζονται σχόλια.
Πολλά τα παραδείγματα όπου οι εκλογές ζήμιωσαν την εθνική μας υπόθεση. Το 1993 ο Γλαύκος Κληρίδης, λόγω της συνεργασίας του με τον Σπύρο Κυπριανού, απέρριψε τις ιδέες Γκάλι. Βέβαια, για να είμαστε σωστοί, ο αείμνηστος Γλαύκος Κληρίδης βρήκε τον τρόπο ούτως ώστε οι συνέπειες να είναι μηδαμινές αλλά κάποια ζημιά έγινε.
Ένα είναι το σίγουρο. Σε περίοδο εκλογών το εθνικό θέμα μπαίνει στον πάγο και η οποιαδήποτε πρωτοβουλία αναστέλλεται. Αν πάρουμε δε δεδομένο ότι οι εκλογές διεξάγονται πολύ συχνά, κατ’ επέκταση και το εθνικό θέμα συνήθως βρίσκεται στην κατάψυξη. Δυστυχώς δεν είμαστε αρκούντως ώριμοι ούτως ώστε να αφήσουμε το εθνικό θέμα εκτός των κομματικών κοκορομαχιών.
Είναι καιρός να διαλέξουμε επιτέλους το τι θέλουμε. Θέλουμε κάθε τόσο να γιορτάζουμε τη Δημοκρατία σε μια μισή πατρίδα ή να γιορτάσουμε μια φορά την απαλλαγή από την κατοχή; Θέλουμε τη Δημοκρατία του παραπλανημένου πλήθους ή τη Δημοκρατία της λογικής και της σύνεσης; Θέλουμε τη Δημοκρατία των κούφιων συνθημάτων, του λαϊκισμού και της δημαγωγίας ή τη Δημοκρατία της συνέπειας και του καθαρού λόγου;
Δυστυχώς στην πορεία απαντήθηκε το πιο πάνω ερώτημα. Δεν μας πειράζει η μισή πατρίδα, φτάνει η Δημοκρατία μας να είναι ολόκληρη και να μας ανήκει. Θέλουμε μισή πατρίδα αλλά ολόκληρη Δημοκρατία.
