Σοβαρά προβλήματα αντιμετωπίζονται στην παροχή φροντίδας σε άτομα με βαριές αναπηρίες όπως καταγγέλλει η Κυπριακή Συνομοσπονδία Οργανώσεων Αναπήρων (ΚΥΣΟΑ). Όπως ανέφερε η πρόεδρός της στο politis.com.cy, Θέμιδα Ανθοπούλου, η κατάσταση σε δομές φροντίδας είναι συχνά απογοητευτική, καθώς έρχονται στο φως -μέσω σοβαρών καταγγελιών- πολλές ελλέιψεις, κενά και διαχρονικά προβλήματα.
Η συστημική διάκριση αντιμετωπίζεται οριζόντια από όλα τα άτομα με αναπηρία, όπως τονίζει η κα Ανθοπούλου.
Καταγγελίες που βλέπουν το φως της δημοσιότητας από ΚΥΣΟΑ
Σοβαρές καταγγελίες βλέπουν το φως της δημοσιότητας για την οδοντιατρική φροντίδα ατόμων με αναπηρία. Σύμφωνα με την ΚΥΣΟΑ, σε πολλές περιπτώσεις, αντί να προσπαθήσουν να σώσουν χαλασμένα δόντια, οι γιατροί προχωρούν απευθείας σε εξαγωγές, λόγω έλλειψης κατάλληλων συνθηκών και πρωτοκόλλων. Για να μπορέσουν να λάβουν οδοντιατρική φροντίδα, πολλά άτομα με αναπηρίες χρειάζονται αναισθησία λόγω της κατάστασής τους. Ωστόσο, όλες αυτές οι περιπτώσεις εξυπηρετούνται αποκλειστικά από το Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας, κάτι που προκαλεί μεγάλη ταλαιπωρία και σημαντικές καθυστερήσεις, εκτός εάν οι ασθενείς έχουν την οικονομική δυνατότητα να απευθυνθούν σε ιδιώτες.
Την ίδια στιγμή, φαίνεται πως σε περιπτώσεις χαλασμένων δοντιών εφαρμόζεται κατά κανόνα η λύση της εξαγωγής, αντί για πιο συντηρητικές θεραπείες όπως απονευρώσεις, σφραγίσματα ή εμφυτεύματα. Το αποτέλεσμα είναι δεκάδες άνθρωποι με αναπηρίες να μένουν χωρίς δόντια, γεγονός που επιβαρύνει δραματικά την καθημερινότητά τους.
Επιπρόσθετα, ένα από τα πιο ανησυχητικά ζητήματα αφορά άτομα που, παρότι έχουν ενηλικιωθεί, το σώμα τους δεν έχει αναπτυχθεί φυσιολογικά λόγω σοβαρών αναπηριών. Οι παιδίατροι δεν τα αναλαμβάνουν πλέον, ενώ οι γιατροί ενηλίκων τα θεωρούν "παιδιά", με αποτέλεσμα να μη δέχεται να τα παρακολουθήσει κανείς. Τα δημόσια νοσηλευτήρια δεν έχουν πρόβλεψη για τέτοιες περιπτώσεις, και το Μακάρειο Νοσοκομείο, που ειδικεύεται σε παιδιά, τα απορρίπτει λόγω ηλικίας. Έτσι, αυτοί οι άνθρωποι μένουν ουσιαστικά χωρίς πρόσβαση σε υγειονομική φροντίδα.
Δύσκολες συνθήκες
Οι συνθήκες σε κρατικές κατοικίες, που φιλοξενούν άτομα με πολλαπλές ή/και ψυχικές αναπηρίες, συχνά δεν ανταποκρίνονται στις ανάγκες των ενοίκων. Υπάρχουν αναφορές για άτομα που κοιμούνται στο πάτωμα, σπίτια με προβληματικές κτιριακές εγκαταστάσεις και φροντίδα που, παρά την προσπάθεια των λειτουργώνδεν καλύπτει τις βασικές ανάγκες. Σε πολλές περιπτώσεις, τα ίδια τα άτομα παραμένουν απομονωμένα και «αόρατα» για την κοινωνία.
Ένα ιδιαίτερα ανησυχητικό περιστατικό αφορά τον θάνατο ενός ατόμου με αναπηρία τον Μάιο, σε κρατική στέγη, όταν πνίγηκε κατά τη διάρκεια του φαγητού. Μέλη της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Εργασίας ζητούν τον διορισμό θανατικού ανακριτή, καθώς υπάρχουν ερωτήματα για την επάρκεια του προσωπικού στις Πρώτες Βοήθειες.
Η κ. Ανθοπούλου υπογραμμίζει πως υπάρχουν παραδείγματα σωστής λειτουργίας, όπως οι κατοικίες που διαχειρίζεται το Τμήμα Κοινωνικής Ενσωμάτωσης Ατόμων με Αναπηρίες, όπου εφαρμόζονται πιο σύγχρονες και ανθρώπινες πρακτικές φροντίδας. Η ΚΥΣΟΑ ζητά όπως αυτό το μοντέλο επεκταθεί και σε άλλες κρατικές δομές, ώστε όλοι οι πολίτες με αναπηρίες να ζουν με αξιοπρέπεια.
Η λύση, όπως σημειώνει, μπορεί να βρεθεί μόνο μέσα από ειλικρινή παραδοχή των προβλημάτων και ουσιαστική συνεργασία μεταξύ όλων των αρμόδιων φορέων – του Υφυπουργείου Κοινωνικής Πρόνοιας, των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας και του Υπουργείου Υγείας.
