Όλα θα κριθούν σήμερα στη Γενεύη - Προσπάθεια να διασώσει τη διαδικασία καταβάλλει ο Γκουτέρες

 

Αρκούντως απογοητευτικό ήταν το τέλος των κρίσιμων διεργασιών της Τετάρτης στην «5+1» άτυπη διάσκεψη της Γενεύης. Ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, σε μια ύστατη προσπάθεια να μην οδηγηθεί σε ναυάγιο η διαδικασία υπό το βάρος της απουσίας μετακινήσεων από τις δύο πλευρές, άλλαξε το πρόγραμμα και έκλεισε τη μέρα με τη σύγκληση της ολομέλειας των συμμετεχόντων.

Ωστόσο, από όσα παρασκηνιακά προκύπτουν και από το χθεσινοβραδινό δείπνο, παρά την αρνητική εικόνα, τίποτα δεν δείχνει να έχει κριθεί οριστικά. Και όπως επιμένουν διπλωματικές πηγές, αυτό θα φανεί σε νέα σύσκεψη της ολομέλειας η οποία θα πραγματοποιηθεί στις 11 ώρα Κύπρου.

Το χρονικό

Από νωρίς χθες το απόγευμα είχε φανεί ότι το ενδεχόμενο της πολυπόθητης σύγκλισης ανάμεσα στις δύο πλευρές έμοιαζε απομακρυσμένο. Το έγγραφο το οποίο κατέθεσε ο Τ/Κ ηγέτης Ερσίν Τατάρ κατά την έναρξη της ολομέλειας χθες το πρωί έλεγε πως οι Τ/Κ είναι συνιδρυτές και συνιδιοκτήτες της Κυπριακής Δημοκρατίας και ζητούσε σχέση συνεργασίας η οποία για να υπάρχει πρέπει να βασίζεται, όπως ανέφερε, στην κυρίαρχη ισότητα των δύο πλευρών. Εάν γίνει αυτό, συνέχιζε το έγγραφο της τ/κ πλευράς, τότε οι Τ/Κ θα μπουν σε διαπραγματεύσεις υπό την καθοδήγηση του γενικού γραμματέα. Και εφόσον υπάρχει κατάληξη, θα συζητήσουν ασφάλεια, εδαφικό, σχέση με ΕΕ κ.λπ.

Δεν βοήθησε η ε/κ πλευρά

Η στάση της τ/κ πλευράς ήταν ακραία αλλά δεδομένου και του γεγονότος ότι δεν ήταν παρά μόνο η αρχή της διαπραγμάτευσης και η άλλη πλευρά προβάλλει όπως είναι λογικό από θέση ισχύος τέτοιες μαξιμαλιστικές θέσεις, μια πιο θετική στάση και από ε/κ πλευράς ίσως να έδινε κάποιο μεγαλύτερο περιθώριο στον ΟΗΕ. Άλλωστε, η τουρκική πλευρά δεν καίγεται για τη λύση και το έχει καταστήσει ξεκάθαρο, αντίθετα με την ε/κ. Κάτι τέτοιο δεν έγινε. Ήδη από το απόγευμα είχε επίσης διαφανεί πως και η ε/κ πλευρά ελαχίστως ήταν διατεθειμένη να υποχωρήσει, παρά τις διακηρύξεις της στο θέμα της πολιτικής ισότητας και της θετικής ψήφου των Τουρκοκυπρίων, με τον Νίκο Αναστασιάδη να διαμηνύει ότι η θετική ψήφος πρέπει να ισχύσει κατά περίπτωση και μόνο, εκεί δηλαδή που θα κριθεί ότι έχουν ζωτικό συμφέρον οι Τουρκοκύπριοι. Κάτι που με τίποτα δεν παραπέμπει στην καθαρή πολιτική ισότητα που ζητεί η άλλη πλευρά.

Και ο χρόνος πρόβλημα

Ούτε και στο ζήτημα του χρόνου συνέχισης των συνομιλιών δεν τα βρήκαν οι δύο πλευρές. Το ζήτημα αυτό ήταν βέβαια ζήτημα ουσίας αφού η τουρκική πλευρά ζητούσε να συνεχιστεί η διαδικασία μετά τη Σύνοδο της ΕΕ τον Ιούνιο, κάτι που εξαρχής είχε απορρίψει η ε/κ πλευρά, θεωρώντας ότι δεν μπορούσε να πάει στη Σύνοδο με τη θετική ατζέντα της Τουρκίας να συζητείται χωρίς να υπάρχει μετακίνηση της Άγκυρας στο Κυπριακό. Λογικό μεν αλλά από την άλλη είναι γεγονός πως ούτε και ο Πρόεδρος Αναστασιάδης προσήλθε στις συνομιλίες κομίζοντας κάτι πιο διαλλακτικό στις προτάσεις που κατέθεσε τουλάχιστον. Για την ακρίβεια τίποτα εκτός από μία πρόταση με βάση την οποία οι Τουρκοκύπριοι θα μπορούσαν να αποσύρουν χρήματα από τον λογαριασμό με τα κοινά έσοδα από το αέριο εάν η Τουρκία αναγνώριζε ότι δεν είχε δικαιώματα στην ΑΟΖ της Κύπρου.

ΜΟΕ ξαναζεσταμένα

Το σημείο εκκίνησης των προτάσεων της ε/κ πλευράς ήταν στο θετικότερο τα ΜΟΕ που είχε προτείνει ο Νίκος Αναστασιάδης εδώ και καιρό, και στο αρνητικότερο διακηρύξεις για την ανυποχώρητη στάση της ε/κ πλευράς έναντι των ψηφισμάτων του ΟΗΕ τα οποία η πλευρά μας υπέδειξε στον κύριο Γκουτέρες ότι ήταν υποχρεωμένος να τα σεβαστεί. Εάν κάποιος ήθελε να φανεί ο διαλλακτικός και χρήσιμος παράγων, αυτό δεν μπορούσε να γίνει μέσα από την υπόδειξη μόνο της αδιαλλαξίας του άλλου την ώρα που ούτε εκείνος δεν μετακινείτο, πόσω δε μάλλον μέσα από υποδείξεις προς έναν γ.γ. του ΟΗΕ ο οποίος για πρώτη φορά από την έναρξη της πανδημίας αναλάμβανε, εν μέσω πολύ πιο σοβαρών προβλημάτων για τον οργανισμό, μια τέτοια αποστολή στο Κυπριακό.

Το blame game

Από το απόγευμα λοιπόν είχε φανεί πως το blame game είχε αρχίσει. Κάτι που οδήγησε τον κύριο Γκουτέρες στην απόφαση, όπως αποκάλυψε το politis.com.cy, να επαναφέρει την ολομέλεια των συμμετεχόντων στο πρόγραμμα προκειμένου να αποφευχθεί ένα ναυάγιο, να ασκήσει πιέσεις και να διασώσει τη διαδικασία. Αυτό έγινε. Και ενώ το blame game συνεχίστηκε στο προσκήνιο, στο παρασκήνιο φαίνεται πως η διπλωματία του ΟΗΕ συνέχισε να δουλεύει προκειμένου να αποτρέψει αυτό που καμία πλευρά δεν επιθυμεί: ένα ναυάγιο. Πηγή η οποία γνωρίζει το παρασκήνιο και το τι έγινε αργότερα, στο δείπνο, τόνισε στον Πολίτη ότι δεν μιλάμε για αδιέξοδο και πως αναμένονται εξελίξεις σήμερα το πρωί πριν την ολομέλεια.