Σε συνεδρίαση ημερομηνίας 21 Ιουλίου 2020, τα μέλη της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας Κύπρου (ΡΑΕΚ) αποφάσισαν να απορρίψουν την αίτηση της ελληνικής εταιρείας Energean International Ltd για προμήθεια φυσικού αερίου σε χονδρικούς πελάτες, μέσω αγωγού προς το Βασιλικό, από το κοίτασμα Καρίς στην ΑΟΖ του Ισραήλ.
Η αίτηση της εταιρείας είχε υποβληθεί στις 19 Νοεμβρίου 2019.
Η απορριπτική απόφαση της ΡΑΕΚ στηρίχθηκε στα ακόλουθα δεδομένα:
- Με την υπ’ αριθμόν 87.649 Απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου και την εφαρμογή παρέκκλισης από το άρθρο 33 καθορίστηκε επίσημα από το κράτος η κυβερνητική πολιτική όσον αφορά το πλαίσιο λειτουργίας της αγοράς του φυσικού αερίου, με την εφαρμογή μονοπωλίου στην προμήθεια. Συνεπώς, θα υπάρχει ένας μοναδικός και αποκλειστικός προμηθευτής για το διάστημα ισχύος των παρεκκλίσεων. Ο προμηθευτής αυτός αναμένεται ότι θα είναι η ΔΕΦΑ (Δημόσια Επιχείριση Φυσικού Αερίου), η οποία με νομοσχέδιο που ήδη έχει τεθεί σε δημόσια διαβούλευση θα μετατραπεί σε ημικρατικό οργανισμό. Συνεπώς, δεν θα μπορεί άλλη εταιρεία (π.χ. η Energean) να λειτουργεί ως προμηθευτής φυσικού αερίου.
- Βάσει του νόμου και της υπ’ αριθμόν 87.649 Απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου, από την ημερομηνία έκδοσης της εν λόγω απόφασης και για το διάστημα ισχύος των παρεκκλίσεων:
- θα πρέπει να εκδοθεί από τη ΡΑΕΚ μια μόνο άδεια προμήθειας φυσικού αερίου σε μη επιλέγοντες πελάτες (σ.σ. στη ΔΕΦΑ),
- δεν υφίστανται πελάτες χονδρικής εφόσον δεν υπάρχει δυνατότητα μεταπώλησης του αερίου και υπάρχει ένας μόνο αποκλειστικός προμηθευτής,
- για να είναι δυνατή η άσκηση της δραστηριότητας της προμήθειας φυσικού αερίου για το διάστημα ισχύος των παρεκκλίσεων δυνάμει της υπ’ αριθμόν 87.649 Απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου υπό καθεστώς μονοπωλίου, θα πρέπει να πληρείται η συνταγματική απαίτηση της παραγράφου 3 του Άρθρου 25 όπως το πρόσωπο που ασκεί τη δραστηριότητα να είναι νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου «ιδρυόμενο προς τον σκοπόν τούτον υπό […] νόμου και διοικούμενου υπό τον έλεγχο της Δημοκρατίας» (σ.σ. εξού και η απόφαση της κυβέρνησης να μετατραπεί η ΔΕΦΑ σε ημικρατικό οργανισμό),
- η αιτήτρια εταιρεία Energean International Ltd, όπως διαφαίνεται από την αίτηση και τα συνοδευτικά σε αυτή έγγραφα και στοιχεία, δεν πληροί τις προϋποθέσεις της παραγράφου 3 του Άρθρου 25 του Συντάγματος εφόσον δεν έχει συσταθεί ως οργανισμός δημοσίου υπό του σχετικού εξουσιοδοτικού νόμου, αλλά έχει συσταθεί με βάσει των περί Εταιρειών Νόμο, Κεφ.113, ως ιδιωτική εταιρεία περιορισμένης ευθύνης και αποτελεί μέλος ιδιωτικού ομίλου εταιρειών που δεν ελέγχεται από τη Δημοκρατία.
