Η Κύπρος πίσω από το λογισμικό Predator - Παρακολούθηση δημοσιογράφου

 

Η… κυπριακή υπόθεση με το van παρακολουθήσεων του επιχειρηματία Ταλ Ντίλιαν, επανέρχεται στο προσκήνιο. Αφορμή και αιτία είναι το αποκαλυπτικό δημοσίευμα του «Inside Story».

Η ερευνητική συνδρομητική ιστοσελίδα, με ρεπορτάζ που υπογράφουν ο Τάσος Τέλλογλου και η Ελίζα Τριανταφύλλου, αποκαλύπτει την υπόθεση παρακολούθησης του Ελλαδίτη δημοσιογράφου Θανάση Κουκάκη.

Στο δημοσίευμα αναφέρεται ότι κατόπιν έρευνας του Citizen Lab, ερευνητικού τμήματος του Πανεπιστημίου του Καναδά, υποκλάπηκε περιεχόμενο συνομιλιών του συναδέλφου Θανάση Κουκάκη, μέσω του λογισμικού «Predator», που στα ελληνικά σημαίνει «αρπακτικό». Σ' αυτό το σημείο είναι που μπαίνει στο παιχνίδι η Κύπρος και οι επιχειρηματικές δραστηριότητες του Ντίλιαν.

Το Citizen Lab, κατέληξε πως το προαναφερθέν κακόβουλο λογισμικό μέσω του οποίου έγινε η παραβίαση του κινητού τηλεφώνου του δημοσιογράφου, έχει δημιουργηθεί από την εταιρεία Cytrox, η οποία εδρεύει στα Σκόπια.

Ανάμεσα σ' άλλα, ειδική έκθεση του ερευνητικού αυτού τμήματος, σημειώνει ότι «η Cytrox 'διασώθηκε' από τον Ταλ Ντίλιαν, πρώην αξιωματικό υπηρεσίας των Ισραηλινών Δυνάμεων Ασφαλείας, του οποίου η εταιρεία WiSpear (που εμφανίζεται να μετονομάστηκε σε Passitora Ltd.) εδρεύει στη Λεμεσό και έχει αποκτήσει την Cytrox το 2018. Ο Ντίλιαν είναι επίσης γνωστός ως ιδρυτής της Circles, μιας υποσχόμενης εταιρείας παρακολουθήσεων. Ο Ντίλιαν είναι επίσης ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Intellexa». Διατυπώνεται, ακόμη, η θέση ότι υπό την εμπορική ονομασία «Intellexa alliance» λειτουργεί ένας μεγάλος αριθμός εταιρειών.

Ο «Π» εντόπισε στον Έφορο Εταιρειών Κύπρου την εταιρεία Passitora Ltd, η οποία πράγματι έχει ως αξιωματούχους τον γνωστό σε όλους μας Ταλ Ντίλιαν, την εγγεγραμμένη στο Ισραήλ εταιρεία, MIVTAH SHAMIR TECHNOLOGIES (2000) LTD, καθώς και τον Ελληνοκύπριο Γιώργο Γεωργίου. Ντίλιαν και ισραηλινή εταιρεία παρουσιάζονται ως διευθυντικά στελέχη της Passitora Ltd.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο «Π» χθες το απόγευμα επικοινώνησε με εκπρόσωπο του Ταλ Ντίλιαν στην Κύπρο, θέτοντας εις γνώσιν του το περιεχόμενο του δημοσιεύματος της ελλαδικής ιστοσελίδας Inside Story, αλλά και τα όσα αναφέρονται στην έκθεση του διεπιστημονικού εργαστηρίου του Πανεπιστημίου του Καναδά (Citizen Lab) που ειδικεύεται σε θέματα παρακολούθησης χρηστών ηλεκτρονικών συσκευών. Επιφυλάχθηκε να τοποθετηθεί, αναφέροντας πως πριν προβεί σε οποιαδήποτε ενέργεια θα θέσει υπόψη του κ. Ντίλιαν τα όσα σημειώνονται στο σχετικό ρεπορτάζ.

Το ιστορικό του Ντίλιαν

Θυμίζουμε ότι ο Ταλ Ντίλιαν και το van παρακολουθήσεων, ιδιοκτησίας εταιρείας συμφερόντων του, απασχόλησαν την κυπριακή επικαιρότητα τον Νοέμβριο του 2019 με αφορμή δημοσίευμα του Forbes (05/08/2019). Η ιστοσελίδα του γνωστού αμερικανικού περιοδικού δημοσίευσε ρεπορτάζ και οπτικό υλικό από περιοχή της Λάρνακας, στο οποίο ο Ντίλιαν παρουσίαζε σε Αμερικανούς δημοσιογράφους τις δυνατότητες του εξοπλισμού που έφερε το περιλάλητο ημιφορτηγό. Από την παρουσίαση προέκυπτε -ανάμεσα σ' άλλα- ότι το πλήρως εξοπλισμένο βαν που όπως είχε αποκαλύψει ο «Π» εισήχθη ως… μετεωρολογικός εξοπλισμός (SpearHead 360), παρείχε δυνατότητα στον χρήστη του να παγιδεύσει κινητά τηλέφωνα (με λειτουργικό Android ή iOS) σε αποστάσεις μέχρι 500 μ. Το εν λόγω οπτικό υλικό του Forbes όταν αναδημοσιεύτηκε σε κυπριακά ΜΜΕ προκάλεσε την αντίδραση του ΑΚΕΛ, το οποίο άσκησε πιέσεις με αποτέλεσμα να συγκληθεί σύσκεψη στο Προεδρικό με τη συμμετοχή του Πρόεδρου της Δημοκρατίας Νίκου Αναστασιάδη, του τέως γενικού γραμματέα του κόμματος της αντιπολίτευσης, Άντρου Κυπριανού, και του τότε αρχηγού Αστυνομίας Κύπρου Μιχαηλίδη.

Μετά από αστυνομικές ανακρίσεις και εξετάσεις από Κύπριους και ξένους εμπειρογνώμονες, η Νομική Υπηρεσία αποφάσισε να διωχθεί ποινικά η συνδεδεμένη με τον κ. Ντίλιαν Ws Wispear Systems Limited. Παραδέχθηκε, μέσω του συνηγόρου της, 42 κατηγορίες (από τις 90 που αντιμετώπιζε αρχικά) και της επιβλήθηκε πρόστιμο 76 χιλιάδων ευρώ. Το Κακουργιοδικείο Λάρνακας την καταδίκασε σε τέσσερις κατηγορίες που αφορούν κατασκευή ηλεκτρονικών μηχανημάτων, τα οποία θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για υποκλοπή ιδιωτικής επικοινωνίας.

Παρακολούθηση Θ. Κουκάκη

Σε ό,τι αφορά τις παρακολουθήσεις του κινητού τηλεφώνου του Ελλαδίτη δημοσιογράφου Θανάση Κουκάκη, παρουσιάζουμε αυτούσιες αναφορές από το ρεπορτάζ του Inside Story. Οι Τέλλογλου και Τριανταφύλλου, σημειώνουν μεταξύ άλλων: «Επί δέκα εβδομάδες τουλάχιστον, άγνωστοι μπορούσαν να ακούνε και να βλέπουν τα πάντα στο κινητό τηλέφωνο του δημοσιογράφου Θανάση Κουκάκη, αποκαλυπτικά ρεπορτάζ του οποίου έχουν δημοσιευθεί εκτός από το inside story και σε διεθνή μέσα όπως οι Financial Times και το CNBC. Για την παραβίαση του απορρήτου των επικοινωνιών του και την παραβίαση του κινητού του, ο δημοσιογράφος ενημερώθηκε στις 28 Μαρτίου 2022, όταν μετά από σχετικό αίτημα έλαβε επίσημη απάντηση από το Citizen Lab του Πανεπιστημίου του Τορόντο».

Στο δημοσίευμα του insidestory.gr, παρατίθενται στοιχεία που φανερώνουν τους αργούς ρυθμούς με τους οποίους οι αρμόδιες Ελλαδικές αρχές διερεύνησαν τα όσα τους μετέφερε υπευθύνως ο Κουκάκης περί των υποψιών του ότι παρακολουθείτο: «Τα ευρήματα του Citizen Lab θορύβησαν τον δημοσιογράφο, ο οποίος στο παρελθόν είχε βάσιμες υποψίες ότι μπορεί να ήταν στόχος ηλεκτρονικής παρακολούθησης από αγνώστους και γι' αυτό στις 12 Αυγούστου 2020 είχε απευθυνθεί στην Αρχή Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών (ΑΔΑΕ), κάνοντας καταγγελία. Η απάντηση της ΑΔΑΕ ήρθε με μεγάλη καθυστέρηση, σχεδόν ενός έτους, στις 29 Ιουλίου 2021, αφού είχε προηγηθεί η τροποποίηση του νόμου και 17 ημέρες μετά τη -βεβαιωμένη από το Citizen Lab- μόλυνση του κινητού του δημοσιογράφου με το spyware Predator, που έγινε στις 12 Ιουλίου 2021. Η αρμόδια αρχή απαντώντας στην καταγγελία του Θανάση Κουκάκη γράφει: '[...] μετά από τεχνικό έλεγχο που διενήργησε η ΑΔΑΕ [...] στα δίκτυα που εξυπηρετούν τις συνδέσεις κινητής και σταθερής τηλεφωνίας σας με αριθμούς [...], [...] και [...], δεν διαπιστώθηκε κάποιο γεγονός που να συνιστά παραβίαση της κείμενης νομοθεσίας περί απορρήτου των επικοινωνιών'».

Σε ό,τι αφορά τις δυνατότητες του λογισμικού Predator, σημειώνεται ότι «επιτρέπει στον χειριστή του να καταγράφει γραπτά μηνύματα που αποστέλλονται ή λαμβάνονται (συμπεριλαμβανομένων αυτών που στέλνονται μέσω 'κρυπτογραφημένων εφαρμογών', ή εφαρμογών που επιτρέπουν την εξαφάνιση των μηνυμάτων, όπως είναι το WhatsApp ή το Telegram) καθώς επίσης απλών και VoIP τηλεφωνικών κλήσεων (συμπεριλαμβανομένων τηλεφωνικών συνομιλιών μέσω 'κρυπτογραφημένων' εφαρμογών). Με άλλα λόγια, αυτοί που μόλυναν το κινητό του δημοσιογράφου Θανάση Κουκάκη μπορούσαν να παρακολουθούν από προσωπικές στιγμές με την οικογένεια και τους κοντινούς του ανθρώπους, μέχρι εμπιστευτικές συνομιλίες με τις 'πηγές' του».

Αιγύπτιος πολιτικός

Έκθεση του Citizen Lab που δημοσιεύτηκε στις 16/12/2021 κι εντόπισε ο «Π» στο διαδίκτυο, εμπλέκει εμμέσως τον κ. Ντίλιαν σε υπόθεση παρακολούθησης Αιγύπτιου πολιτικού. Ο λόγος για τον Αϊμάν Νουρ, ο οποίος ηγείται του κόμματος της αντιπολίτευσης «Ένωση των Αιγυπτιακών Εθνικών Δυνάμεων» και ζει εξόριστος στην Τουρκία. Το πόρισμα των ερευνητών του καναδικού πανεπιστημίου, πρόβαλε τη θέση ότι το τηλέφωνο του Νουρ «προσβλήθηκε» από λογισμικό των εταιρειών Cytrox Predator και NSO.