Ηλεκτρονικά συστήματα SOS θέλει να εντάξει η συνδικαλιστική οργάνωση ΠΕΟ ως μέτρο προστασίας για τους διανομείς φαγητού γνωστών ψηφιακών πλατφορμών που στοχοποιούνται σε επιθέσεις ληστειών. Όπως ανέφερε στον «Π» ο γραμματέας της ΣΥΞΚΑ-ΠΕΟ, Νεόφυτος Τιμινής, το συγκεκριμένο ηλεκτρονικό σύστημα θα μπορούσε να εγκατασταθεί στις μοτοσυκλέτες που οδηγούν οι διανομείς και έχουν τη δυνατότητα να εκπέμπουν σήμα SOS. «Αυτήν την περίοδο είμαστε σε διαδικασία επεξεργασίας για να μάθουμε κι εμείς, ως συντεχνία, το σύστημα, να δούμε κατά πόσο είναι κάτι που αξίζει», ώστε, «ιδιαίτερα τις κρίσιμες ώρες, να το αξιοποιήσουμε ως ένα ακόμα εργαλείο», εξήγησε ο κ. Τιμινής, προσθέτοντας επίσης ότι το σύστημα θα προταθεί κυρίως στους εργοδότες.
Σύμφωνα με τα προκαταρκτικά στοιχεία της Αστυνομίας για την περίοδο Ιανουάριος-Μάρτιος 2025, έχουν καταγγελθεί 28 περιστατικά ληστείας, με τα 11 από αυτά να αφορούν διανομείς φαγητού που δέχθηκαν επίθεση εν ώρα εργασίας. Ο «Π» επεξεργάστηκε τα 28 περιστατικά ξεχωριστά και από τα στοιχεία προκύπτει ότι 8 από αυτά τα 11, που αφορούσαν τους διανομείς, έλαβαν χώρα στο μέρος παράδοσης, με τα περισσότερα να έχουν κοινή μέθοδο δράσης. Συγκεκριμένα, οι δράστες είχαν παραγγείλει φαγητό μετά τα ξημερώματα και στο σημείο παραλαβής επιτίθονταν στους διανομείς, είτε ασκώντας σωματική βία είτε προτάσσοντας μαχαίρια και άλλα όπλα, όπως ρόπαλα. Σε έξι περιστατικά μάλιστα, οι επιθέσεις έγιναν από περισσότερα από δύο άτομα, με αποκορύφωμα μια υπόθεση στη Λεμεσό, όπου στην επίθεση συμμετείχαν τουλάχιστον 20 άτομα. Όσον αφορά τις περιοχές, πέντε από τα 11 περιστατικά σημειώθηκαν στη Λευκωσία, τέσσερα στη Λεμεσό και δύο στη Λάρνακα. Σύμφωνα με τις έρευνες της Αστυνομίας, κάποια περιστατικά εμπεριείχαν το ρατσιστικό κίνητρο, χωρίς να είναι ο απόλυτος λόγος, ενώ όλα τα περιστατικά είχαν ως αποτέλεσμα την απόσπαση χρηματικού ποσού και αντικειμένων αξίας, όπως κινητά τηλέφωνα, έγγραφα ταυτοποίησης και τις ίδιες τις μοτοσυκλέτες.
Η πραγματική εικόνα
Η πραγματική εικόνα είναι πολύ διαφορετική, μιας και «δεν βγαίνουν όλα στην επιφάνεια», όπως είπε ο κ. Τιμινής, καθώς η συντεχνία έχει καταγγελίες οι οποίες δεν έφτασαν ποτέ στην Αστυνομία, για διάφορους λόγους. «Μέχρι και επίθεση με μαχαίρι είχε δεχθεί ο ντελιβεράς και δεν πήγε να το καταγγείλει», ανέφερε ο κύριος Τιμινής, για ένα περιστατικό όπου ο διανομέας δέχθηκε «πισώπλατη μαχαιριά» και τον «περιέθαλψαν συνάδελφοί του», ενώ σε αρκετές καταγγελίες κύριο αντικείμενο της επίθεσης είναι οι πέτρες. Η μεθοδολογία των δραστών, ακόμα και στα περιστατικά που δεν καταγγέλθηκαν στην Αστυνομία, ήταν η ίδια, «γι’ αυτό χρειάζεται ένα σύστημα άμεσης ενημέρωσης που να εκπέμπει SOS» το οποίο θα λαμβάνει είτε η πλατφόρμα είτε άλλοι διανομείς. «Υπάρχει έξαρση, ιδιαίτερα τώρα με την καλοκαιρία, κι αν δεν παρθούν μέτρα, πάλι θα έχουμε δραστηριοποίηση αυτών των ακραίων φαινομένων», σύμφωνα με τον συνομιλητή μας. Επιπλέον, ενώ επίσημα τα περισσότερα περιστατικά σημειώθηκαν στην πρωτεύουσα, τα στοιχεία της συντεχνίας μαρτυρούν πως η Λεμεσός έχει την πρωτιά και «επεκτείνονται βεβαίως και στις άλλες επαρχίες, ιδιαίτερα σε περιοχές απόμερες της Λευκωσίας».
Ρατσιστικά κίνητρα
«Τα βλέπουμε όλα στη σφαίρα των ρατσιστικών επιθέσεων και των ακραίων στοιχείων που έχουν ως στόχο να ληστέψουν», είπε ο κ. Τιμινής, τονίζοντας το γεγονός ότι «στόχος σε όλες τις περιπτώσεις είναι εργαζόμενοι αλλοδαποί από τρίτες χώρες».
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΣΥΞΚΑ-ΠΕΟ, οι πρώτες επιθέσεις άρχισαν τον περασμένο Αύγουστο και οι δράστες είναι κυρίως άτομα νεαρής ηλικίας. Όπως είχε αναδείξει ο «Π» στο παρελθόν, τον Σεπτέμβριο του 2023 υπήρχε έξαρση του φαινομένου στη Λεμεσό, με τους διανομείς να φθάσουν στο σημείο να φοβούνται να δουλεύουν. Έναν χρόνο μετά, τον Αύγουστο του 2024, είχαν προβεί και σε αυθόρμητη πορεία διαμαρτυρίας, ενώ τον Οκτώβριο της ίδιας χρονιάς το θέμα έφτασε μέχρι το Υπουργείο Δικαιοσύνης. Και τότε η μεθοδολογία ήταν παρόμοια, με τους δράστες να παραγγέλνουν φαγητό για να το κλέψουν στο σημείο παράδοσης, και αργότερα άρχισαν να κλέβουν λεφτά και προσωπικά αντικείμενα, όμως όχι με την ένταση που διαδραματίζονται τώρα.
Συνδικαλιστική δράση
«Το γεγονός ότι δεν θρηνήσαμε θύματα ακόμα είναι καθαρά από τύχη, γιατί θα έρθει η ώρα που θα θρηνήσουμε αν δεν παρθούν μέτρα», επεσήμανε ο κ. Τιμινής, προσθέτοντας ότι είναι ευθύνη των αρμόδιων Αρχών και των διαχειριστών στόλου να επιληφθούν του θέματος. Μέχρι στιγμής «οι εταιρείες ψηφιοποίησαν περισσότερο τις πληρωμές» για μείωση των περιστατικών, έτσι ώστε να μην τους στοχεύουν για την απόσπαση μετρητών, όμως ήδη οι δράστες κλέβουν άλλα αντικείμενα.
Ερωτηθείς αν μελετώνται τρόποι αντίδρασης από τη συντεχνία, ο συνδικαλιστής της ΠΕΟ απάντησε πως «στη σκέψη μας πρώτα είναι η οργάνωση αυτών των ανθρώπων, να τους ενημερώσουμε για τα δικαιώματά τους και να εμπιστευτούν τις συντεχνίες, ότι οργανωμένοι μπορούμε να αποτρέψουμε αυτές τις επιθέσεις». Επιπλέον προτεραιότητα είναι και η προώθηση εργαλείων προστασίας, όπως το ηλεκτρονικό σύστημα SOS, «για να βοηθήσουμε αυτές τις ευάλωτες ομάδες εργαζομένων». Η ΣΥΞΚΑ-ΠΕΟ δραστηριοποιείται στον κλάδο διανομέων από τον Δεκέμβριο του 2022. Τόνισε επίσης ότι την ευθύνη για την προστασία των εργαζομένων έχουν οι αρμόδιες Αρχές, «η Αστυνομία και ο εργοδότης, με βάση τον Νόμο περί Ασφάλειας και Υγείας, και οφείλει να διαμορφώνει ένα προστατευμένο και υγιές περιβάλλον στον εργαζόμενό του».
