Του Νέαρχου Κυπριανού & Γιάννη Πάζουρου
Μια σειρά από λόγοι φαίνεται ότι οδήγησαν το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο στην απόφαση να μην μονιμοποιήσει στη θέση του δικαστού την Ντόρια Βαρωσιώτου. Μια απόφαση η οποία προκάλεσε έντονες αντιδράσεις, κυρίως λόγω του πορίσματος που ετοίμασε ως θανατική ανακρίτρια για την υπόθεση του εθνοφρουρού Θανάση Νικολάου. Δεν ήταν, όμως, μόνο η υπόθεση Θανάση Νικολάου. Σαφώς διαδραμάτισε καθοριστικό παράγοντα, ωστόσο υπήρχαν και άλλες υποθέσεις.
Σε ό,τι αφορά το πόρισμα για τον Θανάση Νικολάου, στην απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου, στο πλαίσιο της αίτησης του ιατροδικαστή Πανίκου Σταυριανού o οποίος ζήτησε ακύρωση του πορίσματος, αναφέρθηκε ουκ ολίγες φορές η φράση «νομικό σφάλμα». Και εννοούσε τη διαδικασία που εφάρμοσε η Ντόρια Βαρωσιώτου για τη θανατική ανάκριση και όχι τα γεγονότα της υπόθεσης. Το σημείο που ήταν εντονότερο, αφορά στο γεγονός ότι δεν άκουσε τις θέσεις του ιατροδικαστή. Ενδεικτικά, το Ανώτατο σημειώνει ότι: «Το γεγονός ότι δεν επιτράπηκε τελικά στον αιτητή (σ.σ. Σταυριανός) να προσφέρει τη μαρτυρία του στη διαδικασία και να παρουσιάσει την έκθεσή του, για την ετοιμασία της οποίας του δόθηκε σχετική δυνατότητα σε προγενέστερο στάδιο από τον θανατικό ανακριτή, αποτελεί προφανές νομικό σφάλμα». Νομικά σφάλματα εντόπισε και η Νομική Υπηρεσία. Όπως είχε αναφέρει στο Ανώτατο ο Βοηθός Γενικός Εισαγγελέας, «έχουν εντοπιστεί σοβαρά νομικά σφάλματα, τόσο στο τελικό πόρισμα όσο και στις ενδιάμεσες αποφάσεις της θανατικής ανακρίτριας, εντούτοις, για λόγους που δεν σχετίζονται με τη νομική πτυχή του αιτήματος, ο Γενικός Εισαγγελέας αποφάσισε να μην καταχωρίσει αίτηση για ακύρωση του επίδικου πορίσματος».
Ανάμεσα στους λόγους της μη μονιμοποίησης της Ντόριας Βαρωσιώτου, σύμφωνα με πληροφορίες, περιλαμβάνεται και η υπέρβαση εξουσίας σε σχέση με τη θανατική ανάκριση για τον Θανάση Νικολάου, αλλά και άλλες δικαστικές διαδικασίες στις οποίες συμμετείχε. Για την υπόθεση του Θανάση Νικολάου, στη λήψη της απόφασης του Ανώτατου Δικαστικού Συμβουλίου λήφθηκε υπόψη και η μεγάλη καθυστέρηση που παρατηρήθηκε στην έγκριση του πορίσματος από τον οικείο πρόεδρο του Επαρχιακού Δικαστηρίου στη Λεμεσό.
Στον δικαστικό κόσμο του τόπου ήταν ευρέως γνωστό ότι υπήρχαν προστριβές μεταξύ της Ντόριας Βαρωσιώτου με τον πρόεδρο του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λεμεσού. Οι διαφωνίες προέκυψαν σε άλλες δύο θανατικές ανακρίσεις που διενήργησε η ίδια. Μάλιστα, οι διαφωνίες τους καταγράφηκαν στις σχετικές δικαστικές αποφάσεις και αφορούσαν τον τρόπο συγγραφής των πορισμάτων στα οποία κατέληξε ως θανατική ανακρίτρια. Η ίδια μάλιστα έκανε λόγο για προσπάθεια παρέμβασης του προέδρου του Επαρχιακού Δικαστηρίου.
Σπάνιο φαινόμενο
Πρόσωπο το οποίο υπηρέτησε από διάφορα πόστα στο Δικαστικό Σώμα, μιλώντας στον «Π» χαρακτήρισε σπάνιο φαινόμενο τη μη μονιμοποίηση δικαστών μετά την ολοκλήρωση της περιόδου που τελούν υπό δοκιμασία. Αναφέρθηκε σε άλλες δύο περιπτώσεις, ωστόσο, όπως εξήγησε, οι αδυναμίες που είχαν ήταν πολύ εμφανείς που κρίθηκε επιβεβλημένη η απόφαση για να μην μονιμοποιηθούν. Σχολίασε επίσης ότι, για να υπάρχει αντικειμενική άποψη κατά πόσον η μη μονιμοποίηση της Ντόριας Βαρωσιώτου είναι δικαιολογημένη ή όχι, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη το σκεπτικό του Ανώτατου Δικαστικού Συμβουλίου και οι λόγοι για τους οποίους αποφασίστηκε.
Πάντως, η αναφορά για σπάνιο φαινόμενο επιβεβαιώνεται και από την ανακοίνωση του Ανώτατου Δικαστικού Σώματος. Όπως αναφέρει, «στις 30.6.2025 εξέπνευσε η διετής δοκιμαστική περίοδος αναφορικά με έντεκα επαρχιακούς δικαστές. Το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο αποφάσισε όπως επικυρώσει τον διορισμό επτά εξ αυτών και παρατείνει τη δοκιμαστική περίοδο για έξι μήνες για άλλους τρεις. Αποφάσισε, περαιτέρω, τη μη επικύρωση του διορισμού μιας δικαστού, με αποτέλεσμα οι υπηρεσίες της να τερματιστούν. Η αιτιολογημένη απόφαση του Ανώτατου Δικαστικού Συμβουλίου έχει γνωστοποιηθεί στην ενδιαφερόμενη δικαστή».
Πριν από την έκδοση της ανακοίνωσης του Ανώτατου Δικαστικού Συμβουλίου, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης τόνισε ότι είναι πολύ σημαντικό να δικαιολογηθεί δημόσια αυτή η απόφαση, διευκρινίζοντας ότι δεν είναι η εκτελεστική εξουσία που την έλαβε. Σημείωσε ότι, «αντιλαμβάνομαι απόλυτα την κοινωνική αντίδραση και το αίσθημα που δημιουργείται στην κοινωνία».
Τα επόμενα βήματα της Βαρωσιώτου
Μετά από τις εξελίξεις και τη μη μονιμοποίηση της δικαστού Ντόριας Βαρωσιώτου και τις ανάλογες ανακοινώσεις από το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο, η ίδια έχει ενώπιόν της δύο επιλογές, για τις οποίες σύντομα θα πρέπει να αποφασίσει. Αρχικά, θα πρέπει να αποφασίσει αν προτίθεται να δημοσιοποιήσει από μόνη της τους λόγους που της κοινοποιήθηκαν για τη μη μονιμοποίησής της, προκειμένου, κυρίως η κοινή γνώμη, να ενημερωθεί για το τι είναι αυτό ή αυτά που της καταλογίζονται. Από τη στιγμή που οι λόγοι κοινοποιήθηκαν στην ίδια προσωπικά, δεν νομιμοποιείται κανείς άλλος να τους δώσει στη δημοσιότητα χωρίς τη δική της έγκριση.
Από εκεί και πέρα όμως, πέρα του πιο πάνω που αφορά την κοινή γνώμη περισσότερο από ό,τι την ουσία, η ίδια η κ. Βαρωσιώτου καλείται να αποφασίσει εντός 10 ημερών κατά πόσο θα προσφύγει στο Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο κατά της απόφασης του Ανώτατου Δικαστικού Συμβουλίου. Το δικαίωμα αυτό υπάρχει και το Ανώτατο Συνταγματικό θα έχει ρόλο δευτεροβάθμιου σώματος, το οποίο μπορεί να διαφοροποιήσει μάλιστα την απόφαση του Ανώτατου Δικαστικού Συμβουλίου. Ακολούθως, σε περίπτωση που δεν δικαιωθεί θα έχει το δικαίωμα να προσφύγει στο ΕΔΑΔ, δεδομένου ότι θα έχουν εξαντληθεί τα εσωτερικά ένδικα μέσα. Σε αυτή την περίπτωση όμως, δηλαδή της προσφυγής στο ΕΔΑΔ, δεν υπάρχει η δυνατότητα αποκατάστασης και διορισμού της εκ νέου, αλλά σε περίπτωση δικαίωσης από το ΕΔΑΔ θα εκδικαστούν υπέρ της αποζημιώσεις.
«Πλήρως αρνητική κρίση»
Το σπάνιο της απόφασης σχολίασαν κατά τη διάρκεια της χθεσινής ημέρας νομικοί.
«Προφανώς είναι μια πλήρως αρνητική κρίση», ανέφερε μεταξύ άλλων ο Αχιλλέας Αιμιλιανίδης, ο οποίος, ωστόσο, τόνισε ότι κανένας αυτή τη στιγμή δεν έχει τα πρακτικά της απόφασης, ούτε γνώση της συγκεκριμένης αιτιολογίας του Ανώτατου Δικαστικού Συμβουλίου, ώστε να μπορεί να σχολιάσει επί της ουσίας. Σύμφωνα με τον Αχιλλέα Αιμιλιανίδη, «η απόφαση του Ανώτατου Δικαστικού Συμβουλίου, που αποτελείται από τους δικαστές του Ανώτατου Δικαστηρίου, ήταν να μην μονιμοποιηθεί η κ. Βαρωσιώτου», για να σημειώσει ότι «αυτό συνεπάγεται ότι το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο έκρινε ότι δεν πληρούνταν οι προϋποθέσεις, με βάση τα όσα είχε διαπιστώσει κατά τη διετή δοκιμαστική περίοδο, για μονιμοποίηση. Από εκεί και πέρα αντιλαμβάνεστε ότι, στην απουσία γνώσης του πρακτικού, δεν μπορεί να γίνει υπεύθυνα σχολιασμός των λόγων για τους οποίους κατέληξε το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο σε αυτή την απόφαση», πρόσθεσε.
«Ενόχλησαν οι αποφάσεις»
Σχολιάζοντας την απόφαση ο δικηγόρος της οικογένειας Θανάση Νικολάου, Νίκος Κληρίδης, στάθηκε σε αποφάσεις που σύμφωνα με τον ίδιο «ενόχλησαν».
Συγκεκριμένα, ο κ. Κληρίδης εξήγησε ότι ένας δικαστής που διορίζεται, με βάση τη νομοθεσία, έχει όλες τις αρμοδιότητες και εξουσίες ενός μόνιμου επαρχιακού δικαστού. «Αυτές οι εξουσίες και αρμοδιότητες τερματίστηκαν με την επιστολή που έλαβε», είπε κ. Κληρίδης, τονίζοντας ότι το Δικαστικό Συμβούλιο δεν είναι υποχρεωμένο να δώσει εξήγηση για την απόφασή του.
Ο κ. Κληρίδης είπε ότι αυτό που ενόχλησε, είναι οι αποφάσεις που έλαβε η κ. Βαρωσιώτου σε σχέση με την υπόθεση της θανατικής ανάκρισης για τον Θανάση Νικολάου και άλλες δύο θανατικές ανακρίσεις.
«Αυτό που έχω υπόψη μου είναι ότι και στις τρεις περιπτώσεις, ο τότε πρόεδρος του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λεμεσού παρενέβη προφορικά και της ζήτησε να αλλάξει τα πορίσματά της διότι δεν συμφωνούσε με την κατάληξη. Κάτι τέτοιο», ξεκαθάρισε, «είναι παράνομο και κατά παράβαση του άρθρου 30 του σχετικού νόμου. Διευκρίνισε πως για να μπορούσε ο πρόεδρος να ζητήσει κάτι τέτοιο έπρεπε να προηγηθεί αίτημα από τον Γενικό Εισαγγελέα, κάτι το οποίο δεν έγινε.
