Το τηλεφώνημα του γνωστού στο κυπριακό κοινό Έσπερ Μπαρθ Άιντε, προς τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας πριν από μερικές ημέρες, μπορεί να έφερε στο μυαλό τη θητεία του ως ειδικού συμβούλου των Ηνωμένων Εθνών για το Κυπριακό, από τον Αύγουστο του 2014 έως τον Αύγουστο του 2017, ωστόσο να νέα που μετέφερε ήχησαν στα αφτιά του μάλλον πολύ θετικά.
Ο Νορβηγός διπλωμάτης, ο οποίος είναι υπουργός Εξωτερικών, ενημέρωσε τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη για την απόφαση της νορβηγικής κυβέρνησης να ανοίξει αιτήσεις για την εξαγωγή υλικού που σχετίζεται με την άμυνα και διπλής χρήσης υλικού για στρατιωτική χρήση στην Κύπρο. Η άρση του εμπάργκο από την κυβέρνηση της Νορβηγίας άλλαξε μετά από 65 χρόνια.
Τι σημαίνει όμως για την Κυπριακή Δημοκρατία αυτή η εξέλιξη; Η άρση του εμπάργκο όπλων από τη Νορβηγία, πέραν της πολιτικοδιπλωματικής αξιοποίησης, προσφέρει ακόμη μια επιπρόσθετη αξιόπιστη επιλογή στο Υπουργείο Άμυνας και στο ΓΕΕΦ, ανοίγοντας πόρτα σε μια επιπρόσθετη αγορά για προμήθειες στρατιωτικού υλικού. Παρά της περιορισμένες δυνατότητες αμυντικής ενίσχυσης, για την Κυπριακή Δημοκρατία κρίνεται ως ιδιαίτερα σημαντική εξέλιξη το γεγονός ότι διερευνώνται οι επιλογές για προμήθεια στρατιωτικού εξοπλισμού, κάτι που, όπως εκτιμάται, βελτιώνει τη διαπραγματευτική τακτική για την καλύτερη δυνατή επιλογή έχοντας πάντα κατά νου τη συνάρτηση κόστους-οφέλους.
Υψηλού επιπέδου
Στο ευρύ η κοινό η αγορά της Νορβηγίας μπορεί να μην είναι ευρέως γνωστή σε ό,τι αφορά την παραγωγή στρατιωτικού εξοπλισμού. Σε στρατιωτικούς κύκλους, ωστόσο, η συγκεκριμένη αγορά είναι ιδιαίτερα ψηλά στις προτιμήσεις και αυτό φαίνεται από τις συνεργασίες που έχουν αναπτυχθεί με άλλες ευρωπαϊκές χώρες για παραγωγή προηγμένων στρατιωτικών μέσων.
Η Νορβηγία κατασκευάζει και αναπτύσσει οπλικά συστήματα κυρίως μέσω της εταιρείας Kongsberg Defence & Aerospace (KDA). Σύμφωνα με ανοιχτές πηγές στο διαδίκτυο, το 50% της εν λόγω εταιρείας ανήκει στο Δημόσιο της Νορβηγίας. Σε ό,τι αφορά την γκάμα των στρατιωτικών εξοπλισμών που φέρουν τη σφραγίδα κατασκευής της συγκεκριμένης εταιρείας υπάρχει μεγάλη ζήτηση για τα αντιαεροπορικά συστήματα και για αντιπλοϊκούς πυραύλους. Δύο από τα πιο διαδεδομένα συστήματα είναι το NASAMS και το NSM. Το NASAMS (Norwegian Advanced Surface-to-Air Missile System) είναι σύστημα αεράμυνας που αναπτύχθηκε με συμμετοχή νορβηγικής τεχνολογίας. Το δεύτερο είναι οι πύραυλοι υπεράκτιας/αντιπλοϊκής δράσης –Naval Strike Missile (NSM) και Joint Strike Missile (JSM).
Ένα άλλο οπλικό σύστημα που βρίσκεται ψηλά στη λίστα πωλήσεων είναι το Remote Weapon Stations -Protector RWS. Η κατασκευάστρια εταιρεία έχει ήδη παραδώσει πέραν των 20.000 συστημάτων. Αυτά τα συστήματα επιτρέπουν τοποθέτηση όπλων (π.χ. πολυβόλα, κανόνια, πυραύλους) σε οχήματα ή πλοία, με λειτουργία από απόσταση (remote control).
Νέες τεχνολογίες
Η νορβηγική στρατιωτική βιομηχανία αναβαθμίζει και προσαρμόζει υφιστάμενα οπλικά συστήματα με τις νέες τεχνολογίες, προκειμένου να είναι σε θέση να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά νέες απειλές (drone, υπερηχητικά πτητικά μέσα). Πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η καινούργια έκδοση του αντιαεροπορικού συστήματος NASAMS το οποίο, σύμφωνα με τους κατασκευαστές, προσφέρει πολυπεπίπεδη προστασία για διάφορες μορφές απειλών.
Τι ενδιαφέρει την ΕΦ
Από τη μεγάλη γκάμα στρατιωτικού εξοπλισμού που κατασκευάζεται στη Νορβηγία, σε αυτή τη δεδομένη χρονική περίοδο, την Εθνική Φρουρά την ενδιαφέρουν μέσα για ενίσχυση του ατομικού εξοπλισμού, κυρίως συγκεκριμένων μονάδων. Όπως, για παράδειγμα, συγκεκριμένες διόπτρες που προσφέρουν δυνατότητα όρασης σε μεγάλες αποστάσεις, προσαρτήματα νυκτερινής όρασης, ενδεχομένως και συσκευές λέιζερ που χρησιμοποιούνται για υπολογισμό αποστάσεων.
Μέχρι υποβρύχια
Η ραγδαία ανάπτυξη της στρατιωτικής βιομηχανίας στη Νορβηγία επιβεβαιώθηκε από τις σχετικές ανακοινώσεις πριν από περίπου έναν χρόνο. Γερμανία και Νορβηγία ανακοίνωσαν κοινό πρόγραμμα υποβρυχίων T-212CD (Common Design). Μετά την ολοκλήρωση με επιτυχία της φάσης της σχεδίασης, και συγκεκριμένα της φάσης της Κρίσιμης Αναθεώρησης της Σχεδίασης (CDR: Critical Design Review) το πρόγραμμα μπορεί να προχωρήσει στη φάση της ναυπήγησης. Νορβηγία και Γερμανία έχουν υπογράψει σύμβαση ύψους € 5,5 δισεκατομμυρίων για την απόκτηση έξι U-212CD, δύο για τη Γερμανία και τέσσερα για τη Νορβηγία (η Γερμανία θέλει άλλα τέσσερα υποβρύχια). Το πρώτο υποβρύχιο αναμένεται να παραδοθεί στη Νορβηγία το 2029. Η Γερμανία θα παραλάβει τα δύο υποβρύχιά της το 2032 και το 2034 αντίστοιχα. Τα T-212CD είναι μεγαλύτερα υποβρύχια, σε σχέση με τα T-212A, καθώς έχουν μεγαλύτερο εξωτερικό κέλυφος, προκειμένου να μειωθεί το ίχνος σόναρ. Επίσης έχουν αυξημένη μεταφορική ικανότητα όπλων. Η σχεδίαση χαρακτηρίζεται από ευθείες επιφάνειες, ως μέσων μείωσης του ίχνους σόναρ, μια αρχή που χρησιμοποιείται και στη σχεδίαση των αεροσκαφών Stealth.
Σχέσεις με Τουρκία
Πριν από περίπου έναν χρόνο η Νορβηγία ήρε τους περιορισμούς που αφορούσαν την αμυντική βιομηχανία στην Τουρκία, οι οποίοι ίσχυαν από το 2019. Ο Νορβηγός υπουργός Εξωτερικών, Έσπεν Μπαρθ Άιντε, είχε ενημερώσει τηλεφωνικά για την εξέλιξη τον ομόλογό του, Χακάν Φιντάν. Οι περιορισμοί από τη Νορβηγία κράτησαν μόλις πέντε χρόνια.
