Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παροτρύνει οκτώ χώρες μεταξύ των οποίων και την Κύπρο να μεταφέρουν στο εθνικό τους δίκαιο τους ενισχυμένους κανόνες για την προώθηση της ανανεώσιμης ενέργειας.
Σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να αποστείλει αιτιολογημένη γνώμη στην Ελλάδα, στη Γαλλία, στην Ιταλία, στην Κύπρο, στην Ουγγαρία, στη Μάλτα, στην Πολωνία και στην Πορτογαλία λόγω μη πλήρους μεταφοράς των διατάξεων της τροποποιητικής οδηγίας (ΕΕ) 2023/2413 στο εθνικό τους δίκαιο. Η οδηγία εκδόθηκε το 2023. Τα κράτη μέλη όφειλαν να κοινοποιήσουν τη μεταφορά της οδηγίας στο εθνικό τους δίκαιο έως τις 21 Μαΐου 2025, με εξαίρεση ορισμένες διατάξεις σχετικά με την αδειοδότηση, οι οποίες έπρεπε να είχαν ήδη μεταφερθεί έως την 1η Ιουλίου 2024.
Οι νέοι κανόνες αποσκοπούν στην επιτάχυνση της ανάπτυξης ανανεώσιμης ενέργειας σε όλους τους τομείς της οικονομίας, όχι μόνο στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας, αλλά και, ιδίως, στους τομείς στους οποίους είναι δυσκολότερο να σημειωθεί πρόοδος, όπως η θέρμανση και η ψύξη, τα κτίρια, οι μεταφορές και η βιομηχανία, και στους οποίους η ΕΕ έχει επίσης θέσει νέου; ή ενισχυμένους στόχους.
Καθορίζουν οριζόντια και εγκάρσια μέτρα για την προώθηση της ανάπτυξης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπως η ενίσχυση των εγγυήσεων προέλευσης, η διευκόλυνση της ενοποίησης του ενεργειακού συστήματος μέσω της προώθησης του εξηλεκτρισμού και του ανανεώσιμου υδρογόνου, καθώς και διασφαλίσεις για την εξασφάλιση πιο βιώσιμης παραγωγής βιοενέργειας.
Όπως τονίζεται, η εφαρμογή της νομοθεσίας έχει καθοριστική σημασία για την επιτάχυνση της ανάπτυξης της εγχώριας παραγωγής καθαρής ενέργειας, την περαιτέρω μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στον τομέα της ενέργειας —ο οποίος επί του παρόντος ευθύνεται για περισσότερο από το 75 % των συνολικών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στην Ένωση— και την ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας. Θα συμβάλει επίσης στη μείωση των τιμών της ενέργειας και στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας της ΕΕ. Τον Ιούλιο του 2025 η Επιτροπή απέστειλε προειδοποιητικές επιστολές σε 26 κράτη μέλη, επειδή δεν είχαν μεταφέρει πλήρως την οδηγία στο εθνικό τους δίκαιο.
Η Επιτροπή, αφού εξέτασε τις απαντήσεις των κρατών μελών, αποφάσισε να αποστείλει αιτιολογημένες γνώμες στην Ελλάδα, τη Γαλλία, την Ιταλία, την Κύπρο και την Πορτογαλία, επειδή δεν κοινοποίησαν μέτρα μεταφοράς στο εθνικό τους δίκαιο, καθώς και στην Ουγγαρία, τη Μάλτα και την Πολωνία, επειδή δεν παρείχαν επαρκώς σαφείς και ακριβείς πληροφορίες σχετικά με τον τρόπο μεταφοράς στο εθνικό τους δίκαιο καθεμίας από τις διατάξεις της οδηγίας. Τα εν λόγω κράτη μέλη έχουν πλέον προθεσμία δύο μηνών για να απαντήσουν και να λάβουν τα αναγκαία μέτρα. Διαφορετικά, η Επιτροπή μπορεί να αποφασίσει να παραπέμψει τις υποθέσεις στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και να ζητήσει την επιβολή οικονομικών κυρώσεων.
Ελλείψεις στην εφαρμογή ασφάλειας και επιτήρησης αεροδρομίων
Παράλληλα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε σήμερα να αποστείλει αιτιολογημένη γνώμη στην Κύπρο επειδή δεν διασφάλισε, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 139/2014 και τον εκτελεστικό κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 923/2012, ότι ο φορέας εκμετάλλευσης αεροδρομίου των αερολιμένων της Λάρνακας και της Πάφου εκπληρώνει ορθά όλες τις εφαρμοστέες απαιτήσεις της ΕΕ στα αντίστοιχα εγχειρίδια αεροδρομίου, μεταξύ άλλων όσον αφορά τις υπηρεσίες διάσωσης και πυρόσβεσης. Επιπλέον, η Επιτροπή εκφράζει ανησυχίες σχετικά με το κατά πόσον το Τμήμα Πολιτικής Αεροπορίας της Κύπρου διαθέτει επαρκώς ειδικευμένο προσωπικό σε όλους τους απαιτούμενους τεχνικούς τομείς, ώστε να μπορεί να εκτελεί αποτελεσματικά τα οικεία καθήκοντα επιτήρησης που σχετίζονται με τα αεροδρόμια. Τα ζητήματα αυτά εντοπίστηκαν κατά τη διάρκεια επιθεώρησης που διενήργησε ο Οργανισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Ασφάλεια της Αεροπορίας το 2020 και επισημάνθηκαν από την Επιτροπή στην προειδοποιητική επιστολή που εστάλη στην Κύπρο στις 16 Νοεμβρίου 2023. Καθώς η Κύπρος δεν έχει επιλύσει ακόμη τα ζητήματα που επισημάνθηκαν από την Επιτροπή, η Επιτροπή αποστέλλει αιτιολογημένη γνώμη στην Κύπρο, η οποία έχει πλέον προθεσμία δύο μηνών για να απαντήσει και να λάβει τα αναγκαία μέτρα. Διαφορετικά, η Επιτροπή μπορεί να αποφασίσει να παραπέμψει την υπόθεση στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Επανεξέταση αδειών για τα ύδατα
Τέλος, η Επιτροπή αποφάσισε να αποστείλει αιτιολογημένη γνώμη στην Κύπρο λόγω μη συμμόρφωσης με την οδηγία-πλαίσιο για τα ύδατα και με την υποχρέωση διενέργειας περιοδικών επανεξετάσεων των αδειών για τα ύδατα. «Η πλήρης τήρηση των απαιτήσεων της ΕΕ για την ποιότητα των υδάτων είναι καθοριστικής σημασίας για την προστασία της ανθρώπινης υγείας και του περιβάλλοντος», τονίζεται.
Η οδηγία απαιτεί από τα κράτη μέλη να θεσπίσουν πρόγραμμα μέτρων για κάθε περιοχή λεκάνης απορροής ποταμού, ώστε να διασφαλιστεί η καλή κατάσταση των ευρωπαϊκών υδατικών συστημάτων, όπως οι ποταμοί και οι λίμνες. Κάθε πρόγραμμα πρέπει να περιλαμβάνει μέτρα για τον έλεγχο διαφόρων ειδών πιέσεων που επηρεάζουν τα υδατικά συστήματα, όπως η άντληση νερού και οι πηγές διάχυτης ρύπανσης.
Τα κράτη μέλη υποχρεούνται να επανεξετάζουν περιοδικά τα εν λόγω μέτρα ελέγχου, συμπεριλαμβανομένων τυχόν αδειών που χορηγούνται, προκειμένου να διαπιστώνουν αν τα ισχύοντα μέτρα εξακολουθούν να επιτυγχάνουν τους στόχους τους και, κατά περίπτωση, να τα επικαιροποιούν.
Στην Κύπρο, τονίζεται, η εθνική νομοθεσία δεν επιβάλλει τη διενέργεια περιοδικής επανεξέτασης, στοιχείο που καταδεικνύει πλημμελή μεταφορά της οδηγίας-πλαισίου για τα ύδατα. Η Επιτροπή απέστειλε προειδοποιητική επιστολή στην Κύπρο τον Νοέμβριο του 2024. Στην απάντησή της, η Κύπρος αναγνώρισε την ανάγκη τροποποίησης της εθνικής της νομοθεσίας, ωστόσο η εν λόγω νομοθετική τροποποίηση δεν έχει ακόμη εγκριθεί. Για τον λόγο αυτό, η Επιτροπή αποφάσισε να αποστείλει αιτιολογημένη γνώμη στην Κύπρο, η οποία έχει προθεσμία δύο μηνών για να απαντήσει και να διορθώσει τις ελλείψεις που επισημάνθηκαν από την Επιτροπή. Διαφορετικά, η Επιτροπή μπορεί να αποφασίσει να παραπέμψει την υπόθεση στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
