H Συρία, εδώ και έναν χρόνο μετά την κατάρρευση του καθεστώτος Άσαντ, βρίσκεται σε μια εξαιρετικά κρίσιμη μεταβατική περίοδο. Η χώρα έχει υποστεί τεράστιες ανθρώπινες, κοινωνικές και υλικές απώλειες και επιχειρεί να πραγματοποιήσει τα πρώτα ουσιαστικά βήματα προς την πολιτική σταθεροποίηση και την επανεκκίνηση της οικονομίας της, με την έναρξη της διαδικασίας ανοικοδόμησης.
Η διεθνής κοινότητα, και ιδίως η Ευρωπαϊκή Ένωση, έχει ήδη τοποθετηθεί ενεργά σε αυτή τη διαδικασία. Πακέτα οικονομικής βοήθειας, άρση κυρώσεων, αναπτυξιακά προγράμματα και τεχνική υποστήριξη συνθέτουν το πλαίσιο στήριξης της Συρίας, με στόχο τη σταδιακή αποκατάσταση των κρατικών δομών και των βασικών υποδομών.
Στο επίκεντρο αυτής της πολυεπίπεδης προσπάθειας βρίσκεται η Κυπριακή Δημοκρατία. Η γεωγραφική εγγύτητα, η πολιτική σταθερότητα, η ιδιότητά της ως κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και η ανεπτυγμένη ναυτιλιακή και τεχνοκρατική της τεχνογνωσία, την καθιστούν ως τη μοναδική χώρα της περιοχής που μπορεί να αναλάβει με ασφάλεια, αξιοπιστία και θεσμική επάρκεια αυτόν τον ρόλο.
Όπως δήλωσε στον «Π» ο νέος πρόεδρος του δ.σ. του Συνδέσμου Ναυτικών Πρακτόρων Κύπρου και διευθύνων σύμβουλος της Lavar Shipping Ltd, κ. Ρηγίνος Τσάνος , εταιρείες-μέλη του συνδέσμου έχουν ήδη βολιδοσκοπηθεί από μεγάλους διεθνείς κολοσσούς που πρόκειται να εμπλακούν ενεργά στα έργα ανοικοδόμησης της Συρίας, προκειμένου να αναλάβουν τον ρόλο της διαμετακόμισης και της υποστήριξης των εμπορικών ροών προς τη χώρα. Το αυξημένο αυτό ενδιαφέρον επιβεβαιώνει τη στρατηγική θέση της Κύπρου ως κόμβου logistics (διαχείρισης της ροής αγαθών/προϊόντων, υπηρεσιών κ.ά.) και εφοδιαστικής αλυσίδας στην Ανατολική Μεσόγειο.
Παράλληλα, η πρόσφατη ανάληψη της διαχείρισης του δεύτερου σημαντικότερου λιμανιού της Συρίας, της Ταρτούς, από την DP World που διαχειρίζεται και το λιμάνι της Λεμεσού, και συγκεκριμένα όλα τα φορτία πλην των εμπορευματοκιβωτίων, συνιστά εξέλιξη στρατηγικής σημασίας, καθώς δημιουργεί προϋποθέσεις ουσιαστικών επιχειρησιακών και τεχνογνωσιακών συνεργειών.
Ενδιάμεσος κόμβος η Κύπρος
«Η ανοικοδόμηση της Συρίας διαμορφώνει μια ιστορική ευκαιρία για την Κύπρο να αναλάβει ρόλο βασικής πύλης διαμετακόμισης και υποστήριξης των εμπορικών ροών προς την Ανατολική Μεσόγειο. Πρόκειται για μια εξέλιξη με σαφές γεωοικονομικό αποτύπωμα, την οποία η χώρα μας οφείλει να προσεγγίσει με σοβαρότητα, στρατηγικό σχεδιασμό και μακροπρόθεσμο όραμα», δήλωσε στον «Π» ο κ. Τσάνος. Αναφέροντας, παράλληλα, ότι «εταιρείες-μέλη του Συνδέσμου Ναυτικών Πρακτόρων έχουν ήδη δεχθεί βολιδοσκόπηση από μεγάλους διεθνείς κολοσσούς που πρόκειται να εμπλακούν ενεργά στα έργα ανοικοδόμησης της Συρίας. Το γεγονός αυτό επιβεβαιώνει ότι η Κύπρος βρίσκεται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος ως μια ασφαλής, αξιόπιστη και γεωγραφικά προνομιακή βάση για τη διαχείριση φορτίων, εξοπλισμού και εφοδιαστικών αλυσίδων».
Ο κ. Τσάνος σημείωσε στον «Π» ότι «η πρόσφατη ανάληψη της διαχείρισης του λιμανιού της Ταρτούς στη Συρία για περίοδο 30 ετών, καθώς και η προτεινόμενη αναβάθμισή του μέσω επένδυσης ύψους περίπου 800 εκατομμυρίων δολαρίων από την DP World -την εταιρεία που διαχειρίζεται και το λιμάνι της Λεμεσού για όλα τα φορτία πλην των εμπορευματοκιβωτίων- αποτελεί εξέλιξη στρατηγικής σημασίας. Δημιουργούνται προϋποθέσεις ουσιαστικών συνεργειών, τόσο σε επιχειρησιακό επίπεδο όσο και σε επίπεδο τεχνογνωσίας, με άμεσο αντίκτυπο στη ναυτιλία και στα logistics της ευρύτερης περιοχής».
Παράλληλα, ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ναυτικών Πρακτόρων υπέδειξε ότι «κατά τη φάση της ανοικοδόμησης, αναμένεται πως ένας σημαντικός όγκος φορτίων θα μπορούσε, υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις, να διέλθει μέσω κυπριακών λιμανιών, λόγω της γεωγραφικής εγγύτητας, αλλά και της υφιστάμενης ναυτιλιακής υποδομής και εμπειρίας». Όπως σημείωσε, «η απόσταση Λεμεσού-Ταρτούς είναι μόλις 140 ναυτικά μίλια, που αντιστοιχούν σε περίπου 12 έως 13 ώρες ταξιδιού με εμπορικό πλοίο, γεγονός που καθιστά την Κύπρο έναν φυσικό ενδιάμεσο κόμβο». Υπογράμμισε, ωστόσο, ότι «για να αξιοποιηθεί ουσιαστικά αυτή η δυναμική, είναι απολύτως αναγκαίο, πέραν του λιμανιού της Λεμεσού, να προχωρήσει η ουσιαστική αναβάθμιση των λιμενικών και βιομηχανικών υποδομών της Λάρνακας, καθώς και ο ταχύς σχεδιασμός και η υλοποίηση της επέκτασης του λιμανιού στο Βασιλικό. Όλα τα κυπριακά λιμάνια μπορούν να διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο στη διαχείριση φορτίων, ενεργειακών προϊόντων, δομικών υλικών, τροφίμων και γενικών εμπορευμάτων, εφόσον υπάρξει έγκαιρη επένδυση σε χωρητικότητα, εξοπλισμό και συνδεσιμότητα».
Όπως επεσήμανε ο κ. Τσάνος, «η επένδυση στις υποδομές δεν αφορά μόνο την κάλυψη των άμεσων αναγκών της ανοικοδόμησης, αλλά τη δημιουργία μιας μόνιμης βάσης που θα επιτρέψει στην Κύπρο να διατηρήσει ρόλο-κλειδί και στη μεταγενέστερη φάση, με σταθερές εμπορικές ροές και αυξημένη προστιθέμενη αξία για την οικονομία».
Κρούει το καμπανάκι…
Τέλος, ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ναυτικών Πρακτόρων Κύπρου, Ρηγίνος Τσάνος, προειδοποίησε μέσω του «Π» τους αρμόδιους ότι «αν η Κύπρος δεν προχωρήσει έγκαιρα στον αναγκαίο στρατηγικό σχεδιασμό και στις απαιτούμενες αναβαθμίσεις των λιμανιών της Λεμεσού, της Λάρνακας και του Βασιλικού, σε λίγα χρόνια κινδυνεύει να υποβαθμιστεί και να χάσει μια μοναδική ευκαιρία να εδραιωθεί ως περιφερειακός κόμβος ναυτιλίας και logistics, με άμεσο όφελος για την ανάπτυξη, την απασχόληση και την εξωστρέφεια της χώρας».
Εθελούσιες επιστροφές
Η ανοικοδόμηση της Συρίας δεν περιορίζεται μόνο στην αποκατάσταση των κατεστραμμένων υποδομών και των κρατικών μηχανισμών. Ιδιαίτερη σημασία έχει και η επιστροφή των εκατομμυρίων εκτοπισμένων Σύρων από διάφορες χώρες, οι οποίοι μπορούν να συμβάλουν καθοριστικά στην επανεκκίνηση της οικονομίας και στην ανασύσταση του κοινωνικού ιστού. Η επιτυχία της ανοικοδόμησης εξαρτάται από την πολιτική βούληση, τη διεθνή συνεργασία και, κυρίως, από την ενεργό συμμετοχή του ίδιου του συριακού λαού.
Σύμφωνα με το Υφυπουργείο Μετανάστευσης, περίπου 2.500 Σύροι πολίτες που βρίσκονταν στην Κυπριακή Δημοκρατία έχουν αποσύρει αιτήσεις ασύλου ή έχουν ανακαλέσει το καθεστώς προστασίας και επέστρεψαν στη Συρία, αξιοποιώντας το Πρόγραμμα Υποβοηθούμενων Εθελούσιων Επιστροφών, το οποίο εφαρμόζεται σε συνεργασία με την Αστυνομία. Το πρόγραμμα προβλέπει σημαντικά αυξημένα οικονομικά κίνητρα για όσους επιστρέφουν στις χώρες καταγωγής τους.
