ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΖΙΒΑΣ
Οι Περσείδες είναι βροχή διαττόντων (μετέωρα ή πεφταστέρια όπως είναι κοινώς γνωστά στην παράδοση). Πρόκειται για μικρά κομμάτια (μέχρι και σε μορφή σκόνης) τα οποία είναι απομεινάρια του κομήτη Σουίφτ-Τατλ (109P/Swift-Tuttle) και όταν εισέρχονται στην ατμόσφαιρα της Γης με τεράστιες ταχύτητες καίγονται εξαιτίας της συμπίεσης της ατμόσφαιρας μέσα σε δευτερόλεπτα. Όποια από αυτά είναι αρκετά μεγάλα ώστε να φτάσουν στην επιφάνεια της Γης ονομάζονται μετεωρίτες, ενώ όσα είναι τόσο λαμπρά που φαίνονται να σχίζουν τον ουρανό ονομάζονται βολίδες. Συνήθως στο μέγιστο της βροχής πέφτει ένα μετέωρο το λεπτό. Ονομάζονται Περσείδες, επειδή το ακτινοβόλο σημείο τους προβάλλεται στον αστερισμό Περσέα, φαίνεται δηλαδή σαν να έρχονται από την κατεύθυνση αυτή.
Το μεγαλύτερο μέρος του υλικού αυτού από τον κομήτη Σουίφτ-Τατλ περιπλανάται στον διαπλανητικό χώρο εδώ και χίλια περίπου χρόνια αφότου εγκατέλειψε τον κομήτη. Υπάρχει ωστόσο και μία σχετικώς νέα συνιστώσα, μία λωρίδα υλικού που αποσπάστηκε από τον κομήτη το έτος 1862. Ο ρυθμός των μετεώρων όταν η Γη συναντήσει αυτή την, πυκνή ακόμα, λωρίδα είναι πολύ υψηλότερος από ό,τι κατά την υπόλοιπη βροχή.
Αναφέρονται παρατηρήσεις των Περσείδων εδώ και περίπου 20 αιώνες, με αρχαιότερη αναφερόμενη από την Άπω Ανατολή. Μία λαϊκή ονομασία της βροχής αυτής σε ρωμαιοκαθολικές χώρες είναι «Δάκρυα του Αγίου Λαυρεντίου», καθώς στις 10 Αυγούστου τιμάται η μνήμη του μαρτυρίου του.
Η αρχή της βροχής είναι ορατή από τα μέσα Ιουλίου κάθε χρόνο, με την κορύφωση μεταξύ 9 και 14 Αυγούστου, οπότε ο ρυθμός των μετεώρων φθάνει τα 60 και πλέον ανά ώρα. Εξαιτίας της τροχιάς του κομήτη, από την οποία εξαρτάται η θέση του ακτινοβόλου σημείου, οι Περσείδες παρατηρούνται κυρίως να διασχίζουν το Βόρειο Ημισφαίριο της ουράνιας σφαίρας. Όπως συμβαίνει με πολλούς διάττοντες, η δυνατότητα παρατήρησης είναι μεγαλύτερη τις ώρες πριν την αυγή, καθώς περισσότεροι από αυτούς παρασύρονται από την πλευρά της Γης που κινείται προς το ρεύμα τους, κάτι που αντιστοιχεί σε τοπικές ώρες μεταξύ μεσάνυχτα και μεσημέρι.
Πολλοί διάττοντες φτάνουν και μεταξύ αυγής και μεσημεριού αλλά δεν είναι συνήθως ορατοί λόγω του φωτός του ήλιου. Μπορούμε να δούμε κάποιους και πριν τα μεσάνυχτα, συχνά δημιουργώντας διάπυρες τροχιές καθώς περνάνε από την ατμόσφαιρα, αφήνοντας μεγάλα φωτεινά ίχνη.
Πότε θα είναι ορατές οι Περσείδες;
Η βροχή των Περσειδών κορυφώνεται συνήθως γύρω στις 12-13 Αυγούστου, αλλά είναι ορατή για αρκετές ημέρες πριν και μετά. Αυτό σημαίνει ότι μπορείτε να τις παρατηρήσετε από τα τέλη Ιουλίου μέχρι τα μέσα Αυγούστου.
Πώς να τις παρατηρήσετε:
- Βρείτε ένα σκοτεινό μέρος: Απομακρυνθείτε από τα φώτα της πόλης για να έχετε την καλύτερη δυνατή θέα.
- Επιλέξτε μια καθαρή νύχτα: Κοιτάξτε τον ουρανό όταν δεν υπάρχουν σύννεφα.
- Κοιτάξτε προς τον βορειοανατολικό ουρανό: Οι Περσείδες φαίνεται να προέρχονται από αυτόν τον αστερισμό.
- Να είστε υπομονετικοί: Μπορεί να χρειαστεί λίγος χρόνος για να δείτε ένα πεφταστέρι.
- Αφήστε τα μάτια σας να προσαρμοστούν στο σκοτάδι
- Πάρτε περίπου 20-30 λεπτά για να συνηθίσετε το σκοτάδι.
- Εξοπλισμός: Δεν χρειάζεστε ειδικό εξοπλισμό, εκτός από ένα ζεστό ρούχο και μια καρέκλα για να καθίσετε αναπαυτικά.
Ενδιαφέροντα στοιχεία
- Είναι μια από τις πιο δημοφιλείς και εντυπωσιακές βροχές διαττόντων αστέρων.
- Οι Περσείδες είναι γνωστές για τα φωτεινά και γρήγορα πεφταστέρια τους.
- Μπορείτε να δείτε έως και 60-100 μετέωρα την ώρα κατά τη διάρκεια της κορύφωσης.
- Ονομάστηκαν έτσι επειδή φαίνεται να προέρχονται από τον αστερισμό του Περσέα.
