Η πρωτεύουσα του Βελγίου προσελκύει όλο και περισσότερους Κύπριους τα τελευταία χρόνια, καθώς σύμφωνα με τις εκτιμήσεις ξεπερνούν πλέον τα 800 άτομα. Ανάμεσά τους, πολλοί νέοι επιστήμονες που εγκαταλείπουν το νησί, αναζητώντας επαγγελματικές ευκαιρίες που δύσκολα βρίσκουν στην πατρίδα.
Η καθημερινή αλληλεπίδραση με άλλες κουλτούρες, η δυνατότητα ενεργού συμμετοχής στην ευρωπαϊκή πολιτική και κοινωνική σκηνή, καθώς και οι προοπτικές εργασίας που υπάρχουν στις Βρυξέλλες, δίνουν τη δυνατότητα στους νέους Κύπριους, να ξεδιπλώσουν τις ικανότητές τους. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που αναφέρουν άλλωστε πως, στο εξωτερικό ένιωσαν να εργάζονται σε περιβάλλον που αναγνωρίζει και αξιοποιεί τις ικανότητές τους, χωρίς «γνωριμίες» και άλλα στεγανά.
Σε μία εποχή που το φαινόμενο της «διαρροής εγκεφάλων» (brain drain) πλήττει σοβαρά την Κύπρο, δύο νέοι Κύπριοι επιστήμονες -μία Τουρκοκύπρια και ένας Ελληνοκύπριος- μιλούν από τις Βρυξέλλες στον «Π» για τις εμπειρίες τους. Η Φεζιλέ Οσούμ και ο Μάριος Λαγού, αποτελούν δύο χαρακτηριστικά παραδείγματα νέων που έφυγαν από την Κύπρο, για καλύτερες συνθήκες εργασίας και ένα μέλλον με περισσότερες προοπτικές.
Πιο «χρήσιμη» στο εξωτερικό
Η Φεζιλέ Οσούμ, δικηγόρος στο επάγγελμα, όπου τα τελευταία χρόνια ζει και εργάζεται στις Βρυξέλλες, έλαβε την απόφαση να φύγει από την Κύπρο, μετά τις έντονες συνθήκες αποκλεισμού που βίωσε η τουρκοκυπριακή κοινότητα, ιδίως κατά την περίοδο της πανδημίας.
«Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, η τουρκοκυπριακή κοινότητα βίωσε έντονα όλες τις παραμέτρους του αποκλεισμού», τονίζει η ίδια, εξηγώντας πως ο συνδυασμός οικονομικών, κοινωνικών και ανθρωπιστικών παραγόντων την ώθησε να αναζητήσει προοπτικές στο εξωτερικό.
Αρχικά, η Φεζιλέ σκέφτηκε να μετακομίσει στα εδάφη που ελέγχει η Κυπριακή Δημοκρατία, έχοντας στη φαρέτρα της και τη γνώση της ελληνικής γλώσσας, αλλά στη συνέχεια διαπίστωσε πως και εκεί η κατάσταση θα ήταν δύσκολη, ιδιαίτερα για έναν Τ/Κ.
«Έφθασε η στιγμή που διερωτήθηκα 'θα είμαι πιο χρήσιμη ως άνθρωπος στην Κύπρο ή στο εξωτερικό'; Λαμβάνοντας υπόψη τις κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες στην τ/κ κοινότητα, αποφάσισα να ετοιμάσω τη βαλίτσα μου για τις Βρυξέλλες», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Επισήμανε πως, στην πρωτεύουσα του Βελγίου μπορεί να εκφραστεί ελεύθερα και να ασκήσει το επάγγελμά της χωρίς να έχει τους όποιους περιορισμούς. «Πέρασα ένα σύντομο διάστημα στην Κομισιόν και πλέον ασκώ το επάγγελμά μου εργαζόμενη σε μία ΜΚΟ που έχει ως επίκεντρο την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ιδιαίτερα των μεταναστών», πρόσθεσε.
Όσον αφορά τον τρόπο λειτουργίας του ομόσπονδου κράτους του Βελγίου, ο Μάριος ανέφερε πως η Κύπρος θα μπορούσε να αντλήσει αρκετά θετικά στοιχεία, υπό το πλαίσιο ενός επανενωμένου ομόσπονδου κράτους, απαλλαγμένου από την τουρκική κατοχή. «Αν και πολύπλοκη η πολιτική δομή του Βελγίου, οι δύο κοινότητες -Βαλλόνοι και Φλαμανδοί- εργάζονται από κοινού για τη διατήρηση και την ανάπτυξη του κοινού τους κράτους. Το Σύνταγμα, διασφαλίζει την πολιτική συμμετοχή, μέσα από τη συνεργασία, θεμελιώνοντας την εμπιστοσύνη μεταξύ των δύο βελγικών κοινοτήτων», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Η συζήτηση στράφηκε μετά στην πολυπολιτισμικότητα της πρωτεύουσας του Βελγίου, όπου υπάρχουν τρία κύρια μεταναστευτικά ρεύματα. «Από τις αρχές της δεκαετίας του '50, άρχισε το πρώτο μεταναστευτικό ρεύμα για να εργαστεί κυρίως στα ορυχεία και τις βιομηχανίες της χώρας (Τουρκία, Ελλάδα, Μαρόκο, Ιταλία). Στη συνέχεια, υπήρχε μεγάλη εισροή μεταναστών από το Κονγκό και άλλων αφρικανικών χωρών, ιδιαίτερα γαλλόφωνων. Πλέον, το σύγχρονο ρεύμα προέρχεται από κράτη της Ευρώπης, για εργασία εντός και εκτός ευρωπαϊκών οργάνων», πρόσθεσε. Ως εκ τούτου, ίσως πρόκειται για την πλέον πολυπολιτισμική πρωτεύουσα στην Ευρώπη και το μπόλιασμα από διάφορες κουλτούρες, αλλά και η συμπληρωματικότητα, είναι εμφανή στοιχεία στην καθημερινότητα.
Εδώ δεν υπάρχει τείχος
Αναφερόμενη στην καθημερινότητά της, υπογράμμισε πως έχει γνωρίσει αρκετούς Ε/Κ και επικοινωνούν καθημερινά μεταξύ τους. «Εδώ είναι πιο εύκολο να συναναστραφείς με Ε/Κ, καθώς δεν υπάρχει τείχος μεταξύ μας. Δεν υπάρχουν τα καθημερινά εμπόδια που συναντάμε στην Κύπρο», συμπλήρωσε.
Στη συνέχεια, η συζήτηση στράφηκε στην πολιτική σκηνή και συγκεκριμένα στους απόγονους των μεικτών γάμων των Τ/Κ. «Υπάρχουν περίπου 4.000 άτομα που δεν μπορούν να λάβουν την ταυτότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας και αυτό τους στερεί το δικαίωμα να λάβουν το καθεστώς του Ευρωπαίου πολίτη, όπως κατέχω εγώ», τόνισε.
Κλείνοντας επισήμανε πως δεν έχει σκοπό να επιστρέψει πίσω στην Κύπρο και θα επιχειρήσει να βάλει τα δυνατά της για να παραμείνει στις Βρυξέλλες. «Επιθυμώ να μείνω εδώ, τουλάχιστον στο άμεσο μέλλον, καθώς οι συνθήκες για την τ/κ κοινότητα χειροτερεύουν, ενώ εδώ υπάρχει πρόσφορο έδαφος για να κάνω πράξη αυτό που μου αρέσει. Την προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων», ολοκλήρωσε.
Οικονομική κατάσταση
Η συζήτηση με τον Μάριο Λαγού, άρχισε από την κρίση του 2013 και ένθεν, τονίζοντας πως η κοινωνική και οικονομική κατάσταση στην Κύπρο παραμένει από τότε δύσκολη για τη νεολαία.
«Η κοινωνικοοικονομική κατάσταση σε συνδυασμό με την αναξιοκρατία που παρατηρείται στην Κύπρο, στερούν σε πολλά νεαρά άτομα να εκπληρώσουν τα όνειρα και τους στόχους τους», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Μετά το πέρας των σπουδών του στο Ηνωμένο Βασίλειο, o Μάριος επέλεξε να παραμείνει στο Λονδίνο, καθώς τον ενδιέφερε ο τομέας της έρευνας.
«Αρχικά, βρήκα δουλειά στην Εθνική Στατιστική Υπηρεσία του ΗΒ και στη συνέχεια είχα πρόταση να εργαστώ στο Ευρωκοινοβούλιο ως πολιτικός σύμβουλος, μία θέση εργασίας που συνδυάζει και το ενδιαφέρον μου για τα κοινά», επισήμανε.
Θεωρεί πως, η θέση αυτή του δίνει τη δυνατότητα να παραμένει ενήμερος για τα ζητήματα που αφορούν τόσο την Ευρώπη όσο και την Κύπρο, προσπαθώντας και ο ίδιος να συμβάλει θετικά στην εξέλιξή τους.
Αναφερόμενος στην πρωτοβουλία της Κυπριακής Δημοκρατίας για επαναπατρισμό ταλέντων, τόνισε ότι μπορεί να έχει θετικό πρόσημο, εντούτοις θα πρέπει να γίνουν ακόμη περισσότερα για να μετατραπεί η Κύπρος από χρηματοπιστωτικό κέντρο σε πραγματικά ερευνητικό κέντρο της περιφέρειάς μας. «Για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος, χρειάζεται μία ολιστική προσέγγιση. Θα πρέπει για παράδειγμα, να αυξηθεί η φοιτητική χορηγία και οι θέσεις εργασίας σε επιστήμονες. Να δοθεί ένα τέλος στα φαινόμενα της αναξιοκρατίας και στους διορισμούς των δήθεν «άριστων των αρίστων», που έχουμε γίνει μάρτυρες πολλών τέτοιων περιπτώσεων κατά τα τελευταία χρόνια», συμπλήρωσε.
Ερωτηθείς ποια είναι η σχέση του με την κυπριακή διασπορά απάντησε πως συχνά πυκνά «βρισκόμαστε μεταξύ μας οι Κύπριοι και κάνουμε αυτό που γνωρίζουμε καλύτερα: μεζέδες και καλή μουσική». Όσον αφορά τις συναναστροφές του με τους Τ/Κ, υπογράμμισε πως ζώντας στο εξωτερικό αντιλαμβάνεται κανείς πως οι διαφορές μας είναι ελάχιστες. «Θεωρώ ότι, υπάρχει μια σύμπνοια μεταξύ μας. Έχω εργαστεί με Τ/Κ και συναναστρέφομαι συχνά με άτομα της άλλης κοινότητας. Αντιλαμβάνεσαι πιο άμεσα την κοινή μας ταυτότητα», τόνισε.
Έθεσε την άποψη ότι, η δημιουργία ενός δικοινοτικού συλλόγου που να ασχολείται κυρίως με πολιτιστικά ζητήματα, θα βοηθούσε περαιτέρω στην ανάπτυξη των σχέσεων Ε/Κ και Τ/Κ στις Βρυξέλλες. «Θα ήταν παράδειγμα θετικής μίμησης για όλους μας», επέκτεινε.
